- શોપિંગ વેબસાઈટ્સ પર ફેક રિવ્યુ લખનાર લોકો હવે ચેતે
- ફેક રિવ્યુને અટકાવવા સરકાર બનાવી રહી છે કાયદો
- ફેક રિવ્યુને કારણે લોકો ખરીદી કરવા ગેરમાર્ગે દોરવાતા હોય છે
જો તમે કોઈ ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ પરથી સામાન ખરીદીને અથવા તો ખરીદ્યા વગર તેની પર ફેક એટલે કે ખોટા રિવ્યુ લખતા હોય તો આવું કરવું બંધ કરી દેવું પડશે. સરકારે શનિવારે કહ્યું હતું કે તે ઇ-કોમર્સ વેબસાઇટ્સ પર બનાવટી સમીક્ષાઓ પર લગામ લગાવવા માટે એક નવા માળખા પર કામ કરશે. કન્ઝ્યુમર અફેર્સ મિનિસ્ટ્રી એડવાઇઝરી સ્ટાન્ડર્ડ કાઉન્સિલ ઓફ ઇન્ડિયા (એએસસીઆઇ)એ શુક્રવારે હોદ્દેદારો સાથે વર્ચ્યુઅલ બેઠક યોજી હતી.
ફેક રિવ્યુની સામે સરકારની લાલ આંખ
આ બેઠકમાં સરકારે ઈ-કોમર્સ કંપનીઓને પૂછ્યું હતું કે, શું તેમણે ફેક રિવ્યૂ લખનારા લોકો વિશે કંઈ કર્યું છે? આ બેઠકમાં સરકારે કંપનીઓ સાથે ફેક રિવ્યૂના તમામ દુષ્પ્રભાવો અંગે ચર્ચા કરી હતી. ભારત સરકારના ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયે આ અંગે જણાવ્યું હતું કે, કોઈપણ સેવા કે ઉત્પાદનની બનાવટી સમીક્ષાઓ વપરાશકર્તાઓને તેને ખરીદવા માટે ગેરમાર્ગે દોરે છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે તેમની બેઠકનો હેતુ ગ્રાહક પર બનાવટી સમીક્ષાઓની અસર અંગે ચર્ચા કરવાનો, બનાવટી સમીક્ષાઓનું મૂલ્યાંકન કરવાનો અને તેને રોકવાની યોજનાઓ પર ચર્ચા કરવાનો હતો.
ઈ કોમર્સ કંપનીઓ પાસેથી માંગ્યો જવાબ
કન્ઝ્યુમર અફેર્સ સેક્રેટરી રોહિત કુમાર સિંહે આ અંગે એમેઝોન, ફ્લિપકાર્ટ, ટાટા સન્સ, રિલાયન્સ રિટેલ અને અન્ય ઇ-કોમર્સ વેબસાઇટ જેવા તમામ પ્લેટફોર્મને એક પત્ર લખ્યો છે. પત્રમાં પૂછવામાં આવ્યું છે કે શું કંપનીએ ક્યારેય ગ્રાહક પર બનાવટી સમીક્ષાની અસર પર વિચાર કર્યો છે.
રિવ્યુ પર ભરોસો કરીને ગ્રાહકો ખરીદે છે સામાન
ગ્રાહકો હવે દુકાનોમાં જઈને ખરીદી કરવાને બદલે ઈ કોમર્સ વેબસાઈટ દ્વારા ઘેર બેઠા ખરીદી કરવાનું પસંદ કરી રહ્યાં છે. તેથી તેઓ કોઈ પણ પ્રોડક્ટ અથવા સર્વિસ અંગે જેવું દુકાનમાં ફીલ કરે છે તેવું ફીલ કરી શકતા નથી. ઓનલાઈનમાં તો ગ્રાહકો ફક્ત પ્રોડક્ટ્સની તસવીરો જ જોઈ શકે છે. તે ઉપરાંત મોટાભાગના ગ્રાહકો લોકો દ્વારા કરવામાં આવેલા પ્રોડક્ટના રિવ્યુ પણ વાંચતા હોય છે. આવા કિસ્સામાં તો રિવ્યુ ખોટા કે ફેક હોય તો ગ્રાહકોને ઘણું નુકશાન વેઠવું પડતું હોય છે.
સરકારે કંપનીઓને શું પૂછ્યું
શું કંપનીએ ક્યારેય બનાવટી સમીક્ષાનું મૂલ્યાંકન કર્યું છે, શું કંપનીએ ક્યારેય જોયું છે કે વપરાશકર્તાઓએ લેખિત સમીક્ષાઓ કરી છે, તે સાચું છે કે નહીં? શું કંપનીએ ક્યારેય આકારણી કરી છે કે, જે વપરાશકર્તાઓ સમીક્ષા લખી રહ્યા છે, તેઓએ તેને ખરીદ્યો છે કે નહીં? સેક્રેટરીએ પત્રમાં જણાવ્યું છે કે, ઓનલાઈન શોપિંગનો ટ્રેન્ડ દિવસેને દિવસે ઝડપથી વધી રહ્યો છે.
ગ્રાહકો હવે ઇ-કોમર્સ વેબસાઇટ દ્વારા ઘરે જ શોપિંગ કરી રહ્યાં છે
કરવાનું પસંદ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ કોઈ પણ ઉત્પાદન અથવા સેવાને જાતે અનુભવી શકતા નથી, જેમ કે તેઓ દુકાનમાં કરે છે. ગ્રાહકો ફક્ત ઉત્પાદનના ચિત્રો જ જોઈ શકે છે. આ સિવાય મોટાભાગના ગ્રાહકો જે તે પ્રોડક્ટ માટે લોકો દ્વારા કરવામાં આવેલા રિવ્યૂ વાંચે છે અને તેના પર ભરોસો રાખીને પ્રોડક્ટ્સ ખરીદે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો સમીક્ષાઓ ખોટી, એટલે કે ખોટી હોય, તો ગ્રાહકને ખૂબ જ નુકસાન થાય છે. સરકારે કહ્યું કે, નકલી સમીક્ષાએ ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ 2019 અંતર્ગત આપવામાં આવેલા માહિતીના અધિકારના નિયમને તોડી નાખ્યો છે, એટલે કે જાણકારી આપવાના અધિકાર અને તેને રોકવા માટે કંપનીઓએ તેને રોકવા માટે જલ્દી જ નક્કર પગલા ભરવાની જરૂર છે.
