તમારા કામનું / જો બેંક લોકરની ચાવી ખોવાઈ જાય તો શું કરવું? બેંક લોકર અંગેના નિયમો શું છે? જાણો

• બેંક લોકરની સુવિધા ઘણી બેંકો દ્વારા આપવામાં આવે છે
• જો તમે તમારી બેંક લોકરની ચાવી ખોવાઈ જાઓ તો શું?
• બેંક લોકર અંગેના નિયમો શું છે?  

બેંક લોકરની સુવિધા ઘણી બેંકો દ્વારા આપવામાં આવે છે અને આપણએ બધા જાણીએ છીએ કે લોકરમાં લોકો તેમના મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજો, ઘરેણાં અને અન્ય વસ્તુ રાખે છે. આ કારણે તેને સેફ ડિપોઝીટ લોકર પણ કહેવામાં આવે છે. નોંધનીય છે કે આ લોકરનો ઉપયોગ કરવા માટે બેંક તમારી પાસેથી વાર્ષિક ફી વસૂલે છે. સાથે જ જે લોકોનું બેંકમાં લોકર છે તે જાણતા હશે કે તેને ખોલવા માટે બે ચાવીઓ લાગે છે. એક ચાવી ગ્રાહક પાસે હોય છે અને બીજી બેંક મેનેજર પાસે હોય છે. એ બંને ચાવી ભરાવ્યા પછી જ લોકર ખૂલે છે. હવે સવાલ એ છે કે જો તમે તમારી બેંક લોકરની ચાવી ખોવાઈ જાઓ તો શું? બેંક લોકર અંગેના નિયમો શું છે?  

જો બેંક લોકરની ચાવી ખોવાઈ જાય તો સૌથી પહેલા તમારે બેંકને તેની જાણ કરવી પડશે. આ સાથે ચાવી ગુમાવવા બદલ એફઆઈઆર પણ દાખલ કરવી પડશે. જો તમારા બેંક લોકરની ચાવી ખોવાઈ જાય છે, તો તે સ્થિતિમાં બે વસ્તુઓ થઈ શકે છે-
 - પહેલી એ કે બેંકે તમારા લોકર માટે નવી ચાવી જારી કરવી જોઈએ. આ માટે બેંક ડુપ્લીકેટ ચાવી બનાવશે. જો કે, ડુપ્લિકેટ ચાવી મેળવવામાં જોખમ છે કે તે લોકરની ડુપ્લિકેટ ચાવી બનાવનાર વ્યક્તિ ભવિષ્યમાં કોઈ ગડબડ ન કરી દે 
-   બીજી સ્થિતિ એ છે કે બેંક તમને બીજું લોકર આપશે અને પહેલું લોકર તૂટ્યું છે. લોકર તોડ્યા બાદ તેનો તમામ સામાન બીજા લોકરમાં શિફ્ટ કરવામાં આવશે અને તેની ચાવી ગ્રાહકને આપવામાં આવશે. જો કે, ગ્રાહકે લોકર તોડવાથી લઈને લોકરને ફરીથી રીપેર કરાવવા સુધીનો સમગ્ર ખર્ચ ઉઠાવવો પડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં ચાવીને ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક રાખવી જોઈએ. 

લોકર કેવી રીતે તોડવું? 
બેંક લોકરની વ્યવસ્થા એવી છે કે તેને ખોલવાથી લઈને તોડવા સુધીના દરેક કામ દરમિયાન ગ્રાહક અને બેંક અધિકારી બંને હાજર રહે છે. જ્યારે પણ ગ્રાહક બેંકમાં જાય છે અને તેનું લોકર ખોલવા માંગે છે ત્યારે બેંક મેનેજર પણ તેની સાથે લોકર રૂમમાં જાય છે.  લોકર અનલૉક થયા પછી બેંક અધિકારી રૂમ છોડીને ચાલ્યો જાય છે અને ગ્રાહક સંપૂર્ણ ગોપનીયતા સાથે લોકરની સામગ્રી જોઈ, બદલી અથવા નિકાળી શકે છે. 
તેવી જ રીતે, જ્યારે બેંક લોકર તોડવામાં આવે છે, ત્યારે બેંક અધિકારી તેમજ ગ્રાહક માટે તે સમય દરમિયાન ત્યાં હાજર હોવું જરૂરી છે. જો લોકર જોઇન્ટમાં લેવામાં આવે તો તમામ સભ્યોએ ત્યાં હાજર રહેવું જરૂરી છે. જો ગ્રાહક લેખિતમાં આપે છે કે તેની ગેરહાજરીમાં પણ લોકર તોડી શકાય છે, તો ગ્રાહક લોકરને તોડ્યા વિના તેમાં હાજર માલ બીજા લોકરમાં શિફ્ટ કરી શકાય છે.

બેંક પોતે લોકર ક્યારે તોડી શકે?
જો કોઈ વ્યક્તિ સામે ફોજદારી કેસ હોય અને એવું લાગે કે વ્યક્તિએ તેના લોકરમાં કંઈક છુપાવ્યું છે, જે ગુના સાથે જોડાયેલ હોઈ શકે છે, તો લોકર તોડી શકાય છે. જો કે આ સ્થિતિમાં બેંક અધિકારીઓની સાથે પોલીસ અધિકારીઓ પણ હોય તે જરૂરી છે.

આ સાથે જ SBI અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ 3 વર્ષ સુધી તેના લોકરનું ભાડું ચૂકવતું નથી તો બેંક લોકર તોડીને તેનું ભાડું વસૂલ કરી શકે છે. જો ગ્રાહકનું લોકર 7 વર્ષ સુધી ચાલુ રહે અને ગ્રાહકનો કોઈ અતો-પતો ન હોય એવા કિસ્સામાં ભાડું ભલે આવતું રહે છતાં બેંક લોકરને તોડી શકે છે.