- RBI અનફીટ નોટોને હવે કરશે બંધ
- બેન્કોમાં લાગશે અનફિટ નોટને શોધવાનું મશીન
- દર ત્રણ મહિને નોટોની ફિટનેસની તપાસ કરવામાં આવશે
જૂની નોટોને લઈને રિઝર્વ બેંકનો નવો નિયમ
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાએ નોટો પર મોટો નિર્ણય લીધો છે. ઘણીવાર લોકો જૂની ખરાબ અને ફાટેલી નોટોનો ઉપયોગ કરતા રહે છે. જો કે હવે આરબીઆઇના આ નિર્ણય બાદ નોટોની ફિટનેસની તપાસ કરવામાં આવશે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાએ દેશભરની બેંકોને નોટ ગણવાના બદલે નોટોના ફિટનેસ ચેક મશીનનો ઉપયોગ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. આરબીઆઈના આ નિર્દેશ અનુસાર હવે દર ત્રણ મહિને નોટોની ફિટનેસની તપાસ કરવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં, તમારા ખિસ્સામાં રાખેલી નોટ ફિટ છે કે અનફિટ, આરબીઆઈએ તેને તપાસવા માટે 11 ધોરણો નક્કી કર્યા છે.
અનફિટ નોટો કોને કહેવાય ?
આરબીઆઈના આ નિર્દેશ બાદ સારી નોટોને સરળતાથી ઓળખી શકાય છે, જેથી તેમને રિસાયક્લિંગ કરવામાં મુશ્કેલીનો સામનો ન કરવો પડે. અનફિટ નોંધો તે છે જેને રિસાયકલ કરવામાં આવતી નથી. હવે જાણીએ એવા 11 માનાંક વિશે જે કોઈ પણ નોટને ફિટ કે અનફિટ કહી શકીએ.
અનફિટ નોટોની ઓળખ કેવી રીતે થશે?
- જે નોટ્સ ખૂબ જ ગંદી જોવા મળશે અને તેમાં ઘણી બધી ધૂળ લાગી હશે તો આ મામલે તે નોટો અનફિટ માનવામાં આવશે.
- જ્યારે નોટ ખૂબ લાંબા સમય સુધી બજારમાં રહે છે અને આ ખિસ્સામાંથી તે ખિસ્સામાં ટ્રાન્સફર થાય છે, ત્યારે તે ખૂબ જ ઢીલી થઈ જાય છે. લૂઝ નોટ્સ અનફિટ ગણાશે, જ્યારે કડક નોટ ફિટ કેટેગરીમાં રહેશે.
- કિનારી અથવા વચ્ચે ફાટેલી નોટોને અયોગ્ય માનવામાં આવશે.
- જો નોટમાં બનેલ ડોગ-ઈયર્સનો વિસ્તાર 100 વર્ગ મિલીમીટરથી વધુ હોય તો તેને અનફિટ ગણવામાં આવશે.
- 8 ચોરસ મિલિમીટરથી મોટા છિદ્રો ધરાવતા હોય તેવી નોટને અનફિટ નોટ ગણવામાં આવે છે.
- નોટમાં કોઈ પણ ગ્રાફિક ફેરફારને અનફિટ નોટ માનવામાં આવે છે.
- જો નોટ પર વધુ ડાઘ, પેન શાહી વગેરેનો ડાઘ હોય તો તે અનફિટ નોટ છે.
- નોટ્સ પર કંઈ લખ્યું હોય કે નોટ્સ પર કોઈ પણ પ્રકારની પેઈન્ટિંગવાળી નોટ્સ હોય તે અનફિટ રહેશે.
- નોટનો રંગ ઉડી જાય તો તે અનફીટ નોટ છે.
- ફાટેલી નોટ પર કોઇ પણ પ્રકારની ટેપ કે ગુંદર હશે તો તે નોટો અનફિટ ગણાશે.
- જો નોટોનો રંગ જતો રહ્યો હોય કે ઓછો થયો હોય તો તેને પણ અનફિટની કેટેગરીમાં સામેલ કરવામાં આવશે.
અનફિટ નોટની મશીનનો ઉપયોગ
તમને જણાવી દઈએ કે આરબીઆઈ અનફિટ નોટોને ઓળખવા માટે મશીનને અપડેટેડ રીતે બનાવી રહી છે. મશીન આ નોટોને ઓળખીને બજારમાંથી બહાર કરી દેશે. આ મશીન અનફિટ નોટ્સની ઓળખ કરશે. આરબીઆઈએ તમામ બેંકોને આ મશીનનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરવા નિર્દેશ આપ્યો છે. સાથે જ તેની ગંભીરતાથી કાળજી પણ લેવી પડશે.
