World / પૃથ્વીના ઠંડાગાર આર્કટિક ઉપર થઇ આ રહસ્યમય ઘટના; વૈજ્ઞાનિકોમાં ચિંતા

• ઉત્તરમાં આર્કટિક સમુદ્ર ઉપર ઓઝોન સ્તરમાં ગાબડું એક અસાધારણ ઘટના છે
• ગ્રીનલેન્ડ સુધી પહોંચી જશે તો ત્યાં લોકોને ત્વચા દાઝી જવાના લક્ષણો જોવા મળી શકે છે

આ ગાબડું વિક્રમજનક રીતે મોટું છે જેને અવકાશ અને જમીન બંને ઉપરથી નોંધી શકાય છે. આ ગાબડું મનુષ્યો માટે કોઈ ખતરો તો નથી પણ જો તે દક્ષિણ દિશામાં સ્થળાંતર કરે તો તે જોખમી બની શકે છે. જો તે ગ્રીનલેન્ડ જેવા વસ્તી ધરાવતા પ્રદેશ પાસે પહોંચે તો ત્યાં સૂર્યના કિરણો કોઈ ફિલ્ટર વગર પડશે જેથી ત્યાં લોકોને ત્વચા દાઝી જવાના લક્ષણો જોવા મળી શકે છે. 

એવું જાણવા મળી રહ્યું છે કે ઉત્તર ધ્રુવ ઉપર અત્યારે અસામાન્ય ઠંડા પવનોનું વાવાઝોડું ફુંકાયું છે જે ઉપરાંત વાતાવરણમાં મનુષ્યોની પ્રવૃત્તિના કારણે ભળેલા ઓઝોનને નષ્ટ કરતા ક્લોરિન, બ્રોમિન જેવા તત્વોનો પ્રમાણ વધ્યું છે. આ કારણે આ ગાબડું રચાયું છે. કોપરનિકસ એટમોસફિયર મોનિટરિંગ સર્વિસના ડાયરેક્ટર વિન્સેન્ટ હેનરી પુએશે જણાવ્યું હતું કે આ એક અજીબોગરીબ ઘટના છે. 

જો કે વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે અત્યારે કોરોના વાયરસ સંકટના કારણે હવામાનમાંથી અસાધારણ રીતે પ્રદૂષણ ઘટી ગયું છે એ ઘટનાને આ ગાબડાં સાથે કોઈ સંબંધ નથી. આ પહેલા આવી ઘટના 2011માં જોવા મળી હતી. 

જો કે ઉત્તરમાં આર્કટિક સમુદ્ર ઉપર ઓઝોન સ્તરમાં ગાબડું એક અસાધારણ ઘટના છે પરંતુ દક્ષિણ ધ્રુવમાં એન્ટાર્કટીકા ઉપર આવું એક મોટું ગાબડું છેલ્લા 40 વર્ષથી વૈજ્ઞાનિકોની ચિંતાનું કારણ બનેલું છે. નોંધનીય છે કે ઓઝોન સ્તરને નુકશાન પહોંચાડતા ઘટકોનું ઉત્સર્જન આપણે સારા એવા પ્રમાણમાં ઘટાડી દીધું હોવા છતાં આ ગાબડું મોટું અને મોટું થતું જાય છે. 

સારા સમાચાર એવા છે કે આર્કટિક ઉપરની ઓઝોનનું ગાબડું નવેમ્બરમાં છેલ્લા 35 વર્ષમાં સૌથી નાનું થઇ ગયું હતું કારણ કે આપણે ઓઝોન સ્તરને નુકશાન પહોંચાડતા ઘટકોનું ઉત્સર્જન સફળતાપૂર્વક ઘટાડી દીધું છે. 

નોંધનીય છે કે ઓઝોન સ્તર સૂર્યના તેજ અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોથી સામે પૃથ્વીને કવચ પૂરું પાડે છે.