- વિષ્ણુસાગરના કિનારે ચોર્યાસી મહાદેવમાં 36મું સ્થાન ધરાવતા ભગવાન શ્રી માર્કંડેશ્વર મહાદેવનું 5000 વર્ષ જૂનું મંદિર છે
- મહાદેવને યમરાજને મંદિરમાં જંજીરોમાં બાંધી લીધા
- માર્કંડેશ્વર ઋષિએ અહીં કાળને હરાવીને મૃત્યુ પર વિજય મેળવ્યો હતો
Shri Mahakaleshwar temple: જો કે ધાર્મિક નગરી ઉજ્જૈનમાં બાર જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક વિશ્વ પ્રસિદ્ધ શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિર છે, જે અકાળ મૃત્યુના ભયને દૂર કરે છે તેવું માનવામાં આવે છે, જેના માટે દરરોજ લાખો ભક્તો બાબા મહાકાલના દર્શન કરવા ઉજ્જૈનમાં આવે છે. આ ધાર્મિક નગરીમાં ભગવાન શિવનું ચમત્કારિક મંદિર પણ છે, જ્યાં ભગવાન શિવ ભક્તની રક્ષા માટે પ્રગટ થયા હતા અને યમરાજને સાંકળોથી બાંધ્યા હતા. ભગવાન શિવના આ ચમત્કારને કારણે, આખા વર્ષ દરમિયાન જન્મદિવસ અને લગ્નની વર્ષગાંઠો પર, ભક્તો મંદિરમાં વિશેષ પ્રાર્થના કરે છે અને દીર્ઘાયુ અને સ્વાસ્થ્ય માટે પ્રાર્થના કરે છે.
અહીં ઋષિ માર્કંડેયેના મૃત્યુ પર વિજય પ્રાપ્ત કરી
વિષ્ણુસાગરના કિનારે ચોર્યાસી મહાદેવમાં 36મું સ્થાન ધરાવતા ભગવાન શ્રી માર્કંડેશ્વર મહાદેવનું 5000 વર્ષ જૂનું મંદિર છે. જે સમ્રાટ વિક્રમાદિત્યના શાસનકાળનું માનવામાં આવે છે. મંદિરના પૂજારીના જણાવ્યા અનુસાર,આ એ જ મંદિર છે જ્યાં ઋષિ માર્કંડેયે કાળને હરાવીને મૃત્યુ પર વિજય મેળવ્યો હતો અને તેઓ અહીં ચિરંજીવી બન્યા હતા. પદ્મ પુરાણમાં ઉલ્લેખ છે કે ઋષિ મૃકંદ મુનિને ભગવાન બ્રહ્માની તપસ્યા કરીને પુત્ર થવાનું વરદાન મળ્યું હતું, પરંતુ તેમનો પુત્ર ઋષિ માર્કંડેય નાનો હતો જેના કારણે ઋષિ મૃકંદના પુત્ર ઋષિ માર્કંડેયની અલ્પ આયુને લઇ ચિંતિત રહેવા લાગ્યા.
એક દિવસ પુત્રના કહેવાથી તેણે આખી વાત જણાવી, ત્યાર બાદ માર્કંડેયે આયુ પ્રાપ્ત કરવા અને ચિરંજીવી બનવાની ઈચ્છા સાથે અવંતિકા તીર્થ મહાકાલ વનમાં આવેલા આ મંદિરમાં ભગવાન શિવની ઘોર તપસ્યા કરી અને જ્યારે તેઓ 12 વર્ષના હતા અને યમરાજ તેમને પોતાની સાથે લેવા આવ્યા ત્યારે માર્કંડેયે ભગવાન શિવની પ્રતિમા બંને હાથે પકડી હતી.
મહાદેવને યમરાજને મંદિરમાં જંજીરોમાં બાંધી લીધા
યમરાજ દ્વારા માર્કંડેયના પ્રાણ લેવા માટે ફેંકવામાં આવેલ પાશના કારણે, ભગવાન શિવ પ્રગટ થયા અને મંદિરમાં યમરાજને સાંકળોથી બાંધી દીધા. આ સાથે માર્કંડેય ઋષિને વરદાન આપવામાં આવ્યું હતું કે હવે તમે 12 કલ્પ સુધી જીવશો. આશીર્વાદ પછી, ઋષિ માર્કંડેય અષ્ટ ચિરંજીવી બન્યા. પૂજારીના જણાવ્યા મુજબ, મંદિરમાં આખા વર્ષ દરમિયાન અનેક કાર્યક્રમો યોજાય છે, પરંતુ શ્રાવણ માસમાં માર્કંડેશ્વર મહાદેવ મંદિરના દરવાજા બપોરે 3:00 વાગ્યાથી ખુલી જાય છે.
રાત્રે ભગવાનની વિશેષ પૂજા અર્ચન કપૂર આરતી પછી ભગવાનની પંચામૃત અભિષેક પૂજા કરવામાં આવે છે. મંગળા આરતી પછી, ભક્તો દિવસભર ભગવાનનો અભિષેક પૂજા કરે છે. આ પૂજા પછી સાંજે 4 વાગ્યાથી ફરીથી ભગવાનના પંચામૃત અભિષેક પૂજા, શ્રૃંગાર અને સાંજની આરતીનો ક્રમ ચાલુ રહે છે.
કેમ છે દક્ષિણમુખી શિવલિંગ, શું છે માન્યતા
મંદિરના પૂજારીએ જણાવ્યું કે માર્કંડેશ્વર ઋષિએ અહીં કાળને હરાવીને મૃત્યુ પર વિજય મેળવ્યો હતો અને ચિરંજીવી બન્યા હતા. આ મંદિરમાં કાળ એટલે કે યમરાજ બંધનમાં બંધાયેલા છે. મંદિરમાં સ્થાપિત સિદ્ધ શિવલિંગ દક્ષિણ દિશા તરફ છે. કુદરતી રીતે શિવલિંગ પર આંખ પણ કોતરેલી છે. દક્ષિણ એ સમયની દિશા છે. માનવામાં આવે છે કે ભક્તોની રક્ષા માટે મહાકાલ સમય જોઈ રહ્યા છે.માર્કંડેશ્વર મહાદેવની પૂજા કરવાથી ભક્તોને સ્વાસ્થ્ય અને આયુષ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે.
DISCLAIMER: ધર્મને લગતો આ આર્ટિકલ માત્ર અલગ-અલગ મળતી માહિતીને આધારિત છે. નહીં કે તમે તેને સત્ય જ માની લો. કારણ કે ધર્મ દરેકની આસ્થાનો વિષય છે. આથી અહીં આપવામાં આવેલી જાણકારીને અનુસરતા પહેલા ધર્મ કે શાસ્ત્ર આધારિત જ્ઞાન ધરાવનારા વિદ્ધાનોની સલાહ લેવી અતિ આવશ્યક રહેશે. નહીં તો કોઇ મુશ્કેલી સર્જાય તો જવાબદારી અમારી નહીં રહે. કારણ કે આ આર્ટિકલ ફક્ત ન્યૂઝના હેતુસર પબ્લિશ કરવામાં આવ્યો છે.
