રાજ્ય સરકારે 27% OBC અનામતની અમલવારી માટે તમામ ઔપચારિકતાઓ પૂર્ણ કરી અને હવે રાજ્યમાં સ્થાનિક સ્વરાજની ચૂંટણીનો માર્ગ મોકળો થયો. વિધાનસભાની ચર્ચા દરમિયાન સરકારના તર્ક રસપ્રદ હતા તો કોંગ્રેસે દલીલોની સાથે આરોપ પણ કર્યા. એકંદરે જે સમાજ બહોળુ પ્રભુત્વ ધરાવે છે તેને 27 ટકા અનામતનો લાભ સ્થાનિક સ્વરાજની ચૂંટણીઓમાં મળશે. ભાજપ પોતાને OBC માટે હંમેશા હકારાત્મક ગણાવી રહ્યો છે અને કહી રહ્યો છે કે કોંગ્રેસે હંમેશા OBC સમાજ માટે નકારાત્મક ભૂમિકા ભજવી. હવે 27 ટકા ઓબીસી અનામતનો અમલ થઈ રહ્યો છે ત્યારે ગુજરાતમાં સ્થાનિક સ્વરાજની ચૂંટણીની તસ્વીર કઈ રીતે બદલાશે.. ગુજરાતની સાથે-સાથે આ કાયદાની અમલવારી દેશના રાજકારણમાં કેવી અસર કરશે.
- સ્થાનિક સ્વરાજની સંસ્થાઓમાં 27% OBC અનામતનો અમલ
- ઝવેરી કમિશનના રિપોર્ટના આધારે સરકારે 27% OBC અનામત આપી
- OBC અનામતની અમલવારીના વ્યાપક પડઘા પડી શકે છે
- સરકારનું 27% OBC અનામત સદંતર અન્યાય હોવાનો કોંગ્રેસનો આરોપ
સ્થાનિક સ્વરાજની સંસ્થાઓમાં 27% OBC અનામતનો અમલ થવાનો છે. ત્યારે ઝવેરી કમિશનના રિપોર્ટના આધારે સરકારે 27% OBC અનામત આપી દીધી છે. હવે સ્થાનિક સ્વરાજની ચૂંટણીનો માર્ગ મોકળો થયો. છે. OBC અનામતની અમલવારીના વ્યાપક પડઘા પડી શકે છે. 27% OBC અનામત સરકારને ચૂંટણીમાં ફાયદો કરાવી શકે છે. કોંગ્રેસનો આક્ષેપ છે કે સરકારે સુપ્રીમકોર્ટ અને ઝવેરી કમિશનનો આદેશ અવગણ્યો છે. તેમજ સરકારનું 27% OBC અનામત સદંતર અન્યાય હોવાનો કોંગ્રેસનો આરોપ મુક્યો છે.
27% OBC અનામત
સ્થાનિક સત્તામંડળમાં શું બદલાશે?
8 મહાપાલિકા
- પહેલા 10% મુજબ 67 બેઠક
- હવે 27% મુજબ 183 બેઠક
157 નગરપાલિકા
- 10% મુજબ પહેલા 481 બેઠક
- 27% મુજબ હવે 1282 બેઠક
33 જિલ્લા પંચાયત
- પહેલા 10% મુજબ 105 બેઠક
- હવે 27% મુજબ 205 બેઠક
256 તાલુકા પંચાયત
- પહેલા 10% મુજબ 506 બેઠક
- હવે 27% મુજબ 994 બેઠક
14565 ગ્રામપંચાયત
- પહેલા 10% મુજબ 12750 બેઠક
- હવે 27% મુજબ 23363 બેઠક
રાજ્યમાં OBC વસતી
| મહાપાલિકા વિસ્તાર |
39.44% |
| નગરપાલિકા વિસ્તાર |
53.36% |
| ગ્રામ્ય વિસ્તાર |
54% |
- બાબુભાઈ પટેલની સરકારના ઠરાવથી 1978માં પહેલીવાર અનામત મળ્યું
- ભાજપનો ઈતિહાસ OBC માટે હકારાત્મક રહ્યો છે
- સમર્પિત આયોગે યુનિટદીઠ 27% અનામતની ભલામણ કરી હતી
સરકારે શું કહ્યું?
1972માં જનતામોરચાના બાબુભાઈ પટેલની સરકારમાં બક્ષી કમિશન બન્યું. બાબુભાઈ પટેલની સરકારના ઠરાવથી 1978માં પહેલીવાર અનામત મળ્યું છે. માધવસિંહ સોલંકીની સરકારે OBC અનામત માટે કોઈ પગલા ન લીધા. બીજી ટર્મમાં અનામત વધારાની વાત થઈ તો કેન્દ્રની સરકારે માધવસિંહનું રાજીનામું લઈ લીધું. ચીમનભાઈ પટેલ પણ કોંગ્રેસના આંતરિક ખટરાગને કારણે વધુ અનામત ન આપી શક્યા. ભાજપનો ઈતિહાસ OBC માટે હકારાત્મક રહ્યો છે. ઝવેરી કમિશન સુપ્રીમકોર્ટના આદેશ મુજબ જ બનાવ્યું હતું. સમર્પિત આયોગે યુનિટદીઠ 27% અનામતની ભલામણ કરી હતી.
- સરકારે ઝવેરી કમિશન અને સુપ્રીમકોર્ટના આદેશનો અમલ નથી કર્યો
- જે યુનિટમાં જેટલી OBC વસતી હોય તેના પ્રમાણે અનામત આપવા કહેવાયું હતું
- 27% અનામત મુજબ અમદાવાદ મહાપાલિકામાં OBCને 51 બેઠક મળે
કોંગ્રેસે શું કહ્યું?
સરકારે ઝવેરી કમિશન અને સુપ્રીમકોર્ટના આદેશનો અમલ કર્યો નથી. જે યુનિટમાં જેટલી OBC વસતી હોય તેના પ્રમાણે અનામત આપવા કહેવાયું હતું. 27% અનામત મુજબ અમદાવાદ મહાપાલિકામાં OBCને 51 બેઠક મળે. જો વસતી મુજબ અનામત લાગુ થાય તો OBCને અમદાવાદમાં 76 બેઠક મળે છે. ઝવેરી કમિશન મુજબ રાજ્યમાં OBCને 40 થી 45% અનામત મળી શકે. તેમજ ગુજરાતમાં તાત્કાલિક જાતિ આધારીત વસતી ગણતરી થાય અને વસતી પ્રમાણે જે તે સમાજને બજેટની ફાળવણી થાય.
ચૂંટણીમાં OBCનું પ્રતિનિધિત્વ
2022
- ભાજપે 59 OBC ઉમેદવારને ટિકિટ આપી
- કોંગ્રેસે 48 OBC ઉમેદવારને ટિકિટ આપી
2017
- ભાજપે 57 OBC ઉમેદવારને ટિકિટ આપી
- કોંગ્રેસે 65 OBC ઉમેદવારને ટિકિટ આપી
2012
- ભાજપે 47 OBC ઉમેદવારને ટિકિટ આપી
- કોંગ્રેસે 57 OBC ઉમેદવારને ટિકિટ આપી
રાજ્યમાં OBCની વસતી
| 11 જિલ્લા |
5%થી ઓછી વસતી
|
| 2 જિલ્લા |
20 થી 35% વસતી
|
| 10 જિલ્લા |
35 થી 55% વસતી
|
| 10 જિલ્લા |
65 થી 75% વસતી
|
