- દીકરીઓને સમાન હક આપતો ચુકાદો
- પૈતૃક સંપતિમાં દિકરીઓ સમાન ભાગીદાર
- દિકરીઓને સંપતિમાં દિકરા જેટલો જ હક
સુપ્રીમ કોર્ટે મોટો ચુકાદો સંભળાવતા કહ્યું કે, દીકરીઓનો પિતાની સંપત્તિ પર અધિકાર હશે, ભલે હિન્દુ ઉત્તરાધિકાર(અમેન્ડમેન્ટ) અધિનિયમ, 2005ના લાગૂ થયા પહેલા જ કોપર્શનરનું મૃત્યુ થઇ ગયું હોય.
ન્યાયમૂર્તિ અરૂણ મિશ્રાના ચુકાદામાં કહ્યું કે, એક દીકરી જીવનભર માટે હોય છે. એટલા માટે તેમણે પૈતૃક પ્રોપર્ટીમાં પૂર્ણ અધિકાર છે. તેમણે કહ્યું કે, વન્સ એ ડૉટર, ઑવલેઝ એક ડૉટર.
તમને જણાવી દઇએ કે, 2005માં હિન્દુ ઉત્તરાધિકાર કાયદો 1956માં સંશોધન કરવામાં આવ્યો હતો. આ હેઠળ પૈતૃકની સંપત્તિમાં દીકરીઓને બરાબરનો ભાગ આપવાની વાત કહેવામાં આવી છે. ક્લાસ 1 કાયદાકીય વારસદાર હોવાના નાતે સંપત્તિ પર દીકરીનો હક દીકરા જેટલો જ છે. લગ્નથી આના કોઈ લેવાદેવા નથી. પોતાના ભગાની પ્રોપર્ટી પર દાવો કરી શકાય છે.
1) પૈતૃક સંપત્તિ પર કોનો અધિકાર?
હિન્દુ કાયદા હેઠળ પ્રોપર્ટી બે પ્રકારની હોય શકે છે. એક પિતા દ્વારા ખરીદેલી કે બીજી પૈતૃક સંપત્તિ હોય છે. જે છેલ્લા ચાર પેઢીઓથી પુરૂષોને મળતી આવી છે. કાયદા અનુસાર, દીકરી હોય કે દીકરો આવી પ્રોપર્ટી પર બન્નેનો જન્મથી બરાબરનો હક હોય છે.
કાયદો કહે છે કે પિતા આ પ્રકારની પ્રોપર્ટીને પોતાના મનથી કોને ન આપી શકે. એટલે કે આ મામલે તેઓ કોઇ એક નામની વસીયત ન કરી શકે. આનો મતલબ એ છે કે તે દીકરીને તેનો ભાગ આપવાથી વંચિત ન રાખી શકે. જન્મથી દીકરીનો પૈતૃક સંપત્તિ પર અધિકાર હોય છે.
2) પિતાએ ખરીદેલી પ્રોપર્ટી પર શું છે કાયદો?
જો પિતાએ ખુદ પ્રોપર્ટી ખરીદી છે અથવા પિતાના પ્લોટ અથવા ઘર પોતાના પૈસાથી ખરીદી છે તો દીકરીનો પક્ષ કમજોર હોય છે. આ મામલે પિતાની પાસે પ્રોપર્ટીને પોતાની ઇચ્છાથી કોઇને ગિફ્ટ કરવાનો અધિકાર હોય છે. દીકરી આમાં વાંધો ન ઉઠાવી શકે.
3) પિતાનું મૃત્યુ થવા પર શું થશે?
જો પિતાનું મૃત્યુ વગર વસીયત છોડે થઇ ગયું તો તમામ ઉત્તરાધિકારીઓનો પ્રોપર્ટી પર બરાબરનો અધિકાર હશે. જો સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો હિન્દુ ઉત્તરાધિકાર કાયદામાં પુરૂષ ઉત્તરાધિકારીઓને ચાર વર્ગોમાં વહેંચવામાં આવ્યા છે.
