બિઝનેસ / RBIએ આપી 12 સ્પેશ્યલ 'Vostro Accounts' ઓપન કરવાની મંજૂરી, જાણો તેનાથી થતા અનેક ફાયદાઓ વિશે

• આ બેંકોને 9 ખાસ વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ ખોલવાની મંજૂરી મળી 
• ભારત અને રશિયા વચ્ચે વ્યાપાર માટે ચુકવણી રૂપિયામાં કરવાની સુવિધા 
• વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ્સ કોરસપન્ડેન્ટ બેંકિગનું એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે

RBIએ બેંકોને રૂપિયામાં આયાત-નિકાસ વ્યાપારની સુવિધા માટે 12 સ્પેશિયલ "વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ્સ" ખોલવાની પરવાનગી આપી છે. ફક્ત બેંકના કાર્યકારી નિર્દેશક દીપક કુમારે શુક્રવારે આ જાણકારી આપી છે. આ પહેલા આરબીઆઈએ બે ભારતીય બેંક-યુકો અને ઈન્ડસઈંડ બેંકોના રૂપિયામાં વિદેશી વ્યાપારની સુવિધા માટે 9 ખાસ વોસ્ટ્રો ખાતાને ખોલવાની મંજૂરી આપી હતી. 

RBIના મુખ્ય અધિકારીએ કહ્યું, "અમે એવું નથી કહી રહ્યું કે ડોલરની પ્રમુખતા ઓછુ હોવી જોઈએ. પરંતુ રૂપિયાની પ્રમુખતા વધવી જોઈએ. અમે રૂપિયાની સ્વીકૃતિ માટે લક્ષ્ય બનાવી રહ્યા છીએ." વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ એક બેંક દ્વારા બીજી બેંકની તરફ રાખવામાં આવે છે. આ રીતે વ્યવસ્થા કોરસપોન્ડેટ બેંકિંગનું એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. 

વિદેશોથી રૂપિયામાં ચુકવણીની સુવિધા મળશે 
અત્યાર સુધી રૂપિયામાં પ્રત્યક્ષ રૂપથી શામેલ એક પણ વિદેશી વ્યાપાર લેવડ દેવડ નથી થઈ. વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટના ખુલવાથી ભારત અને રશિયાની વચ્ચે વ્યાપાર માટે ચુકવણીના રૂપમાં કરવાની સુવિધા મળશે. ત્યાં જ ભારતીય મુદ્રામાં સીમાપાર વ્યાપાર કરવાની સંભાવના થશે. કારણ કે RBI ડોલર પર નિર્ભરતા ઓછી કરવા માટે રૂપિયામાં વિદેશી વ્યાપારને વધારો આપવા માંગે છે. 

વૈશ્વિક વેપારને મળશે પ્રોત્સાહન
જુલાઈમાં RBIએ ભારતમાંથી નિકાસ પર ભાર મૂકવા અને ભારતીય એકમને આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ તરીકે આગળ વધારવા માટે વૈશ્વિક વેપારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રૂપિયામાં આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવહારો પતાવટ કરવાની સિસ્ટમનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. મિકેનિઝમ રશિયા જેવા પ્રતિબંધોથી પ્રભાવિત દેશો સાથે વેપારને સક્ષમ કરવાની પણ અપેક્ષા છે.

PHDCCIના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ હેમંત જૈને તેમના સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે રૂપિયાનું આંતરરાષ્ટ્રીયકરણ ડોલરના આઉટફ્લોને રોકવામાં મદદ કરશે અને રૂપિયાના ઘટાડાને ધીમો કરવામાં મદદ કરશે. ભલે તે મર્યાદિત હદ સુધી હોય. 

RBI બ્રાંચ લેવલ પર આ મેકેનિઝમને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નાણાકીય સેવા વિભાગ અને એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉંસિલની સાથે બેઠક કરશે. આ મેકેનિઝમ વ્યાપાર અને રોકાણમાં ભારતની સોદેબાજીની શક્તિને પણ વધારવામાં આવશે.