કોઈપણ દેશ, રાજ્ય કે નાના ગામની આદર્શ સ્થિતિ એ હોય કે નાનામાં નાનો વ્યક્તિ એવો અનુભવ કરે કે હા અહીં ભયમુક્ત વાતાવરણ છે. આ વાત તો તદ્દન આદર્શ સ્થિતિની થઈ પરંતુ અમદાવાદના કણભામાં આવેલા કુહા ગામમાં સ્થિતિ સાવ વિપરીત છે. અહીં તો છેવાડાના વ્યક્તિની હેરાનગતિ જ નહીં સીધો તેનો જીવ જ લઈ લેવાય છે. અને આવું દુસાહસ કરનારા બીજુ કોઈ નહીં પણ ખનન માફિયાઓ છે. હિચકારી ઘટનાનો સાર એટલો જ છે કે એક ખેડૂતે પોતાની જમીન પાસેની ગૌચરની જમીનમાં બેફામ ચાલતા માટી ખનનને રોકવાનો પ્રયાસ કર્યો તો બીજુ કંઈ ન થયું પણ તેના ઉપર JCB ચડાવી દેવાયું અને તેને કચડી માર્યો.
એવુ લાગ્યું કે જાણે થોડા સમય પહેલા રાજસ્થાનના ભરતપુરમાં એક વ્યક્તિ ઉપર 8 વખત JCB ચલાવી દેવાની ઘટના સામે આવીને ઉભી રહી ગઈ. એ વાત અલગ છે કે રાજસ્થાનમાં જે બન્યું તે જમીન વિવાદ હતો. પરંતુ અહીં તો ગેરકાયદે માટી ખનનથી ખેતરમાં બેફામ નુકસાન થઈ રહ્યું છે, ખેડૂત પોતાના ખેતરને નુકસાન ન જાય તે માટે માફિયાઓને રોકે છે પરંતુ માફિયાઓ તો કંઈ સાંભળવાને બદલે સીધો ખેડૂતનો જીવ જ લઈ લે છે. સવાલ એ છે કે કોઈનો જીવ લઈ લેવા જેટલી હિંમત આવા માફિયાઓમાં આવી કઈ રીતે. આ તો કણભાના નાના એવા કુહા ગામની વાત છે અને તેનો બનાવ સામે આવ્યો છે ત્યારે આવી તો કેટલીય જગ્યા હશે જ્યાં માફિયાઓને કારણે આસપાસના લોકોને નુકસાન થતું હશે. ગ્રામજનો જો ત્યાં પહોંચી શકતા હોય તો RTO, પોલીસ કે ખાણ-ખનીજ વિભાગ શું કરી રહ્યા છે?. આવી ઘટનાઓ કાયદા દ્વારા સ્થાપિત રાજ સામે સવાલ ઉભા કરે છે એવું જવાબદારોને કેમ સમજાતું નથી.
કણભાના કુહા ગામમાં ખનન માફિયા બેફામ બન્યા છે. ખનન માફિયાની હિંમત એટલી કે કોઈનો જીવ લેતા પણ ન ખચકાતા નથી. ખનન માફિયાઓ ગૌચરની જમીનમાંથી બેફામ ખનન કરી રહ્યા છે. ખનન માફિયાઓને રોકનાર, ટોકનાર કોઈ નથી. જે અવાજ ઉઠાવે છે તેનુ કાસળ કાઢી નાંખવામાં આવે છે. ખનન માફિયા પ્રજા અને તંત્રને જાણે કે એવું જ કહે છે કે થાય તે કરી લો. આવા ખનન માફિયાઓ ઉપર અંકુશ ક્યારે તે મહત્વનો સવાલ
કણભાના કુહા ગામમાં શું બન્યું હતું?
કુહા ગામમાં ખનન માફિયા ઘણાં સમયથી ખનન કરી રહ્યા હતા. ગૌચરની જમીનમાંથી ટ્રક ભરીને માટી લઈ જવામાં આવતી હતી. સ્થાનિક ખેડૂતોને જાણ થતા તેઓ માટી ખનન અટકાવવા પહોંચ્યા હતા. કેટલાક ખેડૂતોએ ખનન માફિયાઓને રોકવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. કાંતિ બારૈયા નામના ખેડૂતે ખનન માફિયાઓને અટકાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. કાંતિ બારૈયાના ખેતરની બાજુમા આવેલી ગૌચરની જમીનમાંથી માટી લેવાતી હતી. ખેડૂતે JCB ચાલકને રોક્યા તો JCBએ લોડરથી ખેડૂતને પાડી દીધા હતા. ઉશ્કેરાટ એટલી હદે હતો કે કાંતિ બારૈયા ઉપર JCB જ ચડાવી દીધું હતું. દુર્ઘટનામાં ખેડૂતનું મૃત્યુ થયું છે. ખનન માફિયાઓએ અન્ય લોકો ઉપર પણ JCB ચડાવવા પ્રયાસ કર્યો હતો. દુર્ઘટના બાદ ખનન માફિયાઓ ફરાર થઈ ગયા હતા.
સ્થાનિકો શું કહે છે?
માફિયાઓને પકડવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. ખેડૂત ઉપર JCB ચડાવીને આરોપી નાસી છૂટ્યા હતા. આગલા દિવસે પણ મોટાપાયે માટી ખનન થયું હતું. માટી ખનન મોટેભાગે રાત્રીના સમયે જ થાય છે. જે દિવસે દુર્ઘટના બની તે દિવસે માફિયાઓ પાસે લાકડી, ધારિયા હતા. માફિયાઓ જાણે નક્કી કરીને આવ્યા હતા કે સામે પડશે તેને પતાવી દઈશું. માટી ખનનથી મસમોટો ખાડો બે દિવસમાં જ પાડી દેવાયો હતો.
કોના નામ સામે આવ્યા?
- ખનન માફિયા પિતા-પુત્રના નામ સામે આવ્યા છે
- ખનન માફિયા હિરા લામકા અને તેનો દીકરો અક્ષય લામકા
કોની ધરપકડ થઈ?
| JCB ચાલક વિપુલ |
| ક્લીનર જીતમલ |
આ નુકસાની કોણ ભરશે?
દ્વારકા
- રેતી ખનનથી દરિયાનું પાણી ખેતીની જમીનમાં દાખલ થાય છે
- ખેતીની જમીન નાશ પામી રહી છે
થાનગઢ
- જૂના સુરજદેવળ મંદિર પાસે બેરોકટોક ખનન ચાલતું હતું
- પુરાતત્વ વિભાગ દ્વારા આરક્ષીત મંદિર છતા ગેરકાયદે ખનન
- ખનન નહીં અટકે તો મંદિરને થઈ શકે છે નુકસાન
ખેડા
- દનાદરા અને થોડવાડ વિસ્તારમાં ગેરકાયદે ખનન
- વેગન બ્લાસ્ટથી આસપાસના મકાનોને નુકસાન
છોટાઉદેપુર
- ગેરકાયદે ખનનથી ઓરસંગ નદી 20 ફૂટ ઊંડી થઈ
- આસપાસના બોર, કૂવા નિષ્ફળ ગયા
કામરેજ
- તાપી નદી પાસે થતું હતું ગેરકાયદે ખનન
- આસપાસની જમીનનું થયું ધોવાણ
કાલોલ
- ગોમા નદી પાસે ગેરકાયદે ખનન
- નદી પાસે આવેલા સ્મશાનગૃહ અને મંદિર ઉપર જોખમ
