રાજનીતિ / ગુજરાત-ત્રિપુરા અને ઉત્તરાખંડમાં 'BJP'નું આ બ્રહ્માસ્ત્ર કામ કરી ગયું, શું કર્ણાટકમાં પણ મારશે બાજી?

• કર્ણાટકમાં એપ્રિલ-મે દરમિયાન ચૂંટણી યોજાય તેવી શક્યતા
• છેલ્લા એક વર્ષમાં ભાજપે ચાર રાજ્યોમાં સીએમ બદલ્યા 
• ગુજરાત, ત્રિપુરા, ઉત્તરાખંડમાં રણનીતિ કામ આવી

અન્ય પક્ષોમાં મુખ્યમંત્રી બદલવાને લઈને ભારે હોબાળો થઈ રહ્યો છે. ભાજપમાંથી મુખ્યમંત્રી બદલવાને લઈને ભાગ્યે જ કોઈ ઝઘડો સામે આવ્યો છે. આવા નિર્ણયો વિશે લોકોને ખબર પણ નથી. છેલ્લા એક વર્ષમાં ભાજપે ચાર રાજ્યોમાં સીએમ બદલ્યા છે. તેની પાછળ ભાજપની રણનીતિ છે જે તેને ચૂંટણી જીતવામાં મદદ કરે છે. સૌથી તાજેતરનું ઉદાહરણ ત્રિપુરાનું છે, જ્યાં થોડા મહિનાઓ પહેલા સીએમ બદલાવનો ફાયદો થયો અને પાર્ટીએ સત્તા વિરોધી લહેરને બાજુએ મૂકીને સત્તા પર પાછા ફર્યા.ત્રિપુરા પ્રથમ રાજ્ય નથી. આ પહેલા ભાજપ ગુજરાતમાં આ જ ફોર્મ્યુલા અપનાવીને રાજ્યમાં વાપસી કરી ચૂકી છે, પરંતુ તેનો પહેલો સફળ પ્રયોગ ઉત્તરાખંડમાં કરવામાં આવ્યો હતો. અહીં ભાજપે એક નહીં પરંતુ બે વખત મુખ્યમંત્રી બદલ્યા હતા.

ઉત્તરાખંડમાં ભાજપે કેવી રીતે પલટો કર્યો
ઉત્તરાખંડ રાજ્યની રચના પછી કોઈપણ પક્ષે ક્યારેય ફરીથી સતત સરકાર બનાવી ન હતી, પરંતુ 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે તે કરી બતાવ્યું. ભાજપની જીતની ફોર્મ્યુલા સમજવા માટે પાછળ જવું પડશે. ઉત્તરાખંડમાં 2017માં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ હતી, જેમાં ભાજપનો વિજય થયો હતો. ભાજપે ત્રિવેન્દ્ર સિંહ રાવતને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા. ચૂંટણી પહેલા કોંગ્રેસના બળવાખોરોનું એક જૂથ પણ ભાજપમાં જોડાયું હતું. તે છાવણીના ધારાસભ્યોનો અસંતોષ ત્રિવેન્દ્ર સિંહ રાવત સામે વધવા લાગ્યો હતો. મામલો વધુ ખરાબ ન થાય તે માટે 2021 માં ચાર વર્ષ પછી ભાજપે મુખ્ય પ્રધાન બદલ્યા અને તીરથ સિંહ રાવતને કમાન સોંપવામાં આવી હતી. તીરથ સિંહ રાવતને મુખ્યમંત્રી બન્યાને 4 મહિના પણ નથી થયા કે રાજ્યમાં ફરી એકવાર મુખ્યમંત્રી બદલવા પડ્યા. 4 જુલાઈ, 2021ના રોજ ભાજપે પુષ્કર સિંહ ધામીને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા. 2022માં ભાજપે પુષ્કર સિંહ ધામીના નેતૃત્વમાં ચૂંટણી લડી અને ફરીથી રાજ્યમાં સરકાર બનાવી.

ગુજરાતમાં પણ ફોર્મ્યુલા સફળ
ગુજરાત ભાજપની પ્રયોગશાળા કહેવાય છે. ગુજરાતે જ નરેન્દ્ર મોદીને દેશમાં એક બ્રાન્ડ તરીકે સ્થાપિત કર્યા. આ જ કારણ છે કે ભાજપ ગુજરાત જીતવામાં કોઈ કસર છોડતી નથી. 2017ની ચૂંટણી બાદ ભાજપે વિજય રૂપાણીને ગુજરાતમાં મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા. ચાર વર્ષ બાદ ભાજપને લાગ્યું કે રાજ્યમાં રૂપાણીને લઈને વાતાવરણ સારું નથી. સપ્ટેમ્બર 2021માં, ભાજપે રાજ્યના પ્રભાવશાળી પટેલ સમુદાયના ભૂપેન્દ્ર પટેલને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા. ભાજપની આ વ્યૂહરચના કામ કરી ગઈ અને 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ બેઠકો જીતીને ઈતિહાસ રચ્યો.

ત્રિપુરામાં માણિક સાહા જીત્યા
ભાજપે સીએમ બદલીને ચૂંટણી જીતી તેનું તાજેતરનું ઉદાહરણ ત્રિપુરાનું છે. 2018માં ભાજપે ત્રિપુરામાં ડાબેરીઓના ગઢને નષ્ટ કરી દીધો. ત્યારબાદ ભાજપે રાજ્યમાં પાર્ટીના અધ્યક્ષ બિપ્લબ દેવને સીએમ બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. તેજ તરાર બિપ્લબ દેવે કમાન્ડ સંભાળીને કામ શરૂ કર્યું. ચાર વર્ષ પૂરા થતાની સાથે જ બિપ્લબ દેવ વિરુદ્ધ ધારાસભ્યોની નારાજગીના સમાચાર આવવા લાગ્યા. ઘણા ધારાસભ્યોએ પાર્ટી છોડી દીધી છે. ચૂંટણીના થોડા મહિનાઓ પહેલા ભાજપે રાજ્યમાં બિપ્લબ દેવની જગ્યાએ માણિક સાહાને સામેલ કર્યા હતા. 2 માર્ચે આવેલા ત્રિપુરા વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામોએ સાબિત કરી દીધું છે કે ભાજપનો દાવ સાચો છે.

કર્ણાટકમાં કઈ ફોર્મ્યુલા હિટ થશે?
કર્ણાટકમાં એપ્રિલ-મે દરમિયાન ચૂંટણી યોજાય તેવી શક્યતા છે. દક્ષિણમાં કર્ણાટક ભાજપનો એકમાત્ર ગઢ છે. ભાજપ તેને બચાવવા માટે તમામ પ્રયાસ કરી રહી છે. આ જ કારણ છે કે 2021માં ભાજપે રાજ્યના દિગ્ગજ નેતા બીએસ યેદિયુરપ્પાને મુખ્યમંત્રીની ખુરશી પરથી હટાવીને બસવરાજ બોમાઈને આ પદ પર બેસાડ્યા હતા. હવે જોવાનું એ રહેશે કે બસવરાજ બોમાઈ રાજ્યમાં સત્તા વિરોધી લહેર શોધી શકશે કે નહીં.

આ રાજ્યોમાં મુખ્યમંત્રી ન બદલાવાથી નુકસાન થયું
અત્રે નોંધનીય છે કે ગુજરાતની સાથે હિમાચલ પ્રદેશમાં પણ વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ હતી. અહીં ભાજપે સીએમની ખુરશી બદલી ન હતી અને જયરામ ઠાકુરમાં વિશ્વાસ રાખ્યો હતો. ચૂંટણી પરિણામોમાં ભાજપનો પરાજય થયો અને હિમાચલમાં કોંગ્રેસે સરકાર બનાવી. અગાઉ ઝારખંડમાં પણ ભાજપે રઘુવર ડારના નેતૃત્વમાં ચૂંટણી લડી હતી. અહીં પણ પાર્ટીને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. કોંગ્રેસ સાથે મળીને ઝારખંડ મુક્તિ મોરચાએ અહીં સરકાર બનાવી અને હેમંત સોરેન મુખ્યમંત્રી બન્યા.