બ્રેકિંગ ન્યુઝ
લોકસભા ચૂંટણી 2024: પૂર્વ PAAS કન્વીનર અલ્પેશ કથીરિયા અને ધાર્મિક માલવિયા CR પાટીલની હાજરીમાં ભાજપમાં જોડાયા
લોકસભા ચૂંટણી 2024 / 'કોંગ્રેસ અને આપ પાર્ટીના લોકો જુઠ્ઠાણાં ચલાવે છે' અમિત શાહે વિપક્ષને આડે હાથ લીધું
લોકસભા ચૂંટણી: કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહની ગોધરામાં વિજય સંકલ્પ સભા, જનસભામાં મોટી સંખ્યામાં લોકો ઉમટી પડ્યા
લોકસભા ચૂંટણી 2024: મુંબઈ નોર્થ સેન્ટ્રલથી પૂનમ મહાજનનું પત્તુ કપાયું, આતંકી કસાબને ફાંસી અપાવનારા ઉજ્જવલ નિકમને ભાજપે ટિકિટ આપી
સલમાન ખાન ફાયરિંગ કેસ: અનમોલ બિશ્નોઇ સામે લુકઆઉટ નોટીસ જાહેર
1983ના 41 વર્ષ જૂના કેસમાં દાઉદ ઇબ્રાહિમ દોષ મુક્ત
VTV / Chandrayaan-3: Why are all rockets going to space white? This principle of science works
Pravin Joshi
Last Updated: 10:02 PM, 22 August 2023
1960ના દાયકામાં અવકાશયાત્રીઓને ચંદ્ર પર લઈ જનાર શનિ V થી લઈને હાલના ફાલ્કન 9 અથવા એરિયાન 5 સુધી મોટાભાગના રોકેટ સફેદ હોય છે. આ કોઈ સંયોગ નથી, તેની પાછળનું વિજ્ઞાન આશ્ચર્યજનક છે. રોકેટ મુખ્યત્વે સફેદ હોય છે જેથી અવકાશયાન ગરમ ન થાય. ઉપરાંત તેની અંદર રહેલા ક્રાયોજેનિક પ્રોપેલન્ટ્સને લોન્ચપેડ પર અને લોન્ચિંગ દરમિયાન સૂર્યના કિરણોત્સર્ગના સંપર્કના પરિણામે ગરમ થવાથી સુરક્ષિત કરી શકાય છે. મોટાભાગના અવકાશયાન પ્રોપેલન્ટ્સનો ઉપયોગ કરે છે જે અત્યંત ઠંડા હોય છે. મોટાભાગના રોકેટના પ્રથમ તબક્કામાં ઉપયોગમાં લેવાતા RP-1 બળતણ સિવાય લગભગ તમામ અન્ય પ્રવાહી પ્રોપેલન્ટ ક્રાયોજેનિક સામગ્રી છે. પ્રવાહી સ્વરૂપમાં રહેવા માટે તેમને શૂન્યથી નીચેના તાપમાને સંગ્રહિત કરવું જરૂરી છે.
ગરમ આબોહવા ગરમીની પ્રક્રિયાને વેગ આપે
ઉદાહરણ તરીકે રોકેટના ઉપરના તબક્કામાં વપરાતા પ્રવાહી હાઇડ્રોજનને -253°C (-423°F)થી નીચેના તાપમાને ઠંડુ કરવાની જરૂર છે. પ્રવાહી ઓક્સિજન મોટાભાગના પ્રવાહી ઇંધણના પ્રકારો સાથે વપરાતું ઓક્સિડાઇઝર -183°C (-297°F) સુધી ઠંડું કરવાની જરૂર છે. એકવાર આ પ્રોપેલન્ટ્સને લોન્ચ વ્હીકલમાં પમ્પ કરવામાં આવે પછી ઠંડકનો કોઈ રસ્તો નથી. તેથી જ તે ગરમ થવા લાગે છે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે મોટાભાગની પ્રક્ષેપણ સુવિધાઓ વિષુવવૃત્તની નજીકના પ્રદેશોમાં સ્થિત છે, જ્યાં ગરમ આબોહવા ગરમીની પ્રક્રિયાને વેગ આપે છે.
સફેદ રંગ સૂર્યપ્રકાશની ગરમીને શોષવાને બદલે આપવા માટે સૌથી વધુ અસરકારક
હવે તમે કહો કે મોટાભાગના રોકેટ સફેદ કેમ હોય છે? સ્પેક્ટ્રમના તમામ રંગોમાંથી સફેદ રંગ સૂર્યપ્રકાશની ગરમીને શોષવાને બદલે આપવા માટે સૌથી વધુ અસરકારક છે. સન્ની ડે પર ડાર્ક શર્ટને બદલે સફેદ શર્ટ પહેરીને બહાર સમય વિતાવનાર કોઈપણ આ ઘટનાને જોઈ શકે છે. કહેવાની જરૂર નથી કે રોકેટ એન્જિનિયરો આ ઘટનાથી સારી રીતે વાકેફ છે અને તેમને સમજાયું કે પ્રક્ષેપણ વાહનને સફેદ રંગથી રંગવું એ વાહનની આંતરિક ટાંકીઓમાં ક્રાયોજેનિક પ્રોપેલન્ટની ગરમીને ધીમું કરવાની સસ્તી રીત છે.
સંકળાયેલા મુદ્દાઓ
સબસ્ક્રાઇબ કરો
દરરોજ નવા સમાચાર મેળવવા માટે VTVGujaratiને સબસ્ક્રાઈબ કરો.
સૌથી વધુ વંચાયેલું
ધર્મ / હનુમાન દાદા આ 4 રાશિઓને બનાવશે ધનવાન, જન્મોત્સવ બાદ ઉઘડશે ભાગ્ય, રૂપિયે રમશો
Hanuman Jayanti 2024
IPL 2024 / વિરાટ કોહલી અને ગૌતમ ગંભીરના આ 'ગંભીર' વીડિયો પર વિશ્વાસ કરવો મુશ્કેલ, ગ્રાઉન્ડમાં ચર્ચા ખૂબ જામી
Gautam Gambhir
પ્રચાર
ટોપ સ્ટોરીઝ
ધર્મ / હનુમાન દાદા આ 4 રાશિઓને બનાવશે ધનવાન, જન્મોત્સવ બાદ ઉઘડશે ભાગ્ય, રૂપિયે રમશો
Hanuman Jayanti 2024
IPL 2024 / વિરાટ કોહલી અને ગૌતમ ગંભીરના આ 'ગંભીર' વીડિયો પર વિશ્વાસ કરવો મુશ્કેલ, ગ્રાઉન્ડમાં ચર્ચા ખૂબ જામી
Gautam Gambhir