- પૃથ્વી પર એક શક્તિશાળી સૌર તોફાન વધી રહ્યું છે
- આ સૌર તોફાનથી Radio, GPS, Satellite સિગ્નલમાં પડી શકે વિક્ષેપ
- આજે સમગ્ર વિશ્વમાં બ્લેકઆઉટની ચેતવણી
સૂર્યમાંથી નીકળતી એક વિશાળ સૌર જ્વાળા પૃથ્વી તરફ આગળ વધી રહી છે. તેનાથી એક શક્તિશાળી સૌર તોફાન પેદા થઈ શકે છે, જે પૃથ્વી પર રેડિયો બ્લેકઆઉટ થવા માટે પૂરતું છે.જેના કારણે જીપીએસ નેવિગેશન, મોબાઈલ ફોન સિગ્નલ અને સેટેલાઇટ સિગ્નલમાં પણ વિક્ષેપ પડી શકે છે. નેશનલ ઓસેનિક એન્ડ એટમોસ્ફેરિક એડમિનિસ્ટ્રેશને આ અંગે એલર્ટ જાહેર કર્યું છે.આ સૌર જ્વાળા 14 જુલાઈના રોજ સૂર્યની સપાટી પરથી ફાટી નીકળી હતી અને પૃથ્વી તરફ આગળ વધી રહી છે.ઉલ્લેખનીય છે કે, આ મહિનાની શરૂઆતમાં, એક જીઓમેગ્નેટિક વાવાઝોડું પૃથ્વી પર ત્રાટક્યું હતું, જેણે કેનેડા પર એક તેજસ્વી અરોરા બનાવી હતી.
ડૉ.તમિથા સ્કોવે સૂર્યમાંથી નીકળતી આ સૌર જ્વાળા વિશે ટ્વિટર પર પોસ્ટ કર્યુ
અવકાશ હવામાનશાસ્ત્રી ડૉ. તમિથા સ્કોવે સૂર્યમાંથી નીકળતી આ સૌર જ્વાળા વિશે ટ્વિટર પર તેમની પ્રતિક્રિયા પોસ્ટ કરી છે. તમિથા સ્કોવએ ટ્વિટર પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે, "નવું ક્ષેત્ર 3058M 2.9-ફ્લેર ફાયર કરે છે! હવે તે એક્સ-ફેક્ટર સાથે સૂર્ય પર ચોથો પ્રદેશ છે. NOAA X-flareનું જોખમ 10 ટકા પર મૂકે છે, પરંતુ તે ટૂંક સમયમાં વધી શકે છે."
એક્સ-ક્લાસ જ્વાળાઓનો અર્થ શું છે ?
સૌર જ્વાળાઓ માટેનું એક્સ-ફેક્ટર એ સૌથી તીવ્ર જ્વાળાઓમાંથી એક છે. સૌર જ્વાળાઓને તેમની તીવ્રતા પર આધારે ચાર વર્ગોમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે - A, B, C, M અને X છે. જેમાં સૌથી શક્તિશાળી સૌર જ્વાળા X-વર્ગીકૃત એ સૌર જ્વાળા હશે, જ્યારે M એ બીજા સૌથી શક્તિશાળી સૌર જ્વાળા છે.
પૃથ્વી પર સૌર જ્વાળાઓની અસર
નિષ્ણાંતોએ વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે "વધુ રેડિયો બ્લેકઆઉટ પૃથ્વી પર દિવસના સમયે રેડિયો કામગીરીને અસર કરે તેવી શક્યતા છે. જીપીએસ વપરાશકર્તાઓએ સવાર અને સાંજના સમયે સાવધાન રહેવું જોઈએ." આનો અર્થ એ છે કે સૌર તોફાન પૃથ્વી પરની જીપીએસ નેવિગેશન સિસ્ટમને બ્લેકઆઉટ કરવાની ધારણા છે.તે નાના વિમાનો તેમજ મોટા જહાજોની મુસાફરીમાં વિક્ષેપ પાડવા સક્ષમ છે.
રેડિયો બ્લેકઆઉટ થવાની શક્યતા છે
તાજેતરમાં, સૂર્યની સપાટી પરના એક વિશાળ સનસ્પોટ અને ફિલામેન્ટ્સે પણ ખગોળશાસ્ત્રીઓને પૃથ્વીની નજીક આવતા જ્વાળાઓ વિશે ચિંતિત કર્યા છે જે પૃથ્વીના કેટલાક પ્રદેશોમાં અંધારપટનું કારણ બની શકે છે. દરમિયાન, નાસાના વૈજ્ઞાનિકોએ જણાવ્યું હતું કે સૂર્યમાંથી નીકળતી વિશાળ સોલાર ફ્લેર વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં રેડિયો બ્લેકઆઉટનું કારણ બની શકે છે.
સૌર જ્વાળાઓ શું છે?
નાસાના જણાવ્યા અનુસાર, "સૌર જ્વાળાઓ એ સનસ્પોટ્સ સાથે સંકળાયેલ ચુંબકીય ઊર્જાના પ્રકાશનના પરિણામે રેડિયેશનનો ઝડપી વિસ્ફોટ છે. સૌર જ્વાળાઓ એ આપણા સૌરમંડળમાં સૌથી મોટી વિસ્ફોટક ઘટનાઓ છે. તેમને સૂર્ય પરના તેજસ્વી વિસ્તારો તરીકે જોવામાં આવે છે અને તેઓ લાંબા સમયથી ટકી શકે છે. સૌર જ્વાળાઓને કોરોનલ માસ ઈન્જેક્શન (CME) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ જ્વાળાઓને સૌરમંડળમાં અત્યાર સુધીના સૌથી શક્તિશાળી વિસ્ફોટો ગણવામાં આવે છે, જે અબજો હાઇડ્રોજન બોમ્બની તુલનામાં ઊર્જા મુક્ત કરે છે. આ જ્વાળાઓ મધ્યમ, મજબૂત અને તેજસ્વી હોઈ શકે છે.
આજે બ્લેકઆઉટની ચેતવણી
નાસાએ 19 જુલાઈ (ભારતીય સમય)ની સવારે આ પ્રભાવની આગાહી કરી છે. આનાથી જીપીએસ અને રેડિયો તરંગોમાં દખલ થઈ શકે છે. આ વર્ષે માર્ચમાં પૃથ્વી પર અલગ-અલગ જીઓમેગ્નેટિક તોફાનો આવ્યા હતા. જો કે જીઓમેગ્નેટિક વાવાઝોડાને કારણે કોઈ નુકસાન થયું ન હતું, પરંતુ ભવિષ્યમાં વધુ શક્તિશાળી તોફાનો આવી શકે તેવી આશંકા હતી.
