આરોગ્ય / જો તમને પણ બેઠાં-બેઠાં પગ હલાવવાની છે આદત? તો સાવધાન! વધી શકે છે આ જોખમ

• રેસ્ટલેસ લેગ્સ સિન્ડ્રોમ એ ચેતાતંત્રને લગતો રોગ 
• પગને હલાવવાથી શરીરમાં ડોપામાઇન હોર્મોનનું સ્ત્રાવ થાય 
• પગ હલાવવાની આદતને ન્યુરોસેન્સરી ડિસઓર્ડર કહેવાય

રેસ્ટલેસ લેગ્સ સિન્ડ્રોમ એ ચેતાતંત્રને લગતો રોગ છે. અધ્યયનોએ બતાવ્યું છે કે પગને હલાવવાથી શરીરમાં ડોપામાઇન હોર્મોનનું સ્ત્રાવ થાય છે, જેના કારણે વ્યક્તિને પગ હલાવવામાં સારું લાગે છે. શરૂઆતમાં પગને હલાવવાની ઇચ્છા અંદરથી આવે છે, પરંતુ પછીથી તે ઘણા લોકોની આદત બની જાય છે.

આને ન્યુરોસેન્સરી ડિસઓર્ડર કહેવામાં આવે છે

આ એક વિકાર છે. આ અંગે મેટ્રો હોસ્પિટલના ફિઝિશિયન કહે છે કે, આ ઈચ્છા સામાન્ય રીતે દર્દીમાં સાંજે કે રાત્રે જ્યારે તમે બેઠા હો કે સૂતા હો ત્યારે વધુ થાય છે. આને વિલિસ-એકબોમ રોગ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, જે કોઈપણ ઉંમરે શરૂ થઈ શકે છે અને સામાન્ય રીતે તમારી ઉંમરની સાથે તે વધુ ખરાબ થાય છે. તે ક્રોનિક ન્યુરોસેન્સરી ડિસઓર્ડર છે જેમાં ખસેડવાની તીવ્ર ઇચ્છા હોય છે. તેનાથી ઊંઘમાં ખલેલ પડી શકે છે અને જો તે વધુ પડતી વધી જાય તો તે રૂટિન વર્ક કરવામાં મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે.

 

આપણે આપણા પગ શા માટે ખસેડીએ છીએ?

મેન્ટલ હેલ્થ કાઉન્સેલર જણાવે છે કે, આ સમસ્યા સામાન્ય રીતે ત્યારે થાય છે જ્યારે તમે લાંબા સમય સુધી બેઠા રહો. ઉદાહરણ તરીકે, કાર, વિમાન અથવા મૂવી થિયેટરમાં. સામાન્ય રીતે આ સમસ્યા રાત્રે વધે છે, જેમાં પગમાં ખંજવાળ આવે છે, ખંજવાળ શરૂ થાય છે, ક્રોલ અથવા ધબકારા જેવી વસ્તુઓ અનુભવાય છે. આમાં, વ્યક્તિ સૂતી વખતે તેના પગ હલાવવાનું શરૂ કરે છે અને કેટલાક લોકો લાત પણ મારવા લાગે છે.

જ્યારે તેના દર્દીઓ અમારી પાસે પરામર્શ માટે આવે છે, ત્યારે તેઓ કહે છે કે રાત્રે તેમના સ્નાયુઓમાં ખેંચાણ આવે છે અથવા તેઓ સુન્ન થઈ જાય છે. ડોક્ટર્સનું કહેવું છે કે જ્યારે પણ તમને આવું લાગે ત્યારે તરત જ તમારા પગને આગળ-પાછળ ખસેડો, તેમને આમ તેમ ખસેડો, તો તમે સમસ્યાને વધતી અટકાવી શકો છો. જો પ્રોબ્લેમ વધી રહ્યો છે તો ડોક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે કારણ કે જો પ્રોબ્લેમ વધશે તો તમારી પ્રોબ્લેમ વધી શકે છે.

મગજ સક્રિય રહેશે નહીં

આમાં વ્યક્તિ તેના પગને ખસેડતી વખતે આનંદ અનુભવે છે. તે એક પ્રકારની ગાઢ ઊંઘ છે. આમાં તમે સક્રિય દેખાશો, તમારી આંખો પણ ખુલ્લી છે, પરંતુ તમારું મન સક્રિય નથી. ઘણી જગ્યાએ તેને સ્લીપ ડિસઓર્ડર પણ કહેવામાં આવે છે, કારણ કે સંપૂર્ણ ઊંઘ ન મળવાથી શરીર થાકી જાય છે અને થાકને કારણે પગ હલાવવાની આદત પણ પડી શકે છે. તે જ સમયે, આ આદતથી અન્ય ઘણી સમસ્યાઓ પણ ઊભી થઈ શકે છે. ઊંઘમાં તકલીફ, ઊંઘ દરમિયાન વેરિસોઝ વેઇન્સ, બેસવામાં તકલીફ અને લાંબા સમય સુધી એક જગ્યાએ ઊભા રહેવામાં અસમર્થતા, આત્મહત્યાનું જોખમ વધવા જેવી ગંભીર સમસ્યાઓ પણ ઉમેરાઈ છે. એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ રોગથી પીડિત લોકો માટે આત્મહત્યા અથવા સ્વ-નુકસાનનું જોખમ અનેકગણું વધી જાય છે.

સિન્ડ્રોમના કારણો 

રેસ્ટલેસ સિન્ડ્રોમનું મુખ્ય કારણ ખોરાકમાં આયર્નનું પ્રમાણ ઓછું છે. બીજું આલ્કોહોલ, ધૂમ્રપાન અને ખૂબ કેફીનનું સેવન છે. કેટલીક દવાઓ પણ બેચેન પગના સિન્ડ્રોમનું કારણ બને છે. કિડની રોગ, એનિમિયા, ડાયાબિટીસ, સંધિવા અને પાર્કિન્સન રોગ માટે ચાલુ સારવાર ક્યારેક આ સિન્ડ્રોમની ઘટનાનું મુખ્ય કારણ બની જાય છે.

સારવાર કેવી રીતે કરવામાં આવે છે?

જો તમારા લક્ષણો ડાયાબિટીસ અથવા એનિમિયા જેવી અન્ય સ્થિતિને કારણે થાય છે, તો પ્રથમ પગલું તે સ્થિતિની સારવાર છે. જો તમારા ડૉક્ટર કોઈ કારણ શોધી શકતા નથી, તો એવી કેટલીક બાબતો છે જે તમે લક્ષણો ઘટાડવા અને તમારી ઊંઘને ​​સુધારવાનો પ્રયાસ કરી શકો છો. રિસર્ચ અનુસાર હોટ બાથ, હીટ પેક, આઈસ પેક, ફૂટ મસાજ, કેફીન અને આલ્કોહોલનું સેવન ઓછું કરવું, નિયમિત કસરત તમને આ સમસ્યામાંથી બહાર આવવામાં મદદ કરશે.

વધુ વાંચો : શરીરના આ લક્ષણોને ક્યારેય ન કરવા જોઈએ નજરઅંદાજ, હોઈ શકે છે સાઇલેન્ટ હાર્ટઅટેકનો ખતરો!

સગર્ભા સ્ત્રીઓને પણ અસર થઈ શકે છે

જો તમે ગર્ભવતી હો તો તમને બેચેન પગના સિન્ડ્રોમનો અનુભવ થવાની શક્યતા વધુ છે, ખાસ કરીને તમારા ત્રીજા ત્રિમાસિક દરમિયાન. ડોકટરો જાણતા નથી કે તેનું કારણ શું છે, પરંતુ તે લોહના નીચા સ્તર સાથે સંબંધિત હોઈ શકે છે અને તે સામાન્ય રીતે બાળજન્મ પછી દૂર થઈ જાય છે. ઘણી વખત સગર્ભા સ્ત્રીઓ તેમના પગમાં ઝણઝણાટની લાગણી અનુભવે છે પરંતુ તેઓ જાણતા નથી કે આવું શા માટે થઈ રહ્યું છે અથવા તેને શું કહેવાય છે. જર્નલ ઓફ મિડવાઇફરી એન્ડ વિમેન્સ હેલ્થમાં પ્રકાશિત થયેલા અહેવાલ મુજબ, લગભગ 26 ટકા ગર્ભવતી મહિલાઓ રેસ્ટલેસ લેગ સિન્ડ્રોમ (RLS) થી પીડાય છે. આ સમસ્યામાં, પગની અંદર ઝણઝણાટની લાગણી થાય છે અને પગને હલાવવા જેવું લાગે છે. જેના કારણે ઊંઘમાં પણ તકલીફ પડી શકે છે. કેટલાક અભ્યાસોમાં, તેનું કારણ ડોપામાઇન અસંતુલન, ખનિજોની ઉણપ અથવા હોર્મોનલ ફેરફારો માનવામાં આવે છે.

અસ્વીકરણ: આ લેખ ફક્ત સામાન્ય માહિતી માટે છે. તે કોઈપણ રીતે કોઈપણ દવા અથવા સારવારનો વિકલ્પ હોઈ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે હંમેશા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.