- ભ્રામક જાહેરાતોને રોકવા માટે સરકારે બહાર પાડી નવી માર્ગદર્શિકા
- આ માર્ગદર્શિકા તમામ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર લાગુ થશે
- ગાઈડલાઈનનું ઉલ્લંઘન કરવા પર 50 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ
સોડા વોટરના નામે દારૂનું વેચાણ હોય કે મ્યુઝિક CD કે એલચીના નામે ગુટખાનું વેચાણ, આવી ભ્રામક જાહેરાતો ટીવી, યુટ્યુબ અને અખબારોમાં જોવા નહીં મળે. તાજેતરના લેયર શોટ વિવાદ પછી, સરકારે ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. તાજેતરમાં, બોડી સ્પ્રે બ્રાન્ડ લેયર શોટ ડીયોની જાહેરાતને લઈને ઘણો વિવાદ થયો હતો. શુક્રવારે સરકારે આવી જાહેરાતો અંગે નવી માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે. ગાઈડલાઈન મુજબ હવે ભ્રામક જાહેરાતો સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
CCPAએ સરોગેટ જાહેરાતો પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
આ નિર્ણયનો હેતુ પારદર્શિતા લાવવાનો છે. ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયની નવી માર્ગદર્શિકા તાત્કાલિક અસરથી અમલમાં આવી છે. આમાં બાળકોને લક્ષિત કરતી જાહેરાતો અને ગ્રાહકોને લલચાવવા માટે મફત દાવાઓનો સમાવેશ થાય છે. માર્ગદર્શિકામાં નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે કે જાહેરાત જારી કરતા પહેલા યોગ્ય કાળજી લેવી જોઈએ.ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા સૂચિત નવી માર્ગદર્શિકામાં, 'સરોગેટ' જાહેરાતો પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે અને જાહેરાતો દર્શાવતી વખતે ઘોષણામાં વધુ પારદર્શિતા લાવવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
હવે સેલિબ્રિટી પર પણ પડશે ગાજ
ભ્રામક જાહેરાતો પર અંકુશ લગાવવાની સાથે સરકારે સેલિબ્રિટીઓને લઈને નિયમોમાં પણ કડકાઈ લાવી છે. જો કોઈ સેલિબ્રિટી કોઈ પ્રોડક્ટની જાહેરાત કરે છે અથવા તેના ફાયદા જણાવે છે, તો પહેલા તેણે ખાતરી કરવી પડશે કે તે જે ફાયદો કહી રહ્યો છે તેને પણ તે લાભ મળ્યો છે. તેવી જ રીતે, જો સેલિબ્રિટીની પ્રોડક્ટ બનાવતી કંપનીમાં કોઈ હિસ્સો હોય તો તેણે પણ આ માહિતી આપવી પડશે.
શું હોય છે સરોગેટ જાહેરાત
'સરોગેટ' જાહેરાતો એવી જાહેરાતો છે જેમાં, ઉત્પાદનનું સીધું વર્ણન કર્યા વિના, તેને અન્ય સમાન ઉત્પાદન અથવા સંપૂર્ણપણે અલગ ઉત્પાદન તરીકે બતાવવામાં આવે છે. જેમ કે સોડા વોટરના બહાને દારૂનો પ્રચાર કરવો કે એલચીના બહાને ગુટખાનો પ્રચાર કરવો.
CCPA એક્ટમાં જોગવાઈઓ છે
આ માર્ગદર્શિકાની જાહેરાત કરતા, ગ્રાહક બાબતોના સચિવ, રોહિત કુમાર સિંઘે જણાવ્યું હતું કે, “ગ્રાહકો જાહેરાતોમાં ઘણો રસ લે છે. CCPA એક્ટ હેઠળ, ઉપભોક્તાઓના અધિકારોને અસર કરતી ભ્રામક જાહેરાતોનો સામનો કરવાની જોગવાઈ છે.''
નિયમો તમામ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર લાગુ થશે
મંત્રાલય દ્વારા જારી કરવામાં આવેલ આ માર્ગદર્શિકા પ્રિન્ટ, ટેલિવિઝન અને ઓનલાઈન જેવા તમામ પ્લેટફોર્મ પર લાગુ થશે. નવી માર્ગદર્શિકાના ઉલ્લંઘન પર સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન એક્ટ (CCPA)ની જોગવાઈઓ અનુસાર કાર્યવાહી કરવામાં આવશે
જાહેરાતો માટે માર્ગદર્શિકા જારી કરવામાં આવી છે
- સરકારે સરોગેટ જાહેરાતો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
- જો શરતો લાગુ થશે તો મફત જાહેરાતને ગેરમાર્ગે દોરનારી ગણવામાં આવશે.
- બાળકો દ્વારા ચેરિટી, પોષણના દાવાઓ પણ ભ્રામક હોઈ શકે છે.
- બ્રાન્ડ પ્રમોશન માટે કોઈ પ્રોફેશનલનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી.
- નિયમો અને શરતોમાં જે પણ મફત તરીકે ઉલ્લેખિત છે, તે ડિસ્ક્લેમરમાં પણ મુક્ત હોવું જોઈએ.
- કંપનીની તે જાહેરાતો જે કંપની સાથે સંકળાયેલા લોકો દ્વારા કરવામાં આવે છે, તો તમારે જણાવવું પડશે કે અમે કંપની સાથે શું સંબંધિત છીએ.
- ઉત્પાદક, સેવા પ્રદાતાની ફરજો.
- ઉત્પાદકો તેમના ઉત્પાદન વિશે સાચી માહિતી આપશે
- જેના આધારે દાવો કરવામાં આવ્યો છે તેની માહિતી આપવાની રહેશે.
- ગાઈડલાઈનનું ઉલ્લંઘન કરવા પર 50 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ ભરવો પડશે
- CCPA કોઈપણ ભ્રામક જાહેરાત માટે ઉત્પાદકો, જાહેરાતકર્તાઓ અને સમર્થન આપનારાઓ પર 10 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ લાદી શકે છે. ત્યારપછીના ઉલ્લંઘન પર 50 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ પણ થઈ શકે છે. ભ્રામક જાહેરાતને સમર્થન આપનાર પર ઓથોરિટી 1 વર્ષનો પ્રતિબંધ લાદી શકે છે. અનુગામી ઉલ્લંઘન માટે આને 3 વર્ષ સુધી લંબાવી શકાય છે. આ નિયમો ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતો સામે ફરિયાદ નોંધાવવા માટે પણ સક્ષમ બનાવશે.
