- બાળકોના ડીએનએ ટેસ્ટને લઈને સુપ્રીમની મોટી ટીપ્પણી
- ડીએનએ ટેસ્ટ બાળકોના માનસિક આરોગ્ય પર અસર કરી શકે
- બેવફાઈની આશંકાએ ડીએનએ ટેસ્ટ ન કરાવી શકાય
વૈવાહિક સંબંધોમાં બેવફાઈની શંકાને સાબિત કરવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટે સગીર બાળકોના ડીએનએ પરીક્ષણને લઈને મોટી ટીપ્પણી કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે કહ્યું કે, આવો શોર્ટકટ અપનાવવો યોગ્ય નથી. આ ગોપનીયતાના અધિકારનું ઉલ્લંઘન કરે છે અને બાળકો પર માનસિક અસર કરી શકે છે. કોર્ટે કહ્યું કે, એક એવો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે કે, પતિ-પત્ની વચ્ચે બેવફાઈની શંકા બાદ તેઓ બાળકોના ડીએનએ ટેસ્ટ કરાવવાની વાત શરૂ કરી દે છે. ખંડપીઠ એક મહિલા દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીની સુનાવણી કરી રહી હતી જેણે 2021ના બોમ્બે હાઈકોર્ટના ચુકાદાને પડકાર્યો હતો. બોમ્બે હાઈકોર્ટે બાળકનો ડીએનએ ટેસ્ટ કરાવવાનો આદેશ આપ્યો હતો. ઓગસ્ટ 2021માં પુણે કોર્ટે પણ આવો જ આદેશ આપ્યો હતો. આ દંપતીની છૂટાછેડાની અરજી 2017થી પેન્ડિંગ છે.
બાળકો કંઈ પદાર્થ નથી કે જેનો ડીએનએ ટેસ્ટ થઈ શકે- સુપ્રીમ
જસ્ટિસ વી રામાસુબ્રમણ્યમ અને બી વી નાગરથનાએ જણાવ્યું હતું કે, "બાળકોને પણ પોતાને ન્યાયી ઠેરવવા માટે તેમની ગોપનીયતા સાથે સમાધાન ન કરવાનો અધિકાર છે." તે ગોપનીયતાના અધિકારનો મુખ્ય ભાગ છે. કોર્ટે એ પણ ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે બાળકો એવા પદાર્થ નથી જેના ડીએનએ ટેસ્ટ કરાવવા જોઈએ. ખાસ કરીને જ્યારે તેઓ છૂટાછેડાના કેસમાં પણ પક્ષકાર ન હોય.
આડાસંબંધોને કારણે બાળકોના અધિકારનું બલિદાન ન આપી શકાય
હાઈકોર્ટના ચુકાદાને બાજુએ મૂકીને જસ્ટિસે આદેશમાં કહ્યું કે, "ડીએનએ પરીક્ષણના સવાલ પર, આપણે બાળક વતી વિચારવાની જરૂર છે, તેના માતાપિતા પર નહીં." બાળકો એ સાબિત કરવા માટેનું સાધન ન હોઈ શકે કે તેમના માતાપિતા આડાસંબંધો ધરાવતા હતા. અન્ય પુરાવા સાથે બેવફાઈ સાબિત કરવાનું કામ પતિનું છે. આ માટે બાળકના અધિકારોનું બલિદાન આપવું યોગ્ય નથી.
માસૂમ બાળકોને ડીએનએ રુપી સ્ટ્રેસ ન આપી શકાય
કોર્ટે અવલોકન કર્યું હતું કે આવા કિસ્સાઓ ઘણીવાર ફેમિલી કોર્ટમાં આવે છે કે પતિ તેની પત્નીની બેવફાઈ સાબિત કરવા માટે ડીએનએ પરીક્ષણની માંગ કરે છે. આ પછી હિંદુ મેરેજ એક્ટ હેઠળ છૂટાછેડાની અરજી સ્વીકારવામાં આવે છે. જસ્ટિસ નાગરથનાએ કહ્યું, "જો કોઈ બાળકનો ડીએનએ ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે, જો તેને લાગે છે કે તેના પિતા એવા વ્યક્તિ છે જેને તે જાણતો પણ નથી, તો તે તેના માનસિક સ્વાસ્થ્યને ખરાબ રીતે અસર કરે છે." માસૂમ બાળકોને આ પ્રકારનો સ્ટ્રેસ ન આપી શકાય.
શું હતો કેસ
આ દંપતીએ 2005માં લગ્ન કર્યાં હતાં અને ત્રણ વર્ષ પહેલાં એક બાળકનો જન્મ થયો હતો. પતિએ બીજા બાળકનો ડીએનએસ ટેસ્ટ કરાવવાની વાત કરી હતી. તેને શંકા હતી કે તેની પત્ની અન્ય પુરુષ સાથે સંબંધમાં છે. પતિએ ખાનગી સ્તરે ડીએનએ ટેસ્ટ પણ કરાવ્યો હતો અને જાણવા મળ્યું હતું કે તે બાળકનો બાયોલોજિકલ પિતા નથી.
