કાગવાસ / જાણીને નવાઈ લાગશે.! પિતૃ પક્ષમાં કેમ કાગડાને જ ભોજન નાખવામાં આવે છે? જાણો તેના પાછળની પૌરાણિક કથા અને મહત્વ

• પિતૃ પક્ષ એ હિંદુ ધર્મમાં પૂર્વજોને યાદ કરવાનો સમય 
• પિતૃ પક્ષમાં કાગડાને ભોજન આપવાનું વિશેષ મહત્વ
• પિતૃ પક્ષમાં અન્ય પક્ષીઓ તેમજ પ્રાણીઓને પણ ભોજન અપાય છે

 પિતૃ પક્ષમાં, પૂર્વજોને તર્પણ, શ્રાદ્ધ અને પિંડ દાન આપીને કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવામાં આવે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, પૂર્વજો પ્રત્યેની ભક્તિ દર્શાવવા અને તેમને સંતોષવા માટે ઘણી પ્રથાઓનું પાલન કરવામાં આવે છે. તે દર વર્ષે ભાદ્રપદ મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસથી શરૂ કરીને 15 દિવસ માટે આયોજન કરવામાં આવે છે. 29 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થયેલ પિતૃ પક્ષ 14 ઓક્ટોબરે સમાપ્ત થશે. આ સમય દરમિયાન, લોકો તેમના પૂર્વજોની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરે છે. પિતૃઓની પ્રિય વસ્તુઓ અને ભોજન સાથે શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પૂર્વજ દેવતાઓ કાગડાના રૂપમાં પૃથ્વી પર આવે છે. 

પિતૃ પક્ષમાં કાગડાઓનું મહત્વ
પિતૃ પક્ષમાં કાગડાને વિશેષ મહત્વ આપવામાં આવે છે કારણ કે ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર એવું કહેવાય છે કે પિતૃપક્ષના સમયે પિતૃઓ કાગડાના રૂપમાં પૃથ્વી પર આવે છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ મૃત્યુ પામે છે. ત્યારે તે કાગડા તરીકે પુનર્જન્મ લે છે. 

પૌરાણિક કથા
પૌરાણિક કથા અનુસાર ભગવાન શ્રી રામની સામે ઈન્દ્રનાં પુત્ર જયંતે કાગડાનું રૂપ ધારણ કર્યું હતું. જે બાદ તેણે સીતા માતાનાં પગે ચાંચ મારી હતી. જ્યારે રામજીએ તેને સજા કરી તો કાગડો માફી માંગવા લાગ્યો. ભગવાન રામે તેમને માફ કરી દીધો અને તેને આશીર્વાદ આપ્યા કે પિતૃ પક્ષમાં જે ભોજન કાગડાઓને આપવામાં આવશે. તે પિતૃ લોકમાં રહેતા પિતૃ દેવોને પ્રાપ્ત થશે.

આ સિવાય પિતૃ પક્ષમાં માત્ર કાગડાને જ નહીં પણ ગાય, કૂતરા અને અન્ય પક્ષીઓને પણ ભોજન આપવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો આ જીવો ખોરાક સ્વીકારતા નથી. તો તે પૂર્વજોના દેવતાઓની અસંતોષ અથવા નારાજગીનો સંકેત હોઈ શકે છે.