- Chandrayaan-3ના લોન્ચિંગને લઈ મોટા સમાચાર
- ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થાના વડા S સોમનાથનું મોટું નિવેદન
- ચંદ્રયાન-3 આ વર્ષે જુલાઈમાં લોન્ચ કરવામાં આવશે
Chandrayaan-3ના લોન્ચિંગને લઈ મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. વાત જાણે એમ છે કે, ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થાના વડા એસ સોમનાથે જણાવ્યું હતું કે, ચંદ્રયાન-3 આ વર્ષે જુલાઈમાં લોન્ચ કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે, અંતરિક્ષ ક્ષેત્રે આ ભારતની બીજી મોટી સફળતા હશે. મહત્વનું છે કે, ISROના વૈજ્ઞાનિકોએ આજે (29 મેના રોજ) જીઓસ્ટેશનરી સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલ (GSLV) દ્વારા નેવિગેશન સેટેલાઇટ NVS-01 લોન્ચ કર્યો છે.
NVS-01 દેશની પ્રાદેશિક નેવિગેશન સિસ્ટમને મજબૂત કરશે અને સચોટ અને રીઅલ-ટાઇમ નેવિગેશન સેવાઓ પ્રદાન કરશે. 51.7-મીટર ઊંચું ત્રણ તબક્કાનું GSLV રોકેટ 27.5-કલાકની ગણતરીના અંતે ચેન્નાઈથી લગભગ 130 કિમી દૂર શ્રીહરિકોટા સ્પેસ સેન્ટરના બીજા લોન્ચ પેડ પરથી ઉપડ્યું હતું. તે સ્વચ્છ આકાશમાં સવારે 10.42 વાગ્યે પૂર્વનિર્ધારિત સમયે તેના લક્ષ્ય માટે રવાના થયું હતું.
આ સેકન્ડ જનરેશન નેવિગેશન સેટેલાઇટ સીરિઝને એક મહત્વપૂર્ણ લોન્ચ માનવામાં આવે છે. કારણ કે, તે NAVIC (ભારતની સ્વદેશી નેવિગેશન સિસ્ટમ જેમ કે GPS) સેવાઓની સાતત્યને સુનિશ્ચિત કરશે અને સેટેલાઇટ લગભગ 1,500 કિમીના વિસ્તારમાં વાસ્તવિક સમયની સ્થિતિ અને માહિતી પ્રદાન કરશે. ભારત અને મુખ્ય ભૂમિની આસપાસ સમયસર સેવાઓ પ્રદાન કરશે.
ISROએ ડિઝાઇન પર આ વાત કહી
ISROએ કહ્યું કે નેવિગેટરને એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે કે, સિગ્નલની મદદથી 20 મીટરની ત્રિજ્યામાં યુઝરની સ્થિતિ અને 50 નેનોસેકન્ડના અંતરાલમાં સમય વિશે સચોટ માહિતી મેળવી શકાય છે. ઈસરોના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથે સમગ્ર ટીમને મિશનના "ઉત્તમ પરિણામ" માટે અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. તેમણે પ્રક્ષેપણ પછી 'મિશન કંટ્રોલ સેન્ટર'ને કહ્યું, "NVS-01 ને GSLV દ્વારા તેની ભ્રમણકક્ષામાં સચોટ રીતે મૂકવામાં આવ્યું હતું. આ મિશનને શક્ય બનાવવા માટે સમગ્ર ISRO ટીમને અભિનંદન."
ઓગસ્ટ 2021 માં લોન્ચ વ્હીકલના ક્રાયોજેનિક તબક્કામાં એક વિસંગતતાનો ઉલ્લેખ કરતા, તેમણે કહ્યું કે, આજની સફળતા GSLV F10 ની "નિષ્ફળતા" પછી આવે છે. તેમણે ખુશી વ્યક્ત કરી કે "ક્રાયોજેનિક તબક્કામાં થયેલા સુધારાઓ અને શીખેલા પાઠનું ખરેખર ફળ મળ્યું છે". તેમણે આ સમસ્યાના ઉકેલનો શ્રેય 'નિષ્ફળતા વિશ્લેષણ સમિતિ'ને આપ્યો.
શું કહ્યું ઇસરોના વડાએ ?
ઇસરોના વડા સોમનાથે કહ્યું કે, NVS-01 એ બીજી પેઢીનો ઉપગ્રહ છે, જેમાં ઘણી વધારાની ક્ષમતાઓ છે. તેમણે કહ્યું કે, આનાથી મળતા સિગ્નલો વધુ સુરક્ષિત હશે અને તેમાં સિવિલિયન ફ્રીક્વન્સી બેન્ડ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે. તે આવા પાંચ ઉપગ્રહોમાંનો એક છે. પ્રક્ષેપણના વીસ મિનિટ પછી રોકેટે 2,232 કિગ્રા NVS-01 નેવિગેશન સેટેલાઈટને લગભગ 251 કિમીની ઊંચાઈએ જીઓસ્ટેશનરી ટ્રાન્સફર ઓર્બિટ (GTO) માં મૂક્યો. NVS-01 એ L1, L5 અને S બેન્ડના સાધનો વહન કરે છે. બીજી પેઢીના ઉપગ્રહમાં સ્વદેશી રીતે વિકસિત રૂબિડિયમ અણુ ઘડિયાળ પણ હશે. ISROએ જણાવ્યું હતું કે, સોમવારના પ્રક્ષેપણમાં સ્વદેશી રીતે વિકસિત રૂબિડિયમ અણુ ઘડિયાળનો આ પ્રથમ વખત ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
એક મહત્વની ટેક્નોલોજી જે માત્ર થોડા જ દેશો પાસે છે: ISRO
અવકાશ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર, વૈજ્ઞાનિકો અગાઉ તારીખ અને સ્થાન નક્કી કરવા માટે આયાતી રૂબિડિયમ અણુ ઘડિયાળોનો ઉપયોગ કરતા હતા. હવે ઉપગ્રહમાં અમદાવાદના સ્પેસ એપ્લીકેશન સેન્ટર દ્વારા વિકસિત રૂબિડિયમ અણુ ઘડિયાળ હશે. આ એક મહત્વપૂર્ણ ટેક્નોલોજી છે જે માત્ર થોડા જ દેશો પાસે છે. ખાસ કરીને નાગરિક ઉડ્ડયન ક્ષેત્ર અને લશ્કરી જરૂરિયાતોમાં સ્થિતિ, નેવિગેશનલ અને સમયની માહિતીની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે ISROએ NAVIC સિસ્ટમ વિકસાવી છે. NAVIC અગાઉ ભારતીય પ્રાદેશિક નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમ (IRNSS) તરીકે ઓળખાતું હતું.
