તમારા કામનું / ચેકથી પેમેન્ટ કરવાની છે આદત તો આજથી જ ચેતી જજો, નહીં તો ભોગવવું પડશે મોટું નુકસાન

• ચેક બાઉન્સ થવા પર શું છે નિયમો? 
• ચેક બાઉન્સ ન થાય તે માટે આ વાતોનું રાખો ધ્યાન 
• નહીં તો ભોગવવું પડશે મોટું નુકસાન

જો તમે કોઈને ચૂકવણી કરવા માટે ચેકનો ઉપયોગ કરો છો, તો ઘણી બાબતોનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. નહિંતર જો ચેક બાઉન્સ થાય તો તમારે ભારે દંડ ભરવો પડી શકે છે. આ સાથે તમારે જેલ પણ જવું પડી શકે છે. 

કારણ કે ચેક બાઉન્સ થવો એ કોર્ટની ભાષામાં કાયદેસરનો ગુનો ગણાય છે. જેમાં નેગોશિયેબલ ઈન્સ્ટ્રુમેન્ટ એક્ટ 1881 હેઠળ દંડની સાથે સજાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.

કયા કારણોથી ચેક બાઉન્સ થાય છે? 
જણાવી દઈએ કે જ્યારે કોઈ બેંક કોઈ કારણસર ચેક રિજેક્ટ કરે છે અને પેમેન્ટ કરવામાં આવતું નથી, તો તેને ચેક બાઉન્સ ગણવામાં આવે છે. આવું થવાનું કારણ મોટાભાગના ખાતાઓમાં બેલેન્સનો અભાવ છે. આ સિવાય જો વ્યક્તિના હસ્તાક્ષરમાં તફાવત હોય તો પણ બેંક ચેકને રિજેક્ટ કરી દે છે. જેના કારણે તમારે ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે.

ચેક બાઉન્સનું કારણ

• બેંક ખાતામાં પુરતા પૈસા ન હોવા
• સહી એક સમાન ન હોવી.
• એકાઉન્ટ નંબર એક સરખો ન હોવો
• ચેકની તારીખ સાથે ઇશ્યૂ.
• શબ્દો અને આંકડાઓમાં રકમ એક સરખી ન હોવી 
• ફાટેલો ચેક 
• ઓવરડ્રાફ્ટની લિમિચને પાર કરવી

જ્યારે ચેક બાઉન્સ થાય છે, ત્યારે ચેક આપનાર વ્યક્તિએ તેના વિશે જાણકારી આપવાની હોય છે. જે પછી તેણે તમને 1 મહિનાની અંદર ચૂકવણી કરવાની હોય છે. આમ કરવામાં નિષ્ફળતાના કિસ્સામાં વ્યક્તિને કાયદાકીય નોટિસ મોકલવામાં આવે છે અને તે પછી પણ, જો 15 દિવસ સુધી કોઈ જવાબ ન મળે, તો તેની વિરુદ્ધ નેગોશિયેબલ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ એક્ટ, 1881ની કલમ 138 હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવે છે. નેગોશિયેબલ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ એક્ટ, 1881 હેઠળ, વ્યક્તિ સામે કાર્યવાહી થઈ શકે છે અને ચેક ડ્રોઅરને બે વર્ષ સુધીની સજા થઈ શકે છે.

ફક્ત ત્રણ મહિનાનો હોય છે સમયગાળો 
ચેક, બેંક ડ્રાફ્ટ હાલમાં તેમના ઈશ્યુના 3 મહિના માટે માન્ય હોય છે. 3 મહિના જુનો ચેક સ્વીકારવામાં આવતો નથી. આ નિયમ એ વ્યક્તિની સલામતી માટે છે જેણે ચેક લખ્યો છે, કારણ કે એવી સંભાવના છે કે ચુકવણી અન્ય કોઈ માધ્યમથી કરવામાં આવી હોય અથવા ચેક ખોવાઈ ગયો હોય અથવા ચોરાઈ ગયો હોય.