ભારત-કેનેડા વિવાદ / ડિપ્લોમેટ હટાવવા મુદ્દે કેનેડાના ટ્રુડોએ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા મુદ્દે ભારત પર સાધ્યું નિશાન, તો અમેરિકાએ સમાધાન અંગે કરી વાત

• ડિપ્લોમેટ હટાવવા મુદ્દે કેનેડાના ટ્રુડોએ ભારત પર સાધ્યું નિશાન 
• ટ્રુડોએ ભારતના નિર્ણયને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું 
• વિશ્વના તમામ દેશોએ આ વિકાસથી ચિંતિત થવું જોઈએ: ટ્રુડો

India-Canada Tensions : ભારત અને કેનેડા વચ્ચે રાજદ્વારી તણાવ ઓછો થયો નથી. આ દરમિયાન ભારતે કડક વલણ અપનાવ્યા બાદ કેનેડાએ તેના 41 રાજદ્વારીઓને પાછા બોલાવ્યા છે. હવે શુક્રવારે કેનેડાના વડાપ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોએ વિશ્વના દેશોની સહાનુભૂતિ મેળવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. ટ્રુડોએ ભારતના નિર્ણયને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું છે અને કહ્યું છે કે, વિશ્વના તમામ દેશોએ આ ઘટનાક્રમથી ચિંતિત થવું જોઈએ. તેમના નિવેદન બાદ અમેરિકાની પ્રતિક્રિયા આવી છે.

જસ્ટિન ટ્રુડોનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે એક દિવસ પહેલા જ ભારતની ચેતવણી બાદ કેનેડાએ પોતાના 41 રાજદ્વારીઓને પાછા બોલાવ્યા હતા. ટ્રુડોએ શુક્રવારે એક નિવેદનમાં કહ્યું કે, ભારતે અચાનક 41 કેનેડિયન રાજદ્વારીઓની રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષા રદ કરી અને તેમને ભારત છોડવાનો આદેશ આપ્યો. ભારતનો આ નિર્ણય વિયેના કન્વેન્શનનું ઉલ્લંઘન છે અને તેનાથી વિશ્વના તમામ દેશોની ચિંતા થવી જોઈએ. નવી દિલ્હીએ આંતરરાષ્ટ્રીય નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. સમાનતાના અમલ માટે ઓટાવાના પ્રયાસોને નકારી કાઢવામાં આવ્યા છે. તે મુત્સદ્દીગીરીના ખૂબ જ સામાન્ય સિદ્ધાંતનું પણ ઉલ્લંઘન કરી રહ્યો છે. 

રાજદ્વારીઓ ભારત છોડવાથી અમેરિકા ચિંતિત 
યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરે પ્રતિક્રિયા આપી. તેમણે ભારતમાંથી કેનેડિયન રાજદ્વારીઓના જવા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી અને કહ્યુ કે, અમે આશા રાખીએ છીએ કે નવી દિલ્હી રાજદ્વારી સંબંધો પર 1961ના વિયેના કન્વેન્શન હેઠળ તેની જવાબદારી નિભાવશે. મિલરે કહ્યું કે અમે કેનેડા સરકારની માંગના જવાબમાં ભારતમાંથી તેમના રાજદ્વારીઓની વિદાયને લઈને ચિંતિત છીએ. મિલરે કહ્યું કે, મતભેદોને ઉકેલવા માટે જમીન પર રાજદ્વારીઓની જરૂર છે. તેમણે કહ્યું અમે ભારત સરકારને વિનંતી કરી છે કે, કેનેડાની રાજદ્વારી હાજરીના અભાવ પર ભાર ન મૂકે અને કેનેડાની ચાલી રહેલી તપાસમાં સહકાર આપે. 

આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન 
કેનેડાના PM જસ્ટિન ટ્રુડોએ કહ્યું કે, રાજદ્વારીઓ વિરુદ્ધ ભારત દ્વારા કરવામાં આવેલી કાર્યવાહી આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાની વિરુદ્ધ છે. તેમણે કહ્યું કે, ભારત સરકારે ભારતમાં 41 કેનેડિયન રાજદ્વારીઓની રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષા રદ કરવાનો એકપક્ષીય નિર્ણય લીધો છે. આ વિયેના કન્વેન્શનનું ઉલ્લંઘન છે. તે મુત્સદ્દીગીરીને નિયંત્રિત કરે છે. તેઓ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અને મુત્સદ્દીગીરીના ખૂબ જ મૂળભૂત સિદ્ધાંતનું ઉલ્લંઘન કરી રહ્યા છે. આ એવી બાબત છે જેના વિશે વિશ્વના તમામ દેશોએ ખૂબ જ ચિંતા કરવી જોઈએ. ટ્રુડોએ કહ્યું કે, કેનેડિયન રાજદ્વારીઓ પર ભારત સરકારની કાર્યવાહી બંને દેશોના લાખો લોકો માટે સામાન્ય જીવન મુશ્કેલ બનાવી રહી છે. હું ભારતીય ઉપખંડ સાથે જોડાયેલા લાખો કેનેડિયનોની સુખાકારી અને સુખ માટે ખૂબ જ ચિંતિત છું.

નિજ્જર હત્યાકાંડ પર ભારતે કાર્યવાહી કરી
ટ્રુડોએ ફરી એકવાર ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યાનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, આ કાર્યવાહી કેનેડાની ધરતી પર કેનેડિયન નાગરિકની કથિત હત્યા અંગે અમે લગાવેલા આરોપોને ફગાવી રહી છે. તે ઘટનામાં ભારત સરકારના એજન્ટોની સંડોવણી અંગે શંકા વ્યક્ત કરવામાં આવી હતી. તે હત્યા આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ગંભીર ઉલ્લંઘન છે.

કેનેડા પાસે હવે ભારતમાં 21 રાજદ્વારીઓ 
કેનેડાની વસ્તી લગભગ 20 લાખ છે, જેમાંથી 5 ટકા ભારતીયો છે. મોટાભાગના ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ મેડિકલ અને અન્ય કોર્સનો અભ્યાસ કરવા કેનેડા જાય છે. અભ્યાસ પરમિટ ધરાવતા લગભગ 40 ટકા બાળકો ત્યાં રહે છે. આ પહેલા ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયે વિયેના કન્વેન્શનના ઉલ્લંઘનના આરોપોને સંપૂર્ણપણે ફગાવી દીધા હતા. અમારા દ્વિપક્ષીય સંબંધોની સ્થિતિને જોતાં અહીં મોટી સંખ્યામાં કેનેડિયન રાજદ્વારીઓ છે. એક નિવેદનમાં કહ્યુ કે, આપણી આંતરિક બાબતોમાં તેમની સતત દખલગીરી જોવા મળે છે. નવી દિલ્હી અને ઓટાવામાં પરસ્પર રાજદ્વારી હાજરીમાં સમાનતાની જરૂર છે. કેનેડા પાસે હવે ભારતમાં 21 રાજદ્વારીઓ બાકી છે.