તમારા કામનું / શું પોલીસ કોઈ પણ નાગરિકને મારી શકે? જાણો શું કહે છે કાયદો

• ભારતીય બંધારણમાં આ અંગે આપવામાં આવી છે જોગવાઈઓ
• પોલીસ નાગરિકોને કારણ વગર મારી શકતી નથી
• ભારતીય નાગરિકોને સુરક્ષા માટે અન્ય અધિકારો પણ મળે છે

પોલીસ આપણને કાયદાકીય ધોરણે મારી શકતી નથી પરંતુ આપણાં દેશમાં કાયદાની ઘણી આંટી-ઘૂંટીઓ આવેલી છે. તેથી જો તમારી ધરપકડ થઈ રહી છે અને તમે કોઈ પણ પ્રકારનાં બળનો ઉપયોગ કરો છો તો ચોક્કસપણે પોલીસ તમને અન્ય કાયદા અંતર્ગત મારી શકે છે. જો તમે શાંતિપૂર્વક કાયદાનું પાલન કરી રહ્યાં છો અને નિયમોને ફોલો કરી રહ્યાં છો તો પોલીસ તમને મારી નથી શકતી અને તમારું અપમાન પણ કરી શકતી નથી.

SELF DEFENCEનો અધિકાર
આ સિવાય ભારતીય નાગરિકને વધુ એક કાયદાકીય હક પણ મળે છે. આ અધિકાર છે SELF DEFENCEનો અધિકાર. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો તમને એવું લાગે છે કે કોઈ વ્યક્તિ તમને નુક્સાન પહોંચાડવાનું છે અથવા તમારા પર હુમલો કરે છે તો આવા કિસ્સાઓમાં તમે આ અધિકારનો ઉપયોગ કરી શકો છો.

પ્રશ્ન- શું તમે પોલીસ પર હુમલો કરી શકો છો?
જો કોઈપણ પોલીસ અધિકારી ઓન ડ્યૂટી છે તો તમે તેમને માર મારી નથી શકતા અથવા સેલ્ફ ડિફેન્સ માટે ધક્કો મારવો-હુમલો કરવો વગેરે કાર્યો પણ કરવાની પરવાનગી નથી. પરંતુ કોઈ પોલીસકર્મી ઓન ડ્યૂટી નથી, તો એવા કિસ્સાઓમાં તે ઓફિસર તમારા પર હુમલો કરે છે તો તમે તેમની સામે સેલ્ફ ડિફેન્સ હકનો ઉપયોગ કરી શકશો.

પ્રશ્ન- શું પોલીસ આપણને મારી શકે?
શું પોલીસ આપણી પાસે કામ કરાવવા, ગવાહી કઢાવવા અથવા માલ-સામાન ઊગરાવવા માટે તમને મારી શકે?
આ પ્રશ્નનો જવાબ છે કે IPCની કલમ 330 અનુસાર કોઈપણ વ્યક્તિ જાતે બીજા કોઈ વ્યક્તિને પીડા પહોંચાડે છે કે વાત કઢાવવા માટે માર મારે છે તો તે કાયદા વિરૂદ્ધનું કૃત્ય છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કોઈપણ પોલીસકર્મી કોઈપણ વ્યક્તિને તેણે ગુનો કર્યો છે તે કબૂલ કરાવવા માટે ટોર્ચર કરે છે તો તેની સામે ગુનો નોંધાઈ શકે છે. અહીં આરોપીને 7 વર્ષની સજા અને દંડની જોગવાઈ છે. 

Grevious Hurtનો કાયદો
કલમ 331માં Grevious Hurtનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. એટલે કે કોઈપણ અધિકારી તમારી તમને Grevious રીતે એટલે કે દુ:ખદાયક ધોરણે તમને પીડા પહોંચાડે છે તો તમને આ માટે સુરક્ષાનો એક અધિકાર મળે છે. બોલિવૂડમાં તમે જોયું હશે કે તમારી આંગળી કાપી નાખે અથવા તમને ટોર્ચર કરે છે જેમાં તમને શારીરિક ધોરણે પર્મનેન્ટ નુક્સાન પહોંચે છે તો આવા કિસ્સાઓમાં જે-તે અધિકારી સામે ફરિયાદ નોંધાઈને સાબિત થાય તો તેને 10 વર્ષની સજા અને દંડ કોર્ટ ફટકારી શકે છે.