સુરત મહાનગર પાલિકા દ્વારા મચ્છરજન્ય રોગચાળાની સ્થિતિ સામે લડવા ગપ્પીની મદદ લેવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. મચ્છરોના લારવાને આરોગતી ગપ્પી માછલી માટે સુરતમાં 48 માછલી ઉછેર કેન્દ્રો બનાવવામાં આવ્યાં છે. અત્યાર સુધી મચ્છરોના 1800 બ્રીડિંગ સ્થાનો પર ગપ્પી મુકવામાં આવી છે.
ઓગસ્ટ મહિનાના પ્રારંભથી સુરત સહિત દક્ષિણ ગુજરાતમાં મેહુલિયો મન મુકીને વરસી રહ્યોં છે. છેલ્લા 27 દિવસોમાં કેટલાય દિવસો એવા પણ ગયાં છે જ્યારે સુર્ય દેવતાંના દર્શન પણ થયાં નથી. પરીણામે સુરત શહેરમાં ઠેર-ઠેર વરસાદી પાણીનો ભરવો થયો છે. ખુલ્લા પ્લોટ ઉપરાંત, શાળા-કોલેજ, ઓફીસ કોમ્પલેક્ષ કે સરકારી ઈમારતોની બહાર અને અગાશીમાં પાણીનો ભરાવો થતો હોવાનું જોવા મળ્યું છે. આ પ્રકારના સ્થળો સિવાય બગીચાઓ તેમજ બંધ મકાનોની આજુબાજુમાં પણ વરસાદનું ચોખ્ખું પાણી મોટા પ્રમાણમાં સંગ્રહીત થયું હોવાનું સુરત મહાનગર પાલિકાન આરોગ્ય વિભાગના સર્વેમાં સામે આવ્યું છે. વરસાદી ચોખ્ખા પાણીમાં મચ્છરોનો ઉપદ્રવ ઝડપથી થતો હોવાથી આગામી દિવસોમાં સુરત શહેરમાં મચ્છરજન્ય રોગચાળો થવાના સંકેત પણ મળી રહ્યાં છે. આ સ્થિતિના ઉકેલ રુપે ગપ્પી માછલીની પસંદગી કરવામાં આવી છે.
ગપ્પી માછલી મચ્છરનો ઉકેલ કઈ રીતે?
ગપ્પી માછલી વિવિધ રંગોમાં મળે છે. પાંચ વર્ષનું આયુષ્ય ધરાવતી આ માછલી કદમાં ખુબ જ નાની હોય છે. તેનું વૈજ્ઞાનિક નામ - પોઇસીલીઆ રેટીકયુલેટા છે. માદા ગપ્પી માછલીની લંબાઈ 4 થી 6 સે.મી. અને નર ગપ્પી માછલીની લંબાઈ 2 થી 3 સે.મી. હોય છે. દર 30 દિવસે 50 થી 200 બચ્ચાને જન્મ આપતી ગપ્પી માછલી મચ્છરોની દુશ્મન છે. પાણીમાં મચ્છરોના ઇંડા જેને આપણે પોરા કે લારવા કહીએ છે, એ ગપ્પી માછલીનો મુખ્ય ખોરાક છે. નિયમીત રીતે પાણી ભરાઈ રહેતું હોય તેવી જગ્યાએ ગપ્પી માછલી મુકવામાં આવે તો એ પાણીમાં ક્યારેય મચ્છર થતાં નથી અને પાણી હંમેશા સ્વચ્છ દેખાય છે.
શું તમારા ઘરમાં ગપ્પી છે?
ઘરની સુંદરતામાં વધારો કરવા માટે એક્વેરીય રાખતાં લોકો પૈકી ખુબ ઓછા લોકોને ખબર હશે કે તેમની ફીશ ટેન્કમાં ગપ્પી હોય જ છે. કદમાં નાની ગપ્પી માછલી 12 આકર્ષક રંગોમાં મળે છે, તેમજ તેની કિંમત પણ સસ્તી હોવાથી ફિશ ટેંક વેંચનાર દરેક વેપારી તમારા એક્વેરીયમમાં 8-10 અલગ અલગ રંગની ગપ્પી કપલ નાંખે જ છે. વળી ગપ્પી માછલી સીધો લારવાનો જ ખોરાક તરીકે ઉપયોગ કરતી હોવાથી ફિશ ટેંકમાં વધારોનો કોઈ ખોરાક નાંખવાની પણ જરૂર પડતી નથી.
સુરત મહાનગર પાલિકાનું ગપ્પી માટેનું આયોજન
સુરત મહાનગર પાલિકા દ્વારા સુરતમાં 48 ગપ્પી ઉછેર કેન્દ્રો બનાવ્યાં છે. આ મથકોમાંથી અત્યાર સુધી શહેરના 1800 મચ્છરોના બ્રીડિંગ સ્થાનો પર ગપ્પી માછલીઓ છોડવામાં આવી છે. આગામી દિવસોમાં સુરત મહાનગર પાલિકા સંચાલીત બગીચાઓના તમામ તળાવો સહિત વોટર વર્કસ અને જળ વિતરણ મથક નજીકના વિસ્તારોમાં ગપ્પી માછલી રીલીઝ કરવાની કામગીરી હાથ ધરવામાં આવનાર છે.