નિવેદન / PM મોદી નહોતા ઈચ્છતા કે 2000ની નોટો આવે, આ વાતના કારણે થયા હતા રાજી...: પૂર્વ અધિકારીનો દાવો

• વડાપ્રધાન મોદીના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય સચિવ નૃપેન્દ્ર મિશ્રાનું મોટું નિવેદન 
• PM મોદી ક્યારેય 2000 રૂપિયાની નોટ જાહેર કરવાના પક્ષમાં નહોતા 
• PMએ ક્યારેય 2000 રૂપિયાની નોટને ગરીબોની નોટ નથી ગણી: નૃપેન્દ્ર મિશ્રા

ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 2000 રૂપિયાની નોટોને લઈ મોટો નિર્ણય લીધા બાદ હવે એક મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. વાત જાણે એમ છે કે, RBIના નિર્ણય મુજબ 23 મેથી 30 સપ્ટેમ્બર સુધી લોકો બેંકોમાં 2000 રૂપિયાની નોટ બદલી શકશે. આ તરફ હવે વડાપ્રધાનના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય સચિવ નૃપેન્દ્ર મિશ્રાએ કહ્યું કે, PM મોદી ક્યારેય 2000 રૂપિયાની નોટ જાહેર કરવાના પક્ષમાં નહોતા. પરંતુ પછી જ્યારે તેમને કહેવામાં આવ્યું કે, થોડા સમય માટે 2000ની નોટ લાવવામાં આવી રહી છે, તો તેમણે મંજૂરી આપી દીધી. PMએ ક્યારેય 2000 રૂપિયાની નોટને ગરીબોની નોટ નથી ગણી. 

PM મોદીનાં પૂર્વ મુખ્ય સચિવે શું કહ્યું ?
વડાપ્રધાનના નરેન્દ્ર મોદીનાં ભૂતપૂર્વ મુખ્ય સચિવ નૃપેન્દ્ર મિશ્રાએ કહ્યું કે, જ્યારે હું વડાપ્રધાન કાર્યાલયમાં મુખ્ય સચિવ તરીકે કામ કરતો હતો. ત્યારબાદ નોટબંધીનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. ડિમોનેટાઈઝેશનમાં જૂની નોટો ચોક્કસ તારીખથી નાબૂદ કરવામાં આવે છે અને તે નોટોને બદલવાની સિસ્ટમ છે. આ માટે સમય મર્યાદા પણ આપવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે, તે સમયે 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટો બંધ કરવાની હતી અને તેને બદલવાની વ્યવસ્થા કરવાની હતી. સ્વાભાવિક છે કે, આ માટે 500 અને 1000 રૂપિયાની નવી નોટો લાવવાની હતી અને પ્રિન્ટિંગ દ્વારા નવી નોટોની વ્યવસ્થા કરવી પડી હતી. પ્રિન્ટીંગનું કામ રિઝર્વ બેંક કરે છે.

નૃપેન્દ્ર મિશ્રાએ જણાવ્યું કે, તે સમયે જોવામાં આવ્યું હતું કે જે નંબરમાં જૂની નોટો પરત આવશે અને નવી નોટો આપવામાં આવશે. તદનુસાર છાપવાની ક્ષમતા ન હતી. તેથી વિકલ્પ તરીકે 2000 રૂપિયાની નોટ જાહેર કરવામાં આવી હતી. કારણ કે જ્યાં 500 રૂપિયાની ચાર નોટ છાપીને 2000 રૂપિયા પૂરા થઈ ગયા હશે. ત્યાં 2000 રૂપિયાની કિંમત માત્ર એક નોટ છાપવાથી પૂરી થઈ ગઈ.

#WATCH | "...PM Modi was not at all in favour of Rs 2000 notes. But, as demonetisation was to be done in a limited time, he gave reluctant permission for it...PM never considered Rs 2000 note as note of the poor, he knew Rs 2000 has hoarding value instead of transactional value":… pic.twitter.com/clrD4zUkRR

— ANI (@ANI) May 22, 2023

PM મોદી ન હતા ઉત્સાહિત ? 
નૃપેન્દ્ર મિશ્રાએ કહ્યું કે, જે ટીમ તેના પર કામ કરી રહી હતી તેણે પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો કે, જો અમારે નિર્ધારિત સમયગાળામાં ડિમોનેટાઇઝ કરવી હોય તો અમારે 2000 રૂપિયાની નોટ છાપવી પડશે. PM મોદી આ વિષય પર જરા પણ ઉત્સાહી ન હતા. તેમનું મન હતું કે, જો આપણે 1000 રૂપિયાની નોટ બંધ કરીને તેને 2000 રૂપિયાની નોટોથી બદલી રહ્યા છીએ તો લોકો કેવી રીતે સમજશે કે આ કાળુ નાણું ઘટાડવાનો કે ખતમ કરવાનો પ્રયાસ છે. 

કારણ કે મોટી નોટ આવવાથી લોકો માટે તેને જમા કરાવવામાં સરળતા રહેશે. એટલા માટે તે આ બાબતે સહમત ન હતા. પરંતુ જ્યારે તેમની સામે કરન્સી પ્રિન્ટીંગ કંપનીઓની ક્ષમતા જણાવવામાં આવી અને વડાપ્રધાન ઇચ્છતા ન હતા કે નોટો બહારથી છાપવામાં આવે. એટલા માટે માત્ર એક જ વિકલ્પ બચ્યો હતો કે, 2000 રૂપિયાની નોટો મર્યાદિત સમયગાળામાં છાપવી પડશે. પરિસ્થિતિને સમજીને વડાપ્રધાને 2000 રૂપિયાની નોટને મંજૂરી આપી હતી.

PMએ 2000ની નોટને ગરીબોની નોટ નથી ગણી 
પૂર્વ પ્રિન્સિપલ સેક્રેટરીએ કહ્યું કે, PM મોદીના મનમાં સ્પષ્ટ હતું કે, યોગ્ય સમયે 2000 રૂપિયાની નોટો પાછી ખેંચી લેવામાં આવશે. આ વિશે તેના મનમાં જરાય શંકા નહોતી. એટલા માટે 2018 પછી 2000 રૂપિયાની નોટો છાપવામાં આવી નથી. પીએમ મોદીના વિચારોમાં હંમેશા એવું પ્રતિબિંબિત થતું હતું કે, તેઓ 2000 રૂપિયાની નોટને ગરીબોની નોટ નથી માનતા.

વર્ષ 2016માં થઈ હતી નોટબંધી 
વર્ષ 2016માં નોટબંધી બાદ રિઝર્વ બેંકે 2000 રૂપિયાની નવી નોટો બહાર પાડી હતી. ત્યારબાદ 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટો ચલણમાંથી બહાર કાઢવામાં આવી હતી. RBIના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે, 2000 રૂપિયાની નોટ મુખ્યત્વે પૈસાની કિંમત ઝડપથી ભરવા માટે જાહેર  કરવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ સિસ્ટમમાંથી ઝડપથી પૈસા ઉપાડવામાં આવી રહ્યા હતા. આનો અર્થ એ થયો કે, રિઝર્વ બેંકે તે સમયે બંધ કરવામાં આવેલી 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટોને ઝડપથી વળતર આપવા માટે 2000 રૂપિયાની નોટ બહાર પાડી હતી. શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે, બજારમાં અન્ય મૂલ્યની નોટોની કોઈ અછત નથી. એટલા માટે 2000 રૂપિયાની નોટ પાછી ખેંચવામાં આવી રહી છે.