ન્યાયિક / પતિના અફેર કે સટ્ટેબાજીની આદત દહેજ હત્યામાં ફસાવવાનો આધાર નહીં-હાઈકોર્ટનો મહત્વનો ચુકાદો

• દિલ્હી હાઈકોર્ટની મહત્વની ટિપ્પણી 
• પતિનું અફેર  દહેજ હત્યામાં ફસાવવાનો આધાર નહીં
• મૃત્યુ પહેલા ઉત્પીડન થાય તો જ આઈપીસીની કલમ 304બી લાગુ પડે 

દિલ્હી હાઈકોર્ટે એક મહત્વની ટિપ્પણી કરતાં કહ્યું કે પતિના લગ્નેતર સંબંધો કે સટ્ટાબાજીની આદતો તેને દહેજ મૃત્યુ સાથે સંબંધિત ભારતીય દંડ સંહિતા (આઈપીસી)ની કલમ 304બી હેઠળ ફસાવવાના આધાર ન હોઈ શકે. જસ્ટીસ વિકાસ મહાજનની સિંગલ બેંચે 5 સપ્ટેમ્બરના રોજના તેના આદેશમાં આ ટીપ્પણી કરી હતી. જ્યાં સુધી અરજદાર (પતિ/પુરુષ) અથવા સટ્ટાબાજીમાં સંડોવાયેલા અરજદારના લગ્નેતર સંબંધની વાત છે, ત્યાં સુધી તે અરજદારને આઈપીસીની કલમ 304 બી હેઠળ ફસાવવાનો આધાર ન હોઈ શકે. આ ટિપ્પણી આઈપીસીની કલમ 304 બી (દહેજ મૃત્યુ) અને 34 (સામાન્ય ઇરાદા) હેઠળ કોર્ટ દ્વારા નોંધાયેલી એફઆઈઆરના સંદર્ભમાં એક વ્યક્તિ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી જામીન અરજી પર આવી છે. આઈપીસીની કલમ 304બીનો ઉલ્લેખ કરતા, હાઈકોર્ટે કહ્યું કે સતામણી અથવા ક્રૂરતા "મૃત્યુ પહેલાં તરત જ" હોવી જોઈએ અને દહેજની માંગ સાથે સંબંધિત હોવી જોઈએ. "મૃત્યુ પહેલાંની તરતની અભિવ્યક્તિ એ સાપેક્ષ અભિવ્યક્તિ છે. દરેક કિસ્સામાં સમયગાળો અલગ અલગ હોઈ શકે છે. 

શું છે કેસ?
આ કેસમાં એક કપલ સામેલ છે, જેમણે 2020માં લગ્ન કર્યા હતા. થોડો સમય બધું સારી રીતે ચાલ્યું તે પછી  પતિના લગ્નેત્તર સંબંધો હોવાનું અને તેને સટ્ટાબાજીની આદત હોવાનું બહાર આવતાં પત્નીએ ગત વર્ષે ઓગસ્ટમાં આત્મહત્યા કરી હતી. મહિલાના મોત બાદ તેના પિતાએ આઈપીસીની કલમ 304 બી હેઠળ પોલીસ ફરિયાદ નોંધાવી હતી.પતિએ દલીલ કરી હતી કે વૈવાહિક વિખવાદને કારણે તેઓ એપ્રિલ 2021 થી અલગ રહેવા લાગ્યા હતા. મહિલા ચિંતા અને હતાશાની સારવાર લઈ રહી હતી. આ કેસમાં ચાર્જશીટ સાથે જોડાયેલી મહિલાના મેડિકલ ડોક્યુમેન્ટ્સને જોતા હાઈકોર્ટે શોધી કાઢ્યું કે તેની સારવાર ચાલી રહી છે અને તેને ચિંતા અને ડિપ્રેશનની દવાઓ આપવામાં આવી છે.

શું હતો મૃતક પિતાનો આરોપ

પોલીસને આપેલા નિવેદનમાં મહિલાના પિતાએ આરોપ લગાવ્યો કે, આ વ્યક્તિ તેની દીકરીને મોતના એક દિવસ પહેલા મળ્યો હતો અને તેને ધમકી આપી હતી. તે ઉપરાંત પતિને લગ્નત્તેર સંબંધો પણ હતા અને સટ્ટેબાજીની લત પણ હતી. આત્મહત્યાના એક દિવસ પહેલા જ્યારે તે કથિત રીતે મહિલાને મળ્યો હતો ત્યારે પિતાએ આરોપ લગાવ્યો ન હતો કે આ વ્યક્તિએ કોઈ દહેજની માંગ કરી ન હતી. કોર્ટના સવાલ પર, ફરિયાદી પક્ષે એ પણ સ્વીકાર્યું હતું કે "બતાવવા માટે રેકોર્ડ પર કંઈ નથી" કે એપ્રિલ 2021 માં મૃતકે તેના વૈવાહિક ઘરેથી નીકળ્યા પછી તે વ્યક્તિ દ્વારા દહેજની માંગ કરવામાં આવી હતી.

શું કહ્યું હાઈકોર્ટે 
આ કેસમાં મૃતકના પિતાએ પતિને દહેજના ખોટા કેસમાં ફસાવ્યો હોવાનું કોર્ટને લાગ્યું હતું તેથી કોર્ટે સ્પસ્ટ કહ્યું કે પતિના અફેર કે સટ્ટેબાજીની આદત દહેજ હત્યા કેસમાં ફસાવાનો આધાર ન હોઈ શકે.