- ભારતીય વિદેશ મંત્રીએ પાકિસ્તાનને જડબાતોડ જવાબ આપ્યો
- બિલાવલ સાથે હેન્ડશેક કરવાને બદલે તેમણે દૂરથી અભિવાદન કર્યું
- જયશંકરે પાકિસ્તાન અને બિલાવલ પર આકરા પ્રહારો કર્યા
SCO સમિટમાં ભાગ લેવા માટે ગોવા આવેલા પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી બિલાવલ ભુટ્ટોને ભારતીય વિદેશ મંત્રીએ ઠપકો આપ્યો હતો. એસ જયશંકરે આતંકવાદ ઉદ્યોગના પ્રમોટર, સંરક્ષક અને પ્રવક્તા તરીકે પાકિસ્તાનની સ્થિતિનો જવાબ આપ્યો. બિલાવલ સાથે હેન્ડશેક કરવાને બદલે તેમણે દૂરથી અભિવાદન કર્યું. આ દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે તણાવ સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યો હતો. બિલાવલ ભુટ્ટો સાથેની બોલાચાલી પર મીડિયામાં ચાલી રહેલી તમામ ચર્ચાઓનો વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે બેફામ જવાબ આપ્યો. તેમણે કહ્યું કે બિલાવલ ભુટ્ટો વિદેશ મંત્રી તરીકે SCOમાં આવ્યા હતા. જો મારી પાસે સારો મહેમાન છે, તો હું સારો યજમાન છું.
પાકિસ્તાન અને બિલાવલ પર આકરા પ્રહારો કર્યા
એસસીઓની મીટિંગ બાદ જયશંકરે પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન પાકિસ્તાન અને બિલાવલ પર આકરા પ્રહારો કર્યા અને કહ્યું કે SCO મીટિંગમાં બિલાવલ સાથે વિદેશ મંત્રી જેવું વર્તન કરવામાં આવ્યું હતું. તે આતંકવાદી ઉદ્યોગનો પ્રવક્તા છે. પાકિસ્તાનની કોઈ વાત પર વિશ્વાસ કરી શકાય નહીં. આતંકનો ભોગ બનેલા અને કાવતરાખોરો સાથે બેસીને વાત કરી શકતા નથી.
રાહુલ ગાંધી પર પણ નિશાન સાધ્યું હતું
વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે પણ રાહુલ ગાંધી પર નિશાન સાધ્યું છે. તેણે કહ્યું, "હું રાહુલ ગાંધી પાસેથી ચીન પર ક્લાસ લેવા માંગુ છું, પરંતુ મને ખબર પડી કે તેઓ પોતે ચીનના રાજદૂત પાસેથી ક્લાસ લઈ રહ્યા હતા.માનવામાં આવે છે કે વિદેશ મંત્રીએ પેંગોંગ તળાવના કિનારે ચીનના પુલના નિર્માણને લઈને જાન્યુઆરીમાં આપેલા રાહુલ ગાંધીના નિવેદન પર નિશાન સાધ્યું છે. ત્યારે રાહુલે ટોણો માર્યો કે પીએમ આ બ્રિજનું ઉદ્ઘાટન કરવા ન જાય. રાહુલ ગાંધીએ ટ્વીટમાં લખ્યું, 'ચીન આપણા દેશમાં રાજદ્વારી પુલ બનાવી રહ્યું છે. પીએમના મૌનથી પીએલએનું મનોબળ વધી રહ્યું છે. હવે એવી આશંકા છે કે પીએમ આ બ્રિજનું ઉદ્ઘાટન કરવા પણ નહીં પહોંચે.
ચાબહાર પોર્ટ અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી
એસ જયશંકરે ચાબહાર પોર્ટ પર પણ વાત કરી હતી. તે પોર્ટના નિર્માણ માટે સખત મહેનત કરી રહ્યો છે. જ્યાં સુધી પાકિસ્તાનના વલણમાં કોઈ ચમત્કારિક પરિવર્તન નહીં આવે, જેની મને અપેક્ષા નથી, આપણે મધ્ય એશિયામાં પ્રવેશ વિકસાવવા માટેનો માર્ગ શોધવો પડશે. ઈરાનનું બંદર આપણા માટે ઘણું મહત્વનું છે. તે મુશ્કેલ હતું, ઈરાન પ્રતિબંધો હેઠળ છે, પરંતુ અમે સતત પ્રગતિ કરી છે.
ચાબહાર બંદર શું છે?
જણાવી દઈએ કે ચાબહાર પોર્ટથી ભારત, ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચે વ્યાપાર કરવાનું સરળ બનશે. આ સિવાય ચાબહાર પોર્ટને પાકિસ્તાનમાં ચીનની મદદથી બની રહેલા ગ્વાદર પોર્ટનો જવાબ માનવામાં આવે છે. ચાબહાર બંદર ભારત માટે પણ મહત્વનું છે કારણ કે આનાથી ભારતને મધ્ય એશિયા સાથે જોડવાનો સીધો માર્ગ બનશે અને પાકિસ્તાન તરફથી કોઈ દખલ નહીં થાય. આ સાથે અફઘાનિસ્તાન અને રશિયા સાથે ભારતનું જોડાણ વધુ મજબૂત બનશે. 2016માં થયેલા કરાર હેઠળ ભારત ચાબહાર પોર્ટમાં જરૂરી સાધનો માટે $85 મિલિયનનું રોકાણ કરી રહ્યું છે. આ સાથે ભારત પોર્ટના વિકાસ માટે 150 મિલિયન ડોલરની લોન પણ આપી રહ્યું છે.
SCO શું છે?
SCO ની રચના 15 જૂન 2001ના રોજ થઈ હતી. ત્યારબાદ ચીન, રશિયા, કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન, તાજિકિસ્તાન અને ઉઝબેકિસ્તાને 'શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન'ની સ્થાપના કરી. આ પછી, વંશીય અને ધાર્મિક તણાવ દૂર કરવા ઉપરાંત, વેપાર અને રોકાણ વધારવાનો પણ ઉદ્દેશ્ય બની ગયો. શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશનમાં 8 સભ્ય દેશોનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં ચીન, રશિયા, કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન, તાજિકિસ્તાન, ઉઝબેકિસ્તાન, ભારત અને પાકિસ્તાનનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય ચાર નિરીક્ષક દેશો ઈરાન, અફઘાનિસ્તાન, બેલારુસ અને મંગોલિયા છે. આ સંસ્થા પાસે યુરેશિયા એટલે કે યુરોપ અને એશિયાનો 60% થી વધુ વિસ્તાર છે. વિશ્વની 40% થી વધુ વસ્તી તેના સભ્ય દેશોમાં રહે છે. ઉપરાંત, વિશ્વના જીડીપીમાં તેનો એક ચતુર્થાંશ હિસ્સો છે. એટલું જ નહીં, તેના સભ્ય દેશોમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદના બે સ્થાયી સભ્યો (ચીન અને રશિયા) અને ચાર પરમાણુ શક્તિઓ (ચીન, રશિયા, ભારત અને પાકિસ્તાન) સામેલ છે.
2005માં કઝાકિસ્તાનના અસ્તાનામાં આયોજિત સમિટમાં ભારત, પાકિસ્તાન, ઈરાન અને મંગોલિયાએ પણ ભાગ લીધો હતો. આ પ્રથમ વખત હતું જ્યારે ભારતે SCO સમિટમાં ભાગ લીધો હતો. 2017 સુધી, ભારત SCOનો નિરીક્ષક દેશ રહ્યો. 2017 માં, 17મી SCO સમિટમાં, ભારત અને પાકિસ્તાનને સંગઠનના વિસ્તરણના ભાગ રૂપે સંપૂર્ણ સભ્યનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. SCO ને હાલમાં વિશ્વની સૌથી મોટી પ્રાદેશિક સંસ્થા માનવામાં આવે છે. આ સંગઠનમાં ચીન અને રશિયા પછી ભારત સૌથી મોટો દેશ છે.
