વાહ ! / વંદે ભારત બાદ હવે મિડલ ક્લાસ અને ગરીબો માટે પાટા પર દોડશે 'વંદે સાધારણ'! જાણો શું છે મોદી સરકારનો મેગા પ્લાન

• સરકાર નવી ટ્રેન વંદે સાધારણ ચલાવવાની તૈયારી કરી રહી છે
• મિડલ ક્લાસ અને ગરીબ લોકો માટે ખાસ મદદરૂપ થશે ટ્રેન
• વંદે ભારત એક્સપ્રેસ ભારતીય રેલ્વેનું ગૌરવ બની ગઈ છે

વંદે ભારત ટ્રેન ખૂબ જ લોકપ્રિય બની છે. અવારનવાર સમાચાર આવે છે કે કોઈ ચોક્કસ રાજ્યના સાંસદે રેલવે મંત્રીને મળીને તેમના વિસ્તારમાં વંદે ભારત ટ્રેન ચલાવવાની માંગ કરી છે. આ ટ્રેનની લોકપ્રિયતા એટલી છે કે ઘણા રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓએ પણ આ ટ્રેનને તેમના રાજ્યોમાં ચલાવવાની માંગ કરી છે. પરંતુ આ ટ્રેનની સમસ્યા એ છે કે મોંઘા ભાડાને કારણે સામાન્ય લોકો તેમાં મુસાફરી કરી શકતા નથી. તેથી સરકાર નવી ટ્રેન વંદે સાધારણ ચલાવવાની તૈયારી કરી રહી છે.

વંદે સાધારણ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ શું છે?

રેલવે મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીનું કહેવું છે કે જો તમારે વંદે ભારત અને વંદે સાધારણ વચ્ચેનો તફાવત જાણવો હોય તો તમારે શતાબ્દી અને જન શતાબ્દી વચ્ચેનો તફાવત જાણવો પડશે. જ્યારે શતાબ્દી એક્સપ્રેસ શરૂ કરવામાં આવી ત્યારે તેને અમીર લોકોની ટ્રેન તરીકે ઓળખવામાં આવતી હતી. તેનું ભાડું પણ વધારે હતું. ત્યારપછી આ ટ્રેનનું સામાન્ય જનતા સંસ્કરણ જન શતાબ્દી લાવવામાં આવ્યું.

શતાબ્દી એક્સપ્રેસ શરૂ થઈ

આ ઘટના વર્ષ 1988ની છે. તે સમયે કેન્દ્રીય રેલવે મંત્રી માધવરાવ સિંધિયા હતા. એ જ વર્ષે દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુની જન્મશતાબ્દી હતી. તેની યાદમાં, રેલ્વેએ નવી દિલ્હી અને ઝાંસી વચ્ચે પ્રથમ શતાબ્દી એક્સપ્રેસ ચલાવવાની જાહેરાત કરી. બાદમાં તેને વધારીને ભોપાલ કરવામાં આવી હતી. આ ટ્રેન તે સમયે સૌથી ઝડપી હતી, જે મહત્તમ 130 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડતી હતી. માધવ રાવ સિંધિયાએ શતાબ્દી એક્સપ્રેસ ટ્રેનનું સંચાલન શરૂ કર્યું. પરંતુ તેની ઘણી ટીકા થઈ હતી. સમાજના એક વર્ગે કહ્યું કે ભારત જેવા ગરીબ દેશમાં આ લક્ઝુરિયસ વાહનોની કોઈ જરૂર નથી. જો કે સમય વીતવા સાથે આ ટ્રેનના માપદંડો, ખાદ્ય પદાર્થોની ગુણવત્તા, ટ્રેનના સ્ટાફનું વર્તન અને ગતિ વિશ્વના માપદંડોથી ઘણી નીચે આવી ગઈ છે. તેમ છતાં, ભાડાની દ્રષ્ટિએ તે ખૂબ જ મોંઘી ટ્રેન છે.

ત્યારબાદ જન શતાબ્દી એક્સપ્રેસ શરૂ થઈ

શતાબ્દી એક્સપ્રેસ ચલાવવાના એક દાયકા પછી, જન શતાબ્દી એક્સપ્રેસ ટ્રેન ચલાવવાનો નિર્ણય કેન્દ્રમાં અટલ બિહારી વાજપેયીની સરકાર દરમિયાન લેવામાં આવ્યો હતો. તે સમયે રેલ્વે મંત્રી નીતિશ કુમાર હતા. તેમણે જ રેલવે અધિકારીઓને સસ્તી પણ ઝડપી દોડતી જન શતાબ્દી ટ્રેન બનાવવાની સૂચના આપી હતી. આ ટ્રેન ખૂબ જ લોકપ્રિય બની હતી કારણ કે શતાબ્દીની ઝડપે દોડતી ટ્રેનનું ભાડું ઘણું ઓછું છે. તેમાં સેકન્ડ ક્લાસ કમ્પાર્ટમેન્ટ પણ છે.

વંદે ભારત એક્સપ્રેસ ક્યારે દોડી?

રેલવે અધિકારીઓએ વર્ષ 2018માં એક સુધારેલી EMU ટ્રેન વિકસાવી હતી. તેને ટ્રેન-18 નામ આપવામાં આવ્યું હતું. બાદમાં આ રોલિંગ સ્ટોક વંદે ભારત તરીકે ચલાવવામાં આવ્યો. દેશની પ્રથમ વંદે ભારત ટ્રેન દિલ્હી અને વારાણસી વચ્ચે દોડી હતી. તેને 15 ફેબ્રુઆરી 2019 ના રોજ પીએમ મોદીએ ફ્લેગ ઓફ કર્યું હતું. આ ટ્રેન ભારતની સૌથી ઝડપી ટ્રેન છે. તેમાં વધુ આરામ પણ છે. પરંતુ ભાડું પણ વધારે છે. દિલ્હીથી વારાણસી સુધીની તેની એસી ટી કારનું ભાડું 1805 રૂપિયા છે જ્યારે એક્ઝિક્યુટિવ ક્લાસનું ભાડું 3355 રૂપિયા છે.

વંદે સાધારણ ગરીબો માટે
જો આવતા વર્ષે સામાન્ય ચૂંટણી યોજાવાની છે તો ગરીબોનો ઘણો ઉલ્લેખ કરવામાં આવી રહ્યો છે. હવે વંદે સાધારણ , વંદે ભારતનું આર્થિક સંસ્કરણ ગરીબો માટે તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યું છે. રેલવેના સત્તાવાર સૂત્રોનું કહેવું છે કે આ ટ્રેન બનાવવાની પ્રક્રિયા ઈન્ટિગ્રલ કોચ ફેક્ટરી (ICF), ચેન્નાઈમાં શરૂ થઈ ગઈ છે. તે આગામી કેટલાક મહિનામાં તૈયાર થઈ જશે. તેમાં તમામ સેકન્ડ ક્લાસ કોચ હશે. તેથી તેનું ભાડું પણ ઓછું રહેવાની ધારણા છે.