દિલ્હી વાયુ પ્રદૂષણ / દિલ્હીમાં લોકોએ ધૂમ ફટાકડાં ફોડ્યા: સરકારના પ્રતિબંધની લોકોએ 'ચકેડી' ફેરવી, વાયુ ગુણવત્તા અતિગંભીર 

• દિવાળી પર ફટાકડા ફોડવાથી ઘણા શહેરોનું વાતાવરણ બગડયું 
• દિલ્હીમાં સરકારનો પ્રતિબંધ છતાં દિલ્હીમાં લોકોએ ધૂમ ફટાકડાં ફોડ્યા
• દિલ્હીમાં એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ અતિગંભીર પરિસ્થિતિની નજીક 
• આગામી દિવસોમાં રાજધાનીની હવા વધુ ઝેરી બની જશે

દિવાળી પર ફટાકડા ફોડવાથી ઘણા શહેરોનું વાતાવરણ બગડી ગયું છે. જોકે હવે હાલ સ્થિતિ એવી બની ગઈ છે કે દિલ્હી-NCRનું AQI સ્તર સામાન્ય કરતાં લગભગ દસ ગણું ખરાબ થઈ ગયું છે. આકાશમાં ફટાકડા ફોડવાને કારણે પ્રદૂષણનું સ્તર અચાનક ચિંતાજનક બની ગયું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, તેની અસર એ થશે કે આગામી દિવસોમાં રાજધાનીની હવા વધુ ઝેરી બની જશે.

દિવાળી એટલે કે ગઈકાલે રાત્રે દિલ્હીમાં ફટાકડાનો અવાજ ઓછો હતો પરંતુ પ્રદૂષણની તીવ્રતા વધુ રહી હતી. દિવાળીની સાંજે આનંદ વિહારનું AQI-398 'ખૂબ જ નબળું' હતું. જ્યારે દિવાળીના 1 દિવસ પહેલા આનંદ વિહારનું AQI-375 'ખૂબ જ નબળું' હતું. મંગળવારે સવારે સરકારી વેબસાઈટ પર દેખાતા 40થી વધુ મોનિટરિંગ સ્ટેશનો પર એક નજર દર્શાવે છે કે, નેશનલ એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ તેમાંથી મોટાભાગના AQI (એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ) ખૂબ જ ખરાબ (301-400) વચ્ચે છે. જેના કારણે શ્વાસની તકલીફ વધી શકે છે. આનો અર્થ એ પણ છે કે, તે ખૂબ જ ગંભીર (ગંભીર 401-500) થી માત્ર એક પગલું પાછળ છે. જે તંદુરસ્ત લોકો અને જેઓ પહેલાથી જ બીમાર છે તેમના સ્વાસ્થ્યને ગંભીર અસર કરી શકે છે.

Delhi | Air Quality Index (AQI) is presently at 323 (overall) in the 'very poor' category, as per SAFAR-India

(Visuals from near Akshardham temple) pic.twitter.com/pOqaqk6ogk

— ANI (@ANI) October 25, 2022

દિલ્હીમાં દિવાળીના બીજા દિવસે AQI કેટલો હતો

• વર્ષ 2016- 445 (30 ઓક્ટોબર)
• વર્ષ 2017- 407 (ઓક્ટોબર 19)
• વર્ષ 2018- 390 (નવેમ્બર 7)
• વર્ષ 2019- 368 (27 ઓક્ટોબર)
• વર્ષ 2020- 435 (નવેમ્બર 14)
• વર્ષ 2021- 462 (નવેમ્બર 4)

વર્ષ 2021 (નવેમ્બર 5) માં દિલ્હીમાં દિવાળીના બીજા દિવસે AQI શું હતું 

• દિલ્હી- 462
• નોઇડા- 475
• ફરીદાબાદ - 469
• ગ્રેટર નોઈડા- 464
• ગાઝિયાબાદ - 470
• ગુરુગ્રામ - 472

દિવાળીની રાત્રે પ્રદૂષણનું સ્તર વધી ગયું અને અત્યંત ખરાબ  વર્ગ સુધી પહોંચી ગયું. દિલ્હીના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં હવાની ગુણવત્તા ખરાબ શ્રેણીમાં પહોંચી ગઈ છે. આના કરતાં વધુ ખતરનાક નોઈડાનું હતું - જ્યાં હવામાં પ્રદૂષણનું સ્તર ગંભીર શ્રેણી સુધી પહોંચી ગયું હતું. ગઈકાલે રાત્રે નોઈડા ઝાકળની ચાદરમાં લપેટાઈ ગયું હતું.

શહેરની ઊંચી ઇમારતો ધુમ્મસની ચાદરમાં લપેટાયેલી જોવા મળી હતી. નોઈડાના AQI-342 દિવાળીની સાંજે 'ખૂબ જ નબળું' હતું. જ્યારે દિવાળીના આગલા દિવસે નોઈડાની AQI - 309 'ખૂબ જ નબળી' હતી. આ સાથે એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે, આજે નોઈડામાં AQI 400ને પાર કરી શકે છે. એટલે કે વાયુ પ્રદૂષણ ગંભીર શ્રેણીમાં પહોંચી જશે.

AQI કઈ કેટેગરીમાં કેટલું નુકશાન કરે ? 

હવે અમે તમને જણાવીએ કે કઈ કેટેગરીમાં AQI તમારા સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે છે. શૂન્ય અને 50 ની વચ્ચેનો AQI 'સારું' માનવામાં આવે છે. જ્યારે 51 થી 100 'સંતોષકારક' ગણાય છે. જ્યારે 101 થી 200ને 'મધ્યમ' અને 201 થી 300ને 'ખરાબ' કેટેગરીમાં રાખવામાં આવ્યા છે. જો કોઈ શહેરનો AQI 301 થી 400 ની વચ્ચે હોય તો ત્યાંની હવા 'ખૂબ જ ખરાબ' છે. અને 401 થી 500ને 'ગંભીર' ગણવામાં આવે છે.શિયાળાની શરૂઆત સાથે જ દેશના મોટા શહેરોમાં હવાની ગુણવત્તા બગડવા લાગે છે. પ્રદૂષણની સૌથી વધુ અસર રાજધાની દિલ્હી પર પડે છે, જ્યાં હવામાં ઝેર એવી રીતે ઓગળી જાય છે કે લોકો માટે શ્વાસ લેવો મુશ્કેલ બની જાય છે. દિવાળી પર ફોડવામાં આવતા ફટાકડાથી પણ હવામાં પ્રદૂષણ ઝડપથી વધે છે.