- 5 મહિના સુધી કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરી શકાશે નહીં
- ભગવાન શ્રી હરિ આજથી ક્ષીર સાગરમાં યોગ નિદ્રામાં ગયા
- ચતુર્માસમાં આ સ્થાને તીર્થયાત્રા પર ન જવું જોઈએ
Chaturmas 2023: આજથી ચાતુર્માસનો પ્રારંભ થયો છે. 148 દિવસ એટલે કે 5 મહિના સુધી કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરી શકાશે નહીં. ભગવાન શ્રી હરિ આજથી એટલે કે દેવશયની એકાદશીના દિવસે ક્ષીર સાગરમાં યોગ નિદ્રામાં ગયા છે, હવે તેઓ 5 મહિના પછી એટલે કે 23 નવેમ્બરે દેવઉઠી એકાદશીના દિવસે જાગશે. ભગવાન વિષ્ણુની વિશ્રામની સાથે ચાતુર્માસનો પ્રારંભ થયો છે. કારતક મહિનામાં દેવઉઠી એકાદશીના દિવસે ચાતુર્માસ સમાપ્ત થશે.
જો કે ચાતુર્માસ ચાર મહિના સુધી ચાલે છે, પરંતુ આ વર્ષે શ્રાવણ મહિનામાં મલમાસ હોવાથી તેની અવધિમાં વધુ એક માસનો વધારો થયો છે. હવે ચાતુર્માસ ચારને બદલે પાંચ મહિના ચાલશે. આ સમયે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવી ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. ચાતુર્માસ દરમિયાન લગ્ન સહિતના કોઈ શુભ કાર્ય થશે નહીં. છેવટે, હિન્દુ ધર્મમાં ચાતુર્માસનું શું મહત્વ છે અને આ દરમિયાન શું કરવું અને શું ન કરવું? તેના વિશે જાણીએ...
શું છે ચતુર્માસનું મહત્વ
આ મહિનામાં ભગવાન શ્રી હરિ અને માતા લક્ષ્મીની સાચા મનથી અને સંપૂર્ણ વિધિ વિધાનથી પૂજા કરવાથી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ સાથે જ જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિની કમી નથી રહેતી. માનવામાં આવે છે કે, ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાં હોવાને કારણે આ મહિનામાં લગ્ન, ગૃહ પ્રવેશ સહિત કોઈ પણ શુભ કાર્ય ન કરવું જોઈએ. આ દરમિયાન શ્રી હરિ અને ભગવાન ભોળાનાથની પૂજા ખૂબ જ શુભ હોય છે.
ચતુર્માસમાં શું ના કરવું?
- ચાતુર્માસમાં મથુરા વૃંદાવન, ગોકુલ, બરસાના એટલે કે બ્રજ પ્રદેશ સિવાય, વ્યક્તિએ અન્ય કોઈ સ્થાને તીર્થયાત્રા પર ન જવું જોઈએ, વ્યક્તિએ પલંગ પર બિલકુલ સૂવું જોઈએ નહીં.
- ચાતુર્માસમાં લગ્ન, ગૃહ પ્રવેશ, મુંડન સંસ્કાર જેવા શુભ કાર્યો કરવાથી દૂર રહેવું જોઈએ. ભગવાનના ઉદય પછી જ આ કાર્યો કરવા શુભ છે.
- ચાતુર્માસમાં વાળ કપાવવા નિષેધ માનવામાં આવે છે, કોઈની સાથે દુર્વ્યવહાર ન કરવો જોઈએ, કોઈને ખરાબ શબ્દો ન બોલવા જોઈએ.
- ચાતુર્માસ દરમિયાન વ્યક્તિએ ચારમાંથી 2 મહિના એક જગ્યાએ રહેવું જોઈએ, આ દરમિયાન નવા ઘરેણાં અને સોનાની વસ્તુઓ ખરીદવાથી દૂર રહેવું જોઈએ.
- ચાતુર્માસમાં રીંગણની કઢી, મસાલેદાર ખોરાક અને પાંદડાવાળા શાકભાજીનો ત્યાગ કરવો જોઈએ. તામસિક ખોરાક જેમ કે દારૂ, માંસ, ડુંગળી, લસણ તેમજ દૂધ અને દહીંથી બનેલી વસ્તુઓ પણ સારી માનવામાં આવતી નથી.
ચતુર્માસમાં શું કરવું?
- ચાતુર્માસમાં ભગવાનની પૂજા-અર્ચના કરવી ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. જો શક્ય હોય તો ભગવાન સત્યનારાયણની કથા દરરોજ સાંભળવી જોઈએ.
- ચાતુર્માસમાં સાત્વિક આહારની સાથે અન્ન, વસ્ત્ર, છાંયડો, દીપ દાન અને શ્રમદાન કરવું જોઈએ. બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરવા પર પણ ધ્યાન આપવું જોઈએ.
- ચાતુર્માસમાં સૂર્યોદય પહેલા જાગીને સ્નાન કરવું જોઈએ અને પછી ભગવાન શ્રી હરિ અને માતા મહાલક્ષ્મીની સાચા મનથી પૂજા કરવી જોઈએ.
- ચાતુર્માસમાં મોટાભાગે બોલવું ન જોઈએ, એટલે કે મૌન રહેવું જોઈએ, તેમજ પલંગને બદલે જમીન પર સૂવું જોઈએ.
DISCLAIMER: ધર્મને લગતો આ આર્ટિકલ માત્ર અલગ-અલગ મળતી માહિતીને આધારિત છે. નહીં કે તમે તેને સત્ય જ માની લો. કારણ કે ધર્મ દરેકની આસ્થાનો વિષય છે. આથી અહીં આપવામાં આવેલી જાણકારીને અનુસરતા પહેલા ધર્મ કે શાસ્ત્ર આધારિત જ્ઞાન ધરાવનારા વિદ્ધાનોની સલાહ લેવી અતિ આવશ્યક રહેશે. નહીં તો કોઇ મુશ્કેલી સર્જાય તો જવાબદારી અમારી નહીં રહે. કારણ કે આ આર્ટિકલ ફક્ત ન્યૂઝના હેતુસર પબ્લિશ કરવામાં આવ્યો છે.
