કોટક મ્યુચ્યુઅલ ફંડના એમડી નિલેશ શાહે આરબીઆઈ દ્વારા જાહેર કરાયેલા ત્રણ વર્ષના બચત ડેટાનું મૂલ્યાંકન બહાર પાડ્યું છે. તેમનું કહેવું છે કે લોકોમાં રોકાણ અંગે સંપૂર્ણ માહિતીનો અભાવ એક મોટી અડચણ છે. મોટાભાગના ઘરગથ્થુ બચતકારો બજારની અસ્થિરતા કરતાં નિશ્ચિત વળતરને પસંદ કરે છે. તેમને મોંઘવારી દર કરતાં ઓછું વળતર મળી રહ્યું છે પરંતુ તેમના માટે તેઓ રિટર્ન કરતાં વધારે સુવિધા કર મુક્તિ છે.
ભારતમાં બચતના મૂળ ચિત્રમાં હજુ પણ બહુ બદલાવ નથી
કોરોના રોગચાળા પછી, શેરબજાર અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ તરફ લોકોનું આકર્ષણ વધ્યું છે, પરંતુ ભારતમાં બચતના મૂળ ચિત્રમાં હજુ પણ બહુ બદલાવ આવ્યો નથી. આરબીઆઈના ડેટા દર્શાવે છે કે ભારતમાં નાણાકીય વર્ષ 2020-21 થી નાણાકીય વર્ષ 2022-23 દરમિયાન, ઘરની બચતની કુલ રકમના 84 ટકા ફિક્સ રિટર્ન સ્કીમ્સ (બેંક ડિપોઝિટ સ્કીમ્સ વગેરે)માં રોકાણ કરવામાં આવી છે જ્યારે 10 ટકાથી વધુ રકમ રોકડના સ્વરૂપમાં ઘરમાં સંગ્રહી રાખી છે
આ આધારે, એવું માનવામાં આવે છે કે સામાન્ય લોકો માટે, વધુ વળતરને બદલે મુખ્ય રકમ સુરક્ષિત રાખવી એ હજી પણ પ્રાથમિકતા છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, ભારત દ્વારા બચત કરાયેલી રકમમાંથી માત્ર 6.1 ટકા જ સ્ટોક માર્કેટ અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ માર્કેટમાં રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે.
94 ટકા લોકોએ ફિક્સ્ડ ઈન્કમ સ્કીમમાં પૈસા રોક્યા છે
94 ટકા લોકોએ ફિક્સ્ડ ઇન્કમ સ્કીમમાં નાણાંનું રોકાણ કર્યું છે જ્યારે માત્ર 6 ટકા લોકોએ રોકાણના અન્ય વિકલ્પો અજમાવ્યા છે.આરબીઆઇના ડેટા અનુસાર, ઉપરોક્ત ત્રણ નાણાકીય વર્ષમાં કુલ બચત રકમ (રૂ. 31.65 લાખ કરોડ)માંથી 36.8 ટકા બેંક ડિપોઝિટ હતી. ભારતમાં , 20.1 ટકા (રૂ. 17.28 લાખ કરોડ) પેન્શન અને પીએફમાં, 18.2 ટકા (રૂ. 15.69 લાખ કરોડ) વીમામાં, 10.3 ટકા (રૂ. 8.89 લાખ કરોડ) રોકડમાં અને 7.9 ટકા (રૂ. 6.83 લાખ કરોડ) છે. નાની બચત યોજનાઓમાં રોકાણ કર્યુ.
જ્યારે 1.3 ટકા (રૂ. 1.10 લાખ કરોડ)નું રોકાણ શેરબજારમાં અને 4.7 ટકા (રૂ. 4.03 લાખ કરોડ) મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે. એ પણ નોંધનીય છે કે 10 ટકાથી વધુ રકમ રોકડમાં છે જેમાં કોઈ વળતર મળતું નથી.
