અર્થવ્યવસ્થા / ડોલરને બાદ કરતાં ભારતીય રૂપિયાનો દુનિયામાં વગાડ્યો ડંકો, યુરો-પાઉન્ડે પણ ભર્યું પાણીચું

• વૈશ્વિક કેનવાસ પર રૂપિયો ફક્ત યુએસ ડોલર સામે નબળો પડ્યો
• ડોલર સિવાય અન્ય ચલણ સામે ભારતીય રૂપિયો મજબૂત થયો 
• યુરો-પાઉન્ડ પણ ભારતીય રૂપિયા સામે નબળા પડ્યા 

કોરોનાકાળ જેવા ગંભીર આર્થિક સંકટમાંથી બહાર આવીને ઝડપી વૃદ્ધિ હાંસલ કરવા તરફ આગળ વધી રહેલી ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાના માર્ગમાં યુએસ ડોલર સૌથી મોટો અવરોધ બની રહ્યો છે. તમામ વૈશ્વિક અને સ્થાનિક પરિસ્થિતિઓને કારણે ભારતીય ચલણ હાલમાં દબાણ હેઠળ છે અને ડોલર સામે તેની ઐતિહાસિક નીચી સપાટીએ છે. પરંતુ જો આપણે આ સ્થિતિને ફક્ત વૈશ્વિક કેનવાસ પર જોઈએ તો રૂપિયો ફક્ત યુએસ ડોલર સામે નબળો પડ્યો છે. જ્યારે તેણે વર્ષ 2022માં વિશ્વની અન્ય મુખ્ય કરન્સીને પછાડી દીધી છે.

ડૉલરની સામે ભારતીય રૂપિયો 22 ઑક્ટોબર, 2022ના રોજ 82.52ના ભાવે ચાલી રહ્યો હતો. જો આપણે 2022ની શરૂઆતમાં જોઈએ તો જાન્યુઆરીમાં ડોલર સામે રૂપિયાનું વજન 73.81ના સ્તરે હતું. એટલે કે આ વર્ષે ભારતીય ચલણ પરનો બોજ અમેરિકી ડોલર સામે રૂ. 8.71 વધ્યો છે. જો આપણે ટકાવારી જોઈએ તો 10 ટકા પણ થોડી વધારે છે.  

કોમોડિટ એક્સપર્ટ અને કેડિયા એડવાઇઝરીના ડિરેક્ટર અજય કેડિયા કહે છે કે, ડૉલર હાલમાં તેની 22 વર્ષની ઊંચી સપાટીએ છે અને યુએસ સેન્ટ્રલ બેંક ફેડરલ રિઝર્વ હાલમાં તેના વિકાસ દર વિશે ન તો વધુ ચિંતા કરે છે અને ન તો તે ફુગાવાને લઈને છે. તેનો સમગ્ર ભાર માત્ર ડોલરને મજબૂત રાખવા પર છે. આ એટલા માટે થઈ રહ્યું છે કારણ કે, અત્યારે વિશ્વના કુલ વેપાર વ્યવહારોમાં ડોલરનો હિસ્સો 40 ટકા છે. આની ભારત પર મોટી અસર પડી રહી છે, કારણ કે આપણા તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવહારો યુએસ ડોલરમાં થાય છે. આવી સ્થિતિમાં ડોલરની મજબૂતીથી ભારતીના બિઝનેસ પર પણ અસર પડી રહી છે.

ઑસ્ટ્રેલિયન ડૉલર પણ જાન્યુઆરીની શરૂઆતમાં ભારતીય રૂપિયા સામે 53.74 ના સ્તરે હતો, જે 22 ઑક્ટોબર સુધીમાં નબળો પડીને 53.84 થઈ ગયો છે. જાપાનની કરન્સી યેન પણ જાન્યુઆરીમાં રૂપિયા સામે 0.64 હતી, જે 22 ઓક્ટોબરે ઘટીને 0.56 રૂપિયા પ્રતિ યેન થઈ ગઈ છે. ચીનની કરન્સી યુઆનનું મૂલ્ય પણ ભારતીય ચલણ સામે 22 ઓક્ટોબરે 11.42 પર વધી ગયું છે, જે જાન્યુઆરીની શરૂઆતમાં 11.7 હતું.