Aditya L1 / સૂર્યની નજીક જઈને શું કરશે આદિત્ય L 1 ? હજુ પહોંચવામાં 125 દિવસની કરવી પડશે યાત્રા, જાણો વિગતવાર

• ISRO એ દેશનું પ્રથમ સૂર્ય મિશન 'આદિત્ય L1' લોન્ચ કર્યું
• આ અવકાશયાન 125 દિવસની મુસાફરી કરશે
• પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટરની મુસાફરી કરશે

ભારતીય સ્પેસ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ શનિવારે થોડા દિવસો પહેલા ચંદ્ર પર સફળ 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' પછી ફરી એકવાર ઈતિહાસ રચવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે અહીંના સ્પેસ સેન્ટરથી દેશનું પ્રથમ સૂર્ય મિશન 'આદિત્ય L1' લોન્ચ કર્યું. ઈસરોના અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે 23.40 કલાકનું કાઉન્ટડાઉન પૂરું થતાં જ 44.4-મીટર ઊંચું ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન (PSLV) ચેન્નાઈથી લગભગ 135 કિમી દૂર શ્રીહરિકોટા ખાતેના અવકાશ કેન્દ્રથી સવારે 11.50 વાગ્યે નિર્ધારિત સમયે આકાશમાં ઉડ્યું. થયું.

 

Aditya-L1 started generating the power.
The solar panels are deployed.

The first EarthBound firing to raise the orbit is scheduled for September 3, 2023, around 11:45 Hrs. IST pic.twitter.com/AObqoCUE8I

— ISRO (@isro) September 2, 2023

આદિત્ય L1 ક્યાં જાય છે?

આ લગભગ 63 મિનિટની પીએસએલવીની 'સૌથી લાંબી ઉડાન' હશે. ISRO અનુસાર 'આદિત્ય-L1' એ સૂર્યનો અભ્યાસ કરનાર પ્રથમ અવકાશ-આધારિત વેધશાળા છે. અવકાશયાન 125 દિવસમાં પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટરની મુસાફરી કર્યા પછી 'L1' ની આસપાસ પ્રભામંડળની ભ્રમણકક્ષામાં સેટ કરશે. ત્યાંથી તે સૂર્ય પર બનતી વિવિધ ઘટનાઓનો અભ્યાસ કરશે. ઈસરોના સૂત્રોના જણાવ્યા પ્રમાણે લોન્ચિંગ બાદ આદિત્ય-એલ1 લગભગ 16 દિવસ સુધી પૃથ્વીની પરિક્રમા કરશે. આ 16 દિવસોમાં આદિત્ય સૂર્ય તરફ જવા માટે પાંચ તબક્કામાં ગતિ કરશે. તે પછી તે 110 દિવસ સુધી સૂર્ય તરફ પ્રયાણ કરશે અને નિશ્ચિત અંતર પર ઊભા રહીને તારાનું અવલોકન કરશે. આ લેગ્રેન્જ બિંદુ પર સૂર્ય અને પૃથ્વીના આકર્ષણ અને પ્રતિકૂળ બળો એક સાથે ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કરે છે. પરિણામે કૃત્રિમ ઉપગ્રહો પ્રદેશમાં પહોંચ્યા પછી સ્થિર રહી શકે છે. આદિત્ય-એલ1 અવકાશનું વાતાવરણ, હવામાન અને તેના પર સૂર્યની અસર જાણવાનો પ્રયાસ કરશે.

આદિત્ય L1 શું કરશે?

આદિત્ય L1 વાહન કુલ સાત પેલોડ વહન કરે છે. તેઓ સૂર્યના વિવિધ સ્તરોનું વિગતવાર અવલોકન કરવા માટે રચાયેલ છે. આ પેલોડ્સ ફોટોસ્ફિયરથી ક્રોમોસ્ફિયર અથવા કોરોના સુધીનું અવલોકન કરશે, જેને સૂર્યનું સૌથી બહારનું સ્તર કહેવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, તે વૈજ્ઞાનિકોને સૂર્યકેન્દ્રીય ઘટનાઓ જેમ કે સૌર ગરમી, સૌર ઉત્સર્જન, સૌર વાવાઝોડા વગેરેને સમજવામાં પણ મદદ કરશે.

આદિત્ય L1 પાસે બે મુખ્ય પેલોડ્સ છે

આદિત્ય L1 પાસે બે મુખ્ય પેલોડ્સ છે, વિઝિબલ એમિશન લાઇન કોરોનોગ્રાફી (VELC) અને સોલર અલ્ટ્રાવાયોલેટ ઇમેજિંગ ટેલિસ્કોપ (SUIT). લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ પર પહોંચ્યા પછી VELC પેલોડ દરરોજ 1,440 ઈમેજો મોકલશે. તેથી આ પેલોડને આદિત્ય-L1 ના સૌથી મહત્વપૂર્ણ પેલોડમાંનું એક ગણવામાં આવે છે. ગયા મહિને 23 ઓગસ્ટે, ભારત ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પ્રદેશ પર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ'માં સફળતા હાંસલ કરીને આવો રેકોર્ડ બનાવનાર વિશ્વનો પ્રથમ અને અત્યાર સુધીનો એકમાત્ર દેશ બન્યો હતો.