- G20 સમિટમાં વિશ્વની ઘણી મહાસત્તાઓ મળશે
- G20 સમિટ 9 અને 10 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે દિલ્હીમાં યોજાશે
- G20 સમિટથી ભારતને કઈ રીતે ફાયદો થશે?
G-20 SUMMIT IN INDIAવિશ્વના સૌથી મોટા મંચોમાંથી એક એવા G20 સમિટમાં વિશ્વની ઘણી મહાસત્તાઓ મળશે. ભારત વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓના સમૂહ G-20ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે. G20 સમિટ 9 અને 10 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે દિલ્હીમાં યોજાવા જઈ રહી છે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે ભારતમાં આટલી મોટી આંતરરાષ્ટ્રીય કોન્ફરન્સનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. G20 બેઠકમાં અમેરિકા, રશિયા, ચીન, બ્રિટન, જાપાન સહિત ઘણા મોટા દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો ભાગ લેશે. આ મહત્વપૂર્ણ બેઠક માટે સરકાર દ્વારા તમામ તૈયારીઓ પૂર્ણ કરી લેવામાં આવી છે
G20 સમિટથી ભારતને કઈ રીતે ફાયદો થશે?
G20 સમિટ 9-10 સપ્ટેમ્બર 2023ના રોજ રાજધાની દિલ્હીમાં ભારત દ્વારા આયોજિત થવા જઈ રહી છે. નિશ્ચિત છે કે જી-20 સમિટમાં જ્યારે વિશ્વના તમામ નેતાઓ ભારતની રાજધાનીમાં એક મંચ પર હશે, તે ક્ષણ ઐતિહાસિક હશે. આ સમિટમાં ઘણા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થવાની છે. પરંતુ સવાલ એ છે કે G20 સમિટની અધ્યક્ષતાથી ભારતને શું ફાયદો થશે? વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાના 85 ટકાથી વધુનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા G-20નું પ્રમુખપદ દેશ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ચાલો જાણીએ કે ભારતને આનાથી કેવી રીતે ફાયદો થઈ શકે છે?
આટલા દેશ છે G-20 ગ્રુપમાં સામેલ
G-20 ગ્રુપમાં ભારત સિવાય તેમાં અમેરિકા, બ્રિટન, ચીન, જાપાન, મેક્સિકો, જર્મની, ફ્રાન્સ, રશિયા, આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ , કેનેડા, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, દક્ષિણ કોરિયા, સાઉદી અરેબિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી અને યુરોપિયન યુનિયન સામેલ છે. મહત્વનું છે કે આ દેશોનો વિશ્વના જીડીપીમાં હિસ્સો 85 ટકા છે. આ સિવાય વિશ્વના કુલ ઉત્પાદનનો 85 ટકા હિસ્સો G-20 દેશોમાં થાય છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં જૂથના દેશોનો હિસ્સો 75 ટકા છે.
G20 કોન્ફરન્સની થીમ વસુધૈવ કુટુંબકમ
જણાવી દઈએ કે ભારતે G20 કોન્ફરન્સની થીમ વસુધૈવ કુટુંબકમ રાખી છે. આ કોન્ફરન્સ દ્વારા ભારત એ વિચાર પર પણ ભાર મૂકવા માંગે છે કે તે માત્ર પોતાના વિશે જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ વિશે વિચારે છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ભારત G20માં ગ્લોબલ સાઉથના દેશોના મુદ્દાઓને પણ ઉઠાવવા માંગે છે અને આ સમગ્ર ક્ષેત્રનું નેતૃત્વ પ્રાપ્ત કરવા માંગે છે. G20 પ્લેટફોર્મ પર આર્થિક વિકાસ, પર્યાવરણ, આરોગ્ય, શિક્ષણ અને વ્યાપાર ક્ષેત્રે સહકાર વધારવા પર પણ ચર્ચા થશે. આ ઉપરાંત ક્લાઈમેટ ચેન્જ જેવા મહત્વના મુદ્દાઓ પર ગ્લોબલ સાઉથના દેશોની સ્થિતિ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવશે.
આનો ફાયદો ભારતને થશે
G20માં ગ્લોબલ સાઉથના દેશોના મુદ્દા ઉઠાવીને ભારત આ સમગ્ર ક્ષેત્રનું નેતૃત્વ મેળવવા માંગે છે. G20ના મંચ પર આર્થિક વિકાસ, પર્યાવરણ, આરોગ્ય, શિક્ષણ અને વ્યાપાર ક્ષેત્રે સહકાર વધારવા પર પણ ચર્ચા થશે. પીએમ મોદીને વિશ્વાસ છે કે ભારત 2047 સુધીમાં વિકસિત રાષ્ટ્ર બની જશે અને આ સાથે ભ્રષ્ટાચાર, જાતિવાદ અને કોમવાદને પણ નવા ભારતમાં કોઈ સ્થાન નહીં હોય.
સભ્ય દેશો સાથે વ્યાપારી સંબંધો મજબૂત બનશે
વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થામાં G-20 જૂથના હિસ્સાના આ આંકડાઓ જોઈને તેના મહત્વનો અંદાજ લગાવી શકાય છે. તેની અધ્યક્ષતા ભારતને જૂથના સભ્ય દેશો સાથે વેપાર સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરશે. આમાં સામેલ દેશોમાંથી ભારતીય ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સેક્ટરમાં સારી એવી રકમનું રોકાણ આવી રહ્યું છે અને સાથે જ G-20ની અધ્યક્ષતા કરીને ભારતને વૈશ્વિક મંચ પર એક મુખ્ય ખેલાડી બનવાની તક મળી રહી છે.
સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ માટે મહત્વપૂર્ણ
ભારત એવા સમયે G-20 ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે જ્યારે દેશ વિશ્વમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થા છે. G-20 દ્વારા કેન્દ્ર એ વિવિધ હિસ્સેદારોને એક સામાન્ય પ્લેટફોર્મ પર એકસાથે લાવીને વૈશ્વિક સ્ટાર્ટ-અપ ઇકોસિસ્ટમના અવાજ તરીકે કામ કરવા માટે તેના પ્રકારની પ્રથમ પહેલમાં સ્ટાર્ટઅપ 20 એંગેજમેન્ટ ગ્રુપની સ્થાપના કરી છે. આ દ્વારા સભ્ય દેશો રોકાણ કરવા, રોજગારની તકો વધારવા, વિકાસ લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા અને ઇકોસિસ્ટમમાં વૃદ્ધિ જેવા ક્ષેત્રો માટે નક્કર પગલાં લેશે.
રોકાણ આકર્ષવામાં મદદ કરશે
G-20 બેઠકની અધ્યક્ષતા એ ભારત માટે એક મોટી તકથી ઓછી નથી. આના દ્વારા વિશ્વમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થા તરીકે ઉભરી રહેલું ભારત વધુ રોકાણ આકર્ષવા માટે મહત્વનું છે. આ સાથે એવી પણ અપેક્ષા છે કે રાજધાની દિલ્હીમાં યોજાનારી આ બેઠકમાં દેશના નાના વેપારીઓ અથવા MSME ક્ષેત્રને મજબૂત કરવા સંબંધિત ઘણી જાહેરાતો પણ કરવામાં આવી શકે છે.
G20 સમિટ શું છે અને તેની રચના ક્યારે થઈ હતી?
G20 સમિટ વિશ્વના 20 દેશો દ્વારા રચાયેલ એક શક્તિશાળી સમૂહ છે. તેની સ્થાપના વર્ષ 1999 માં કરવામાં આવી હતી. તે પરસ્પર સહકાર માટે મજબૂત અર્થતંત્ર ધરાવતા દેશો દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. ભારત ઉપરાંત ચીન, અમેરિકા, રશિયા, જર્મની, જાપાન, બ્રિટન, ફ્રાન્સ, ઈટાલી, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ઈન્ડોનેશિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, સાઉદી અરેબિયા, તુર્કી, મેક્સિકો, દક્ષિણ કોરિયા, યુરોપિયન યુનિયન અને આર્જેન્ટિના.
G20 સમિટ બનાવવાનો હેતુ શું હતો?
હકીકતમાં, વર્ષ 1999 પહેલા, એશિયા કેટલાક વર્ષોથી આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું હતું, જેને ધ્યાનમાં રાખીને જર્મનીમાં G8 દેશોની બેઠક યોજાઈ હતી અને G20ની રચના કરવામાં આવી હતી. જેમાં મજબૂત અર્થવ્યવસ્થા ધરાવતા તમામ 20 દેશોના નાણા મંત્રીઓ અને કેન્દ્રીય બેંકના ગવર્નરોને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું. સંસ્થાનો ઉદ્દેશ્ય પરસ્પર ચર્ચા દ્વારા વૈશ્વિક આર્થિક મુદ્દાઓનો ઉકેલ શોધવાનો હતો. 2008ની વૈશ્વિક મંદી બાદ નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે આ બેઠકમાં તમામ દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો પણ ભાગ લેશે.
G20 નો સામાન્ય લોકોને શું ફાયદો છે?
પ્રશ્ન અનિવાર્ય છે કે G20 ના સભ્ય બનવાથી ભારતને શું ફાયદો થશે? જો આપણે સરળ શબ્દોમાં સમજીએ તો G20 મીટિંગ દરમિયાન વિશ્વભરની અર્થવ્યવસ્થાઓને મજબૂત અને પ્રોત્સાહન આપવા પર ચર્ચા થાય છે. આર્થિક તાકાત દેશોમાં રોજગારીની વધુ તકો ઊભી કરે છે. અહીં શિક્ષણ, ખાદ્યપદાર્થોના ભાવ નિયંત્રણ, રોજગાર વગેરે મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કર્યા પછી નિર્ણયો લેવામાં આવે છે.
