રંગોથી રમાતી હોળી વિશે આપણને ખબર જ છે, પણ ભારતના એક શહેરમાં સ્મશાનમાં સળગતી અને ઓલવાઈ ગયેલી ચિતાઓની રાખ સાથે હોળી રમવામાં આવે છે.
Share
હોળીના તહેવારને "રંગોના તહેવાર" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અને આપણા દેશમાં, હોળીનો તહેવાર વિવિધ રાજ્યોમાં વિવિધ શૈલીમાં ઉજવવામાં આવે છે પરંતુ બાબા વિશ્વનાથની નગરી કાશીમાં હોળી ખૂબ જ વિચિત્ર રીતે રમાય છે.
મથુરા-વૃંદાવનની હોળી તો દેશભરમાં ખૂબ પ્રખ્યાત છે. અહીં લાડુ માર, લઠ્ઠમાર અને ફૂલથી હોળી રમવામાં આવે છે પણ આ સિવાય કાશીની હોળી પણ ખૂબ પ્રખ્યાત છે કારણ કે ત્યાં મસાન હોળી ઉજવાય છે. મસાન એટલે શ્મશાન.. આ હોળી ચિતાની રાખથી રમવામાં આવતી હોવાથી તેને મસાન હોળી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
મહાદેવની આ નગરીમાં ભોલેના ભક્તો માત્ર રંગ અને ગુલાલથી જ નહીં પણ સ્મશાનમાં સળગતી ચિતાઓની રાખથી પણ હોળી રમે છે. બાબા વિશ્વનાથની નગરી કાશીની આ મસાન હોળી ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે. માર્નિકર્ણિકા ઘાટ પર આ મસાનની હોળી રમવામાં આવે છે અને વર્ષોથી આ પરંપરા ચાલી આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે રંગભરી એકાદશી પર ભગવાન શિવે દેવી પાર્વતી અને બીજા દેવી-દેવતાઓ સાથે હોળી રમી હતી, જેના કારણે તેઓ ભૂત-પ્રેત સાથે હોળી રમી શક્યા ન હતા એટલા માટે બીજા દિવસે ભોલેનાથે માર્નિકર્ણિકા ઘાટ પર ભૂત-પ્રેત સાથે હોળી રમી હતી.
કહેવાય છે કે શિવભક્તો મણિકર્ણિકા ઘાટ પર સ્થિત મસાનનાથ મંદિરમાં ભગવાન શિવને ભસ્મ અર્પણ કરે છે અને પછી ડમરુની ગુંજ સાથે પૂજા કરે છે. આ દરમિયાન લોકો રંગોને બદલે રાખથી હોળી રમે છે.ખાસ કરીને આ હોળીમાં અઘોરી અને સંતો ભાગ લે છે અને તેઓ એકબીજા પર ગુલાલની જેમ મસાનની રાખ લગાવે છે. આ હોળી ભગવાન શિવને સમર્પિત માનવામાં આવે છે. મસાન હોળીને મૃત્યુ પર વિજયનું પ્રતીક પણ માનવામાં આવે છે.
સાથે જ આ પરંપરા પાછળ એક ઊંડું આધ્યાત્મિક રહસ્ય છુપાયેલું છે કે એક દિવસ આ સંસારનો નાશ થવાનો છે અને આ દુનિયા રાખ બની જશે. ચિતાની ભસ્મ સાથે હોળી રમીને અઘોરી કહે છે કે આ દુનિયા અને જીવન સાથે વધુ પડતું આસક્ત ન રહેવું જોઇએ.
