નિર્ણય / દેશ પ્રથમ! 780 સંરક્ષણ ઉત્પાદનોની આયાત પર મોદી સરકારનો પ્રતિબંધ, સ્વેદશમાં થશે ઉત્પાદન

• લશ્કરી વિભાગો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા સાધનો-શસ્ત્રોને લઈ મોટા સમાચાર 
• સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે 780 ભાગો અને એસેસરીઝની નવી યાદીને મંજૂરી આપી 
• નવી યાદીના સાધનો-શસ્ત્રો માત્ર સ્થાનિક ઉદ્યોગો પાસેથી જ ખરીદવામાં આવશે

સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે એવા 780 ભાગો અને એસેસરીઝની નવી યાદીને મંજૂરી આપી છે જે આયાત પર પ્રતિબંધ પછી માત્ર સ્થાનિક ઉદ્યોગો પાસેથી જ ખરીદવામાં આવશે. આ ત્રીજી સકારાત્મક સ્વદેશીકરણ યાદી છે, જેમાં વિવિધ લશ્કરી વિભાગો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા ભાગો, સાધનો અને શસ્ત્રોનો સમાવેશ થાય છે અને તેનો હેતુ સંરક્ષણ જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમો દ્વારા કરવામાં આવતી આયાતમાં ઘટાડો લાવવા માટે છે. 

સંરક્ષણ મંત્રાલયે આ ભાગોની આયાત રોકવા માટે ડિસેમ્બર 2023 થી ડિસેમ્બર 2028 સુધીની સમયમર્યાદા નક્કી કરી છે. મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, સિંહે 780 વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ લાઇન રિપ્લેસમેન્ટ યુનિટ્સ (LRUs),સબસિસ્ટમ્સ અથવા ચોક્કસ સમયરેખા સાથેના ભાગોની ત્રીજી યાદીને મંજૂરી આપી છે, જે પછી તે ફક્ત સ્થાનિક ઉદ્યોગો પાસેથી જ ખરીદવામાં આવશે.

મહત્વનું છે કે, આ પહેલા ડિસેમ્બર 2021 અને માર્ચ 2022માં સમાન બે યાદી જાહેર કરવામાં આવી છે. મંત્રાલયે કહ્યું કે, આ વસ્તુઓને વિવિધ માધ્યમો દ્વારા સ્વદેશી બનાવટ (ઉત્પાદન) શ્રેણી હેઠળ બનાવવામાં આવશે. મેક કેટેગરીનો હેતુ સંરક્ષણ ક્ષેત્રના ઉત્પાદનમાં ભારતીય ઉદ્યોગોની ભાગીદારી વધારીને આત્મનિર્ભર બનવાનો છે. આમાં ઉપકરણોની ડિઝાઇન, વિકાસ અને વિકાસનો સમાવેશ થાય છે નિવેદનમાં જણાવાયું છે.

The indigenous development of these LRUs/Sub-systems/components will bolster the economy and reduce the import dependence of DPSUs.
Also, it will help to harness the design capabilities of domestic defence industry and position India as a design leader in these technologies. pic.twitter.com/lhzmlYY4PH

— रक्षा मंत्री कार्यालय/ RMO India (@DefenceMinIndia) August 28, 2022

આ સાથે તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, આ વ્યૂહાત્મક ચીજવસ્તુઓનું સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદન દેશની અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવશે અને આયાત પર DPSUની નિર્ભરતા ઘટાડશે. DPSU ટૂંક સમયમાં એક્સપ્રેશન ઓફ ઈન્ટરેસ્ટ અને રિક્વેસ્ટ ફોર પ્રપોઝલ લાવશે. નોંધપાત્ર રીતે વર્ષોથી સરકારે સંરક્ષણ ઉત્પાદનોના ઉત્પાદનને સ્થાનિક સ્તરે પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણા પગલાં લીધાં છે. બીજી તરફ, ભારત અને તાન્ઝાનિયાએ તાજેતરમાં સંરક્ષણ સહયોગ વધારવા માટે પાંચ વર્ષનો કાર્ય યોજના તૈયાર કરવા માટે એક ટાસ્ક ફોર્સની સ્થાપના કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે. 

સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ અને તેમના તાન્ઝાનિયાના સમકક્ષ સ્ટર્ગોમેના લોરેન્સ ટેક્સ વચ્ચે વ્યાપક વાતચીત દરમ્યાન આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. દ્વિપક્ષીય સંરક્ષણ કરારો અને સૈન્ય-થી-લશ્કરી સહયોગને વધારવાનો આ નિર્ણય આફ્રિકા સાથે મજબૂત વ્યૂહાત્મક સંબંધો બનાવવાની ભારતની પ્રાથમિકતા સાથે સુસંગત છે.