- લોકસભામાં બોલ્યાં કૃષિ મંત્રી નરેન્દ્રસિંહ તોમર
- ઘઉં નિકાસ પ્રતિબંધને કારણે ખેડૂતોને કંઈ નુકશાન થયું નથી
- દેશમાં ઘઉંની કિંમત MSPથી વધારે છે
લોકસભામાં માહિતી આપતા કૃષિમંત્રી નરેન્દ્રસિંહ તોમરે મંગળવારે એવું કહ્યું કે સરકારે ઘઉંની નિકાસ પર જે પ્રતિબંધ મૂક્યો છે તેનાથી ખેડૂતોનું કંઈ અહિત થયું નથી. ઘઉંની નિકાસ પર પ્રતિબંધને કારણે ખેડૂતોને થયેલા નુકસાન માટે સરકાર કોઈ સહાય કે વળતર આપવાની દરખાસ્ત કરે છે કે કેમ તે અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં કૃષિમંત્રીએ આવું જણાવ્યું હતું.
ઘઉંના સ્થાનિક ભાવો એમએસપી કરતા વધારે છે- તોમર
તોમરે કહ્યું કે ઘઉંની નિકાસ નિકાસકારો દ્વારા જથ્થાબંધ કન્ટેનરાઇઝ્ડ કાર્ગોમાં કરવામાં આવે છે. તદુપરાંત, ઘઉંની નિકાસ પર પ્રતિબંધ પછી પણ ઘઉંના સ્થાનિક ભાવો એમએસપી (લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ) થી ઉપર ચાલી રહ્યા છે. મે 2022 માં, કેન્દ્રએ ઘઉંની નિકાસ નીતિમાં સુધારો કરીને તેની નિકાસને "પ્રતિબંધિત" કેટેગરીમાં મૂકી હતી. ત્યારે સરકારે જણાવ્યું હતું કે આ પગલું દેશની એકંદર ખાદ્ય સુરક્ષાનું સંચાલન કરવા તેમજ પડોશી અને અન્ય નબળા દેશોની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે લેવામાં આવ્યું છે. ઘઉંના અનાજની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યા બાદ, કેન્દ્રએ તાજેતરમાં 12 જુલાઈથી ઘઉંના લોટ (આટા) નિકાસ અને મેંદા, સોજી (રવા / સીરગી), આખા મસાલા આટા અને પરિણામી આટા જેવા અન્ય સંબંધિત ઉત્પાદનોની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. તે તમામ નિકાસકારો માટે કોઈ પણ આઉટબાઉન્ડ શિપમેન્ટ હાથ ધરતા પહેલા ઘઉંની નિકાસ અંગેની આંતર-મંત્રાલય સમિતિની પૂર્વ મંજૂરી લેવી ફરજિયાત બનાવે છે.
સરકારે MSP પર બનાવી કમિટી
કેન્દ્ર સરકારે કૃષિ ક્ષેત્રમાં ફેરફાર કરવા અને ખેડૂતોની આવક વધારવા માટે એક મોટા નિર્ણયમાં લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (એમએસપી), પાક વૈવિધ્યકરણ અને કુદરતી ખેતી માટે એક સમિતિની રચના કરી છે. કૃષિ કાયદાઓ વિરુદ્ધ આંદોલન કરી રહેલા સંયુક્ત કિસાન મોર્ચા આ લડાઈમાં ડિસેમ્બર 2021 થી પોતાના ત્રણ પ્રતિનિધિઓના નામ આપી શક્યા નથી. તેમના તરફથી નામ આવવાની લાંબા સમય સુધી રાહ જોયા બાદ સરકારે એક સમિતિની જાહેરાત કરી છે.
કમિટી શું કરશે?
- દેશના ખેડૂતો માટે એમએસપી મેળવવાની વ્યવસ્થાને વધુ અસરકારક અને પારદર્શક બનાવવા સૂચનો.
- કમિશન ફોર એગ્રિકલ્ચરલ કોસ્ટ્સ એન્ડ પ્રાઇસ (સીએસીપી)ને વધુ સ્વાયત્તતા આપવાની શક્યતા અને તેને વધુ વૈજ્ઞાનિક બનાવવા માટેના પગલાં.
- આ સમિતિ કૃષિ માર્કેટિંગ પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવાની વ્યવસ્થા કરશે. જેથી દેશની બદલાતી જરૂરિયાતો અનુસાર ઘરેલુ અને નિકાસની તકોનો લાભ લઈને ખેડૂતો માટે તેમના ઉત્પાદનના પોષણક્ષમ ભાવો સુનિશ્ચિત કરી શકાય.
- આ સમિતિ પ્રાકૃતિક ખેતી પર પણ કામ કરશે. ભારતીય કુદરતી કૃષિ પ્રણાલીનો વ્યાપ વધારવાનું સૂચન કરશે.
- આ સમિતિ કુદરતી ખેતીમાંથી ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોના જૈવિક પ્રમાણપત્ર માટે પ્રયોગશાળાઓના વિકાસ પર પણ કામ કરશે.
- જળ સંકટ અને આબોહવા પરિવર્તનને કારણે પાકનું વૈવિધ્યકરણ એ એક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે. સમિતિ હાલની પાક પ્રણાલીનો નકશો બનાવશે. દેશની બદલાતી જરૂરિયાતો અનુસાર પાકની પેટર્નમાં ફેરફાર માટે સૂચનો કરશે.
- વ્યવસ્થાઓ અને સૂક્ષ્મ સિંચાઈ યોજનાની સમીક્ષા કરવામાં આવશે અને નવા પાકના વેચાણ માટે મહેનતાણાના ભાવ મેળવવા સૂચન કરવામાં આવશે.
