દેશ મંદીનો માર સહી રહ્યો છે તેની વચ્ચે માંડ હજુ ઓગસ્ટ મહિને પ્રોડક્શન રેટ વધ્યો ત્યાં જ મોરબીની 608 સિરામીક કંપનીઓને રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રીબ્યુનલ (NGT)ના આદેશ બાદ ગુજરાત પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (GPCB)એ 400 કરોડનો દંડ ફટકાર્યો છે. રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રીબ્યુનલ (NGT) દ્વારા કોલ ગેસીફાયરના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મુકાયા બાદ મોરબી સ્થિત ભારતના સૌથી મોટા સિરામિક ક્લસ્ટરના 608 એકમોને 400 કરોડ રૂપિયાનો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે.
રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રીબ્યુનલ દ્વારા તાજેતરમાં જ કોલગેસીફાયરના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મુકાયો હતો જે પછી આ એકમોએ નેચરલ ગેસનો વપરાશ કરવાનો શરુ કર્યો હતો છતાં રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રીબ્યુનલ (national green tribunal) પ્રમાણે આ એકમોએ ભૂતકાળમાં કોલ ગેસીફાયરનો ઉપયોગ કર્યો જેથી તેમને દંડ ભરવાનો વારો આવ્યો છે.
શા માટે આટલો મોટો દંડ
જ્યારે કોલગેસીફાયરના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ આવ્યો ત્યારે એકમોએ તેનો વપરાશ બંધ કર્યો પરંતુ ભૂતકાળમાં તેનો ઉપયોગ કરીને પર્યાવરણનને જે નુકસાન કરવામાં આવ્યું તેનો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે. તેના માટે રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલે નીમેલી કમિટીએ ઈન્ટ્રિમ એન્વાયરમેન્ટ કોમ્પોનસેશન ચાર્જ પેટે નોટિસ ફટકારી છે. જે બાદ ઉદ્યોગકારો મૂંઝવણમાં મુકાયા હતા. તેમાં કોલગેસીફાયરના એક દિવસના ઉપયોગના 5 હજાર અને એક વર્ષના 18.5 લાખ એમ દંડની ગણતરી કરી ઉદ્યોગ શરુ થયો તે દિવસથી કોલગેસીફાયરનો ઉપયોગ બંધ કર્યો ત્યાં સુધીનો દંડ ગણીને નોટિસ મોકલાઈ છે. 608 સીરામીક ઉદ્યોગોને GPCB (ગુજરાત પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ) દ્વારા 40 લાખથી 1 કરોડ સુધીની દંડની નોટિસ મળી છે. કુલ દંડની અંદાજિત રકમ 400 કરોડ આવે છે અને તે 30 દિવસ સુધી ભરી દેવાનો હુકમ કરાયો છે.
ઉદ્યોગોને પડ્યો મોટો ફટકો
જયારે રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રીબ્યુનલ દ્વારા કોલગેસીફાયરનો ઉપયોગ બંધ કરાયો ત્યારે ઘણા ઉદ્યોગોને બંધ કરી દેવાયા હતા. જેમાં 550 થી 1000 એકમોને બંધ કરવાની નોબત આવી હતી. 450 જેટલાં એકમોએ થોડા દિવસ ઉત્પાદન બંધ રાખી કોલગેસીફાયરનો ઉપયોગ બંધ કરીને LPG (લીકવીફાઇડ પેટ્રોલિયમ ગેસ) તથા PNG (પાઇપ્ડ નેચરલ ગેસ)નો વપરાશ શરુ કરી દીધો હતો. હાલ દેશમાં ચાલતી મંદી વચ્ચે ઉદ્યોગોને દંડની નોટિસ આવતા રોકાણકારોમાં ફફડાટ જોવા મળ્યો હતો.
હજારો લોકોને રોજગારી આપતું મોરબી
સૌરાષ્ટ્રમાં આવેલું મોરબી (Morbi) તેના સીરામીક ઉદ્યોગના કારણે પ્રખ્યાત છે. મોરબીનો આ ઉદ્યોગ વાંકાનેર અને થાનગઢ સુધી ફેલાઈ ગયો જ્યાં મોટી સંખ્યામાં નાના એકમોએ પોતાનું પ્રભુત્વ જમાવ્યું હતું અહીં દીવાલની ટાઇલ્સ, ફર્શની ટાઇલ્સ મોઝેઇક ટાઇલ્સ ઉપરાંત અનેક જાતની ટાઇલ્સનું ઉત્પાદન થાય છે. વરમોરા, ઓરેવા, એક્સસેલ સિરામિક, સીમ્પ્લો, ઈરોસ સેનીટરીવેર જેવી મોટી કંપનીઓ અહીં કામ કરે છે. મોરબીની ઇન્ડસ્ટ્રી અંદાજે 40000 હજાર કરોડનો વેપાર કરે છે. મોરબીમાં ઉત્પાદિત વસ્તુઓ શ્રીલંકા, બાંગ્લાદેશ, આફ્રિકામાં નિયાત કરવામાં આવે છે.