Himachal Pradesh Rajya Sabha Election : હિમાચલ પ્રદેશમાં રાજ્યસભાની બેઠક માટે ભાજપના હર્ષ મહાજન ચૂંટણી જીત્યા છે, જ્યારે કોંગ્રેસના ઉમેદવાર અભિષેક મનુ સિંઘવી હારી ગયા છે. જોકે હિમાચલ પ્રદેશમાં એક નિયમ કોંગ્રેસની હારનું કારણ બન્યો છે. વાત જાણે એમ છે કે, બંને ઉમેદવારોને 34-34 મત મળ્યા હતા પરંતુ જીત કે હારનો નિર્ણય ટોસ દ્વારા થયો અને ભાજપના હર્ષ મહાજનનો વિજય થયો હતો.અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે, મેચ 34-34 મતોથી ટાઈ થઈ હતી પરંતુ તે પછી મહાજનને 'ડ્રો' દ્વારા વિજેતા જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.
આ કદાચ પહેલીવાર છે કે રાજ્યસભાની ચૂંટણીના વિજેતાનો નિર્ણય 'ડ્રો' દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે. આ લોકપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951ની કલમ 102 હેઠળ કરવામાં આવ્યું છે. આમાં જોગવાઈ છે કે, મત ગણતરી બાદ ઉમેદવારો વચ્ચે ટાઈ થાય તો ડ્રો દ્વારા ઉકેલ લાવી શકાય છે. આ વિભાગનો નિયમ જણાવે છે કે, આવી સ્થિતિમાં વિજેતા તે જ હશે જેને ચિઠ્ઠીઓના ડ્રો દ્વારા 'વધારાના મતો' મળે છે.
ચૂંટણી પંચના સૂત્રોને ટાંકીને એક મીડિયા અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે, હિમાચલ પ્રદેશમાં રાજ્યસભાની ચૂંટણીના પરિણામો ડ્રો દ્વારા જાહેર કરવાની સમગ્ર પ્રક્રિયા કાયદા અનુસાર કરવામાં આવી છે. આ દરમિયાન રિટર્નિંગ ઓફિસર અને બંને ઉમેદવારો ત્યાં હાજર હતા. પંચના સૂત્રોએ જણાવ્યું છે કે, આ નિર્ણય અંગે કોંગ્રેસ તરફથી હજુ સુધી કોઈ ફરિયાદ મળી નથી. અગાઉ ચૂંટણી પંચે હિમાચલ પ્રદેશમાં હાઈ-વોલ્ટેજ ડ્રામા વચ્ચે રાજ્યસભાની ચૂંટણી માટે કોંગ્રેસના ધારાસભ્યોને સરકારી વિમાન દ્વારા પરિવહન કરવાની ભાજપની ફરિયાદને પણ નકારી કાઢી હતી.
આ પહેલા ક્યારે આ નિયમનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે ?
નોંધનીય છે કે, સ્થાનિક સંસ્થાઓમાં ઉમેદવારોની જીત કે હારનો નિર્ણય અગાઉ પણ ચિઠ્ઠીઓના ડ્રો દ્વારા કરવામાં આવતો હતો. અગાઉ સપ્ટેમ્બર 2019માં રાજસ્થાનમાં નગરપાલિકાની ચૂંટણી દરમિયાન સુરતગઢ અને બાંસવાડા નગરપાલિકાના બે વોર્ડમાં કોંગ્રેસ અને ભાજપના ઉમેદવારો ટાઈ થઈ ગયા હતા. પછી એ જ રીતે લોટરી/ડ્રો યોજીને પરિણામો નક્કી કરવામાં આવ્યા. ત્યારે ચૂંટણીના પરિણામો કોંગ્રેસના ઉમેદવારની તરફેણમાં આવ્યા હતા.
આ અગાઉ ફેબ્રુઆરી 2017માં પણ બૃહન્મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની ચૂંટણીમાં એક સીટ પર આવો જ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. ત્યારે ભાજપ અને શિવસેના વચ્ચેના ચૂંટણી જંગમાં ફરી ત્રણ રાઉન્ડની મતગણતરી કરવામાં આવી હતી પરંતુ દરેક વખતે ભાજપ અને શિવસેનાના ઉમેદવારો સરખા રહ્યા હતા. આખરે ચૂંટણીનું પરિણામ ડ્રો દ્વારા નક્કી થયું હતું, જેમાં ભાજપના ઉમેદવાર અતુલ શાહનો વિજય થયો હતો. પાછળથી તે જ વર્ષે ડિસેમ્બર 2017માં મથુરા નાગરિક ચૂંટણીમાં ભાજપના ઉમેદવાર મીરા અગ્રવાલ એક વોર્ડમાં 874 મતોથી કોંગ્રેસના ઉમેદવારની બરાબર હતી. ત્યારબાદ લોટરીના અંતિમ ડ્રો બાદ તેને વિજેતા જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો.
વધુ વાંચો: UPમાં 8 તો હિમાચલમાં પણ BJPનો ડંકો: હવે રાજ્યસભામાં પણ ભાજપ બહુમતીની નજીક, જાણો કોનો કેટલો દબદબો?
જાણો શું કહે છે કાયદો ?
જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951ની કલમ 102માં બે ઉમેદવારો વચ્ચે સમાન મતના કિસ્સામાં પરિણામો કેવી રીતે નક્કી કરવામાં આવશે તેની પ્રક્રિયાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. તે કહે છે કે, જો કોઈ ચૂંટણી અરજીની સુનાવણી દરમિયાન એવું જણાય કે ચૂંટણીમાં કોઈપણ ઉમેદવારો વચ્ચે મતોની સમાનતા છે અને તેમાંથી કોઈ પણ મત ઉમેરવાથી તે ચૂંટાયેલા જાહેર થવા માટે હકદાર બનશે. તો આવી સ્થિતિમાં ડ્રો કરીને વિજેતાને જાહેર કરવામાં આવશે. આ અધિનિયમની જોગવાઈઓ હેઠળ રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા લેવામાં આવેલ કોઈપણ નિર્ણય જ્યાં સુધી તે તે ઉમેદવારો વચ્ચેનો પ્રશ્ન નક્કી કરે છે તે પિટિશનના હેતુઓ માટે પણ પ્રભાવી રહેશે.
VTV Gujarati Newsની તમામ અપડેટ સૌથી પહેલા મેળવવા માટે અમારી WhatsApp ચેનલ ફોલો કરો
