રશિયા અને યુક્રેનના યુદ્ધની વચ્ચે ભારતની દુનિયાભરમાં ચર્ચા થઈ રહી છે અને અનેક દેશોના પ્રતિનિધિઓ ભારતની મુલાકાતે આવ્યા હતા જેમાં સૌથી વધુ ચર્ચામાં રહ્યા અમેરિકાના ડેપ્યુટી NSA અને રશિયાના વિદેશમંત્રી.
અમેરિકા અને રશિયા વચ્ચે ભારતનું જોરદાર 'બેલેન્સ'
રશિયા અને યુક્રેનમાં યુદ્ધના કારણે દુનિયા આખી બે ભાગમાં વહેંચાઈ ગઈ છે અને એમાં પણ ખાસ કરીને અમેરિકા બીજા દેશોને પ્રતિબંધોની ધમકી આપીને પોતાના પક્ષમાં ખેંચી લેવા માટે ખૂબ પ્રયાસ કરી રહ્યું છે ત્યારે ભારત દુનિયામાં એકમાત્ર એવું દેશ બન્યું છે જે અમેરિકા અને રશિયા વચ્ચે સંબંધોમાં તાલમેલ રાખવામાં સફળ રહ્યું છે. અમેરિકાની ધમકીઓને નજરઅંદાજ કરીને શુક્રવારે પ્રધાનમંત્રી મોદીએ રશિયાના વિદેશમંત્રી સાથે 40 મિનિટની બેઠક કરી હતી.
12 દેશોના મંત્રીઓ અને સલાહકાર ભારત આવ્યા
નોંધનીય છે કે છેલ્લા 15મી માર્ચથી લઈને 31મી માર્ચ સુધીમાં વિશ્વ આખાનું ધ્યાન ભારત પર કેન્દ્રિત રહ્યું છે. 12 અલગ અલગ દેશોના મંત્રીઓ અથવા સલાહકાર ભારતના પ્રવાસે આવ્યા હતા જેમાં માત્ર રશિયાના વિદેશમંત્રીને જ પ્રધાનમંત્રી મોદી સાથે મુલાકાત કરવાનો સમય મળ્યો. જે દર્શાવે છે ભારત આજે પણ રશિયાને સૌથી વધારે મહત્વ આપવામાં ખચકાઈ રહ્યું નથી. ચીનના વિદેશમંત્રીએ તો પ્રધાનમંત્રી સાથે મીટિંગ કરવાનો સમય પણ માંગ્યો હોવાના અહેવાલ હતા, જોકે ભારતે ચોખ્ખી ના પાડી હતી.
ભારત મધ્યસ્થ બને તો અમને મંજૂર, જોઈએ તે આપવા માટે તૈયાર: રશિયા
દિલ્હી આવેલા રશિયાના વિદેશ મંત્રી સર્ગેઇ લાવરોવે કહ્યું હતું કે ભારત એક મહત્વપૂર્ણ દેશ અને અને આંતરરાષ્ટ્રીય મુદ્દાને ઉકેલવામાં ભારતની ભૂમિકા અમને મંજૂર છે. આ સિવાય ક્રૂડને લઈને કરાયેલા પ્રશ્ન પર તેમણે કહ્યું હતું કે ભારતને જે વસ્તુ જોઈએ અમે તેની સપ્લાય કરવા માટે તૈયાર છે, દુનિયાનું કોઈ પ્રેશર આપણાં સંબંધોને પ્રભાવિત કરી શકશે નહીં.
યુક્રેને કહ્યું, PM મોદી આગળ આવે અમે સ્વાગત કરીશું
બે દિવસ પહેલા જ યુક્રેનના વિદેશમંત્રીએ પણ કહ્યું હતું કે યુદ્ધ રોકવા માટે PM મોદી ભૂમિકા ભજવવા માટે આગળ આવે તો અમે તેનું સ્વાગત કરીશું.
બ્રિટને કહ્યું અમે ભારતને નહીં કહીએ કે ભારતે શું કરવું શું નહીં
રશિયા પર લાગી રહેલા પ્રતિબંધોને ભારત નજરઅંદાજ કરી રહ્યું છે એવા આરોપો ઘણા પશ્ચિમી મીડિયામાં લાગી રહ્યા છે ત્યારે ભારત આવેલા બ્રિટનના વિદેશમંત્રીએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું હતું કે ભારત એક સ્વતંત્ર દેશ અને તેણે આ પ્રતિબંધો પર શું કરવું, શું ન કરવું એના પર હું કઈ બોલી ન શકું.
અમેરિકાની ધમકીઓ ભારતે કરી નજરઅંદાજ
અમેરિકાના ડેપ્યુટી NSA દલીપ સિંઘ ભારત આવે તે પહેલા જ ધમકીભર્યા અંદાજમાં કહ્યું હતું કે જે દેશો મોસ્કો પર લાગેલા પ્રતિબંધો નથી માની રહ્યા તે પરિણામ ભોગવશે. રશિયા અને ચીનના સંબંધો ભારતની વિરુદ્ધ સાબિત થશે, કોઈ એ વાતનો વિશ્વાસ ન કરી શકે કે જો ચીન LAC નું ઉલ્લંઘન કરશે તો રશિયા ભારતની મદદ માટે દોડતું દોડતું આવી જશે. અમેરિકા ઈચ્છે છે કે ભારત રશિયા પર પોતાની નિર્ભરતાને ઓછી કરે. જોકે આ ધમકીઓ પર હંમેશા ભારતને શાંતિપૂર્વક જ જવાબ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હોય તેવું દેખાઈ રહ્યું છે. અમેરિકાની નારાજગીનું રિસ્ક લઈને પણ ભારત અને રશિયા વચ્ચે ક્રૂડ ઓઇલને લઈને કરાર થશે તેની પૂરેપૂરી સંભાવનાઓ સેવાઇ રહી છે.
જયશંકરે પશ્ચિમી દેશોને કેમ સંભળાવી?
અમેરિકા અને યુરોપ જેવા દેશો દુનિયા આખીને કહી રહ્યા છે કે રશિયાથી સંબંધો ન રાખશો પણ આવા દેશોની બેવડીનીતિ ભારતે પ્રહાર પણ કર્યો છે. વિદેશમંત્રી એસ જયશંકરે બ્રિટનના વિદેશમંત્રીના પ્રવાસ દરમિયાન કહ્યું કે રશિયાના ગેસ અને ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદનારા મોટા ભાગના દેશો તો યુરોપના જ છે, અને ઘટાડવાની જગ્યાએ માર્ચ મહિનામાં યુરોપે 15% વધારાનું ગેસ-ઓઇલ રશિયા પાસેથી ખરીદ્યું છે. રશિયા પાસેથી ઓઇલ ખરીદનારા સૌથી મોટા દેશો તો યુરોપના જ છે.
ભારતની નીતિથી પાકિસ્તાન સળગી ઉઠ્યું, કહ્યું બધા અમારાથી જ કેમ નારાજ થઈ જાય છે?
ભારત પર દુનિયાની કોઈ પ્રેશર કામ નથી લાગી રહ્યું અને ભારત પોતાના હિતમાં સ્વતંત્ર રીતે નિર્ણય લઈ રહ્યું છે ત્યારે પાકિસ્તાના પ્રધાનમંત્રીએ ભારતના વખાણ કરીને પશ્ચિમી દેશો સામે નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી કે ભારત અમેરિકા સાથે ક્વાડમાં મીટીંગો કરે છે અને સામે રશિયાથી પણ વેપાર વધારે છે, ત્યાં તો આ દેશો કઈ બોલતા નથી અને પાકિસ્તાનને ધમકાવી જાય છે.