મંગલમૂર્તિના મુસ્લિમ ભક્ત / વડોદરામાં 120 વર્ષ પહેલા જુમ્મા દાદાએ કરાવી હતી સાર્વજનિક ગણેશોત્સવની શરૂઆત, આજે પણ પરચા આપે છે દુંદાળા દેવ

• ગુજરાતમાં ગણેશોત્સવની શરૂઆત 120 વર્ષ પહેલા થઈ હતી
• જુમ્મા દાદાએ તેના અખાડામાં સાર્વજનિક ગણેશોત્સવની શરૂઆત કરી હતી
• લોકમાન્ય તિલકથી પ્રભાવિત હતા જુમ્મા દાદા

ગુજરાતમાં ઘણા ઓછા લોકો જાણતા હશે કે ગણેશોત્સવ સૌથી જૂનો અને સાર્વજનિક તહેવાર છે જેના શરૂઆત લગભગ 120 વર્ષ પહેલા થઈ હતી. ગુજરાતમાં સાર્વજનિક ગણેશ સ્થાપન 107 વર્ષના પહેલવાને કરી હતી. વડોદરા રાજ્યના એક પ્રસિદ્ધ પહેલવાન જુમ્મા દાદાએ યુવાઓમાં દેશભક્તિ અને ભાઇચારાની ભાવના પેદા કરવા માટે વર્ષ 1901માં તેના અખાડામાં સાર્વજનિક ગણેશ ઉત્સવની શરૂઆત કરી હતી અને ત્યારથી કરીને આજ સુધી આ ચાલી રહ્યું છે. 

 

 

 

 

View this post on Instagram

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

A post shared by JUMMA DADA VYAYAM MANDIR (@jummadada_vyayam_mandir)

જુમ્મા દાદા વ્યાયામ મંદિરના મેનેજિંગ ટ્રસ્ટી રાજેન્દ્ર હરપલે જણાવ્યું હતું કે જુમ્મા દાદાએ યુવાનોને સાથે લાવવા અને તેમનામાં દેશભક્તિની ભાવના જગાડવા માટે સાર્વજનિક ગણેશોત્સવનું આયોજન કર્યું હતું. આ સિવાય ઈતિહાસકાર ચંદ્રશેખર પાટીલે જણાવ્યું કે જુમ્મા દાદાએ લોકોમાં સાંપ્રદાયિક સદ્દભાવના અને એકતા લાવવા માટે એક મોટી રીતે સાર્વજનિક ગણેશોત્સવનું આયોજન કર્યું હતું. આ પહેલા તેઓ કેટલાક મંદિર સામુદાયિકમાં ગણેશોત્સવનું આયોજન કરતા હતા. તેમના શિષ્ય પ્રોફેસર માણેકરાવે આજે પણ આ પરંપરા ચાલુ રાખી છે.

તિલકથી પ્રભાવિત હતા જુમ્મા
હરપાલે કહ્યું હતું કે સ્વાતંત્ર્ય સેનાની લોકમાન્ય તિલકે મહારાષ્ટ્રમાં સાર્વજનિક ગણેશ ઉત્સવની શરૂઆત કરી હતી. મહારાજા સયાજીરાવ ગાયકવાડ ત્રીજાને મળવા માટે તિલક નિયમિતપણે બરોડા આવતા હતા. તેમની એ મુલાકાત દરમિયાન દરમિયાન તેમણે જુમ્મા દાદા અને તેમની પ્રવૃત્તિઓ વિશે જાણ્યું હતું અને ત્યારે જ જુમ્મા દાદાને તિલક દ્વારા આવી જાહેર પ્રવૃત્તિ શરૂ કરવાની પ્રેરણા મળી હતી.

સ્વતંત્રતા સેનાનીઓને આપતા હતા આશ્રય 
તિલકને મળ્યા પછી જુમ્મા દાદાએ તેમના વ્યાયામ મંદિરમાં સાર્વજનિક ગણેશ ઉત્સવની શરૂઆત કરી હતી. તેમને વર્ષ 1880માં બરોડા રાજ્યમાં આ પ્રથમ ગણેશોત્સવ ઉજવ્યો હતો. જુમ્મા દાદાના વ્યાયામ મંદિરે પણ બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને આશ્રય આપ્યો હતો.

આજે પણ પરંપરા ચાલુ રાખવામાં આવી છે 
જુમ્મા દાદાએ વર્ષ 1901માં વ્યાયામ મંદિરમાં ભગવાન ગણેશની માટીની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવાની પરંપરા સ્થાપી હતી. તે આજે પણ ચાલુ છે. હરપાલે કહ્યું હતું કે અમે અત્યાર સુધી માટીની મૂર્તિઓનું સ્થાપન કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે. અમે આજે પણ એ જ સાઈઝની મૂર્તિ રાખીએ છીએ જેવી પહેલી વખત રાખવામાં આવી હતી. અખાડામાં ગણેશોત્સવ દરમિયાન તલવારબાજી, કુસ્તી અને શારીરિક વ્યાયામ સહિતના ઘણા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે.