જાણવા જેવું / આખરે શું છે આ G20 સમિટ ને ક્યારથી થઇ તેની શરૂઆત? કયા-કયા દેશોનો છે તેમાં સમાવેશ, જાણો વિગત

• દિલ્હીમાં 9-10 સપ્ટેમ્બરના રોજ G20નું શિખર સંમેલન
• દિલ્હીમાં 18મું G20 શિખર સંમેલનનું આયોજન થઈ રહ્યું છે
• 24 વર્ષથી G20નું ગઠન કરવામાં આવ્યું છે

દિલ્હીમાં 9-10 સપ્ટેમ્બરના રોજ G20નું શિખર સંમેલન આયોજિત થઈ રહ્યું છે. G20ને ગૃપ ઓફ 20 પણ કહેવામાં આવે છે. જે આર્થિક સહયોગનું પ્રમુખ મંચ છે. G20નું મંચ આંતરરાષ્ટ્રીય આર્થિક મુદ્દાઓને નિર્ધારિત કરવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ઉપરાંત આર્થિક સ્થિરતા, વૈશ્વિક વેપાર, ગ્લોબલ ચેલેન્જથી લઈને અનેક બાબતોએ G20નું કામ મહત્ત્વપૂર્ણ હોય છે. G20નું સમૂહ કોઈ સ્થાયી સચિવાલય નથી. તમામ 19 દેશ અને યૂરોપીય યૂનિયન વચ્ચે ખાસ પ્રકારની રોટેશન પ્રણાલી ચલાવવામાં આવે છે. જેની મદદથી નવા અધ્યક્ષની પસંદગી કરવામાં આવે છે. 24 વર્ષથી G20નું ગઠન કરવામાં આવ્યું છે. આ દરમિયાન કુલ 17 G20 બેઠકનું આયોજન કરવામાં આવે છે. દિલ્હીમાં 18મું G20 શિખર સંમેલનનું આયોજન થઈ રહ્યું છે. 

G20ની શરૂઆત

• વર્ષ 1999 પહેલા એશિયા આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યું હતું.
• જર્મનીમાં G8 દેશોની બેઠકનું આયોજન કરવામાં આવ્યું, ત્યારપછી G20નું ગઠન કરવામાં આવ્યું . 
• G20ની બેઠકમાં દુનિયાની 20 મજબૂત અર્થવ્યવસ્થા ધરાવતા દેશના નાણાંમંત્રી અને કેન્દ્રીય બેન્કના ગવર્નરને બોલાવવામાં આવ્યા. 
• આ સંગઠનનો ઉદ્દેશ્ય વિશ્વ સમક્ષ એક આર્થિક પડકાર છે, ચર્ચા કરીને તેનું નિવારણ લાવવાનો હતો. 
• વર્ષ 2008ની વૈશ્વિક મંદી પચી દેશના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષ પણ શામેલ થવા લાગ્યા. 

કયા કયા દેશ G20માં શામેલ છે
G20માં કુલ 19 દેશ (ભારત, યુએસએ, ચીન, રશિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, ફ્રાન્સ, જર્મની, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, જાપાન, મેક્સિકો, કોરિયા રિપબ્લિક, સાઉદી અરેબિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી, યુકે) અને યુરોપિયન યુનિયનનો સમાવેશ થાય છે.

G20 કઈ રીતે કામ કરે છે

• G20માં બે પ્રકારના સમાનાંતર ટ્રેક છે- નાણાંકીય ટ્રેક અને શેરપા ટ્રેક.
• નાણાંકીય ટ્રેકનું નેતૃત્ત્વ નાણાંમત્રી અને સેન્ટ્રલ બેન્કના ગવર્નર કરે છે. 
• શેરપા દ્વારા શેરપા ટ્રેકનું નેતૃત્ત્વ કરવામાં આવે છે. 
• G20ના સંદર્ભે શેરપા ઉચ્ચ રેન્ક ધરાવતા સરકારી અધિકારી અને ડિપ્લોમેટ હોય છે. જે પોતાના દેશના પ્રતિનિધિ મંડળની મીટિંગ અને સંમેલનની યોજના બનાવવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.