નિવેદન / વર્ષ 2018ની આ ડીલથી અમેરિકા હજુ પણ નારાજ, કરી શકે છે કાર્યવાહી

• ભારતે ખરીદી રશિયાની સૌથી આધુનિક મિસાઈલ પ્રણાલી 
• CAATS રશિયા સાથે રક્ષા સોદા કરતા દેશો પર અમેરિકા કરી શકે છે કાર્યવાહી 
• અમેરિકાએ રશિયા પર પહેલેથી જ કેટલાક પ્રતિબંધો મૂકેલા છે 

રશિયા સાથે અબજો ડોલરની એસ-400 મિસાઈલ પ્રણાલી ખરીદવાનાં ભારતના નિર્ણયથી અમેરિકા જાણે હજુ પણ નારાજ હોય તેવું દેખાઈ રહ્યું છે. અમેરિકાની એક ઉચ્ચ અધિકારીએ કહ્યું કે ભારત પર અમેરિકન પ્રતિબંધ લાગવાની આશંકા હજુ પણ યથાવત્ છે. સાથે જ તેમણે કહ્યું કે ભારતે રાજનીતિક પ્રતિબદ્ધતા દાખવવી પડશે. 

ભારતે સમજૂતી કરી અને 80 કરોડ ડોલર તો ચૂકવી પણ દીધા

નોંધનીય છે કે અમેરિકાની ચેતવણી છતાં ઓક્ટોબર 2018માં રક્ષા મિસાઈલ પ્રણાલી ખરીદવા માટે રશિયા સાથે પાંચ અબજ ડોલરના સોદા પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. અમેરિકાએ ભારતને ચેતવણી આપી હતી કે જો ભારત આ સમજૂતી કરે છે તો અમેરિકા ભારત પર પ્રતિબંધો લગાવવાની કાયવાહી કરશે. જોકે ભારતે તો રશિયાને 80 કરોડ ડોલર ચૂકવી પણ દીધા છે. 

રશિયાને થનાર આર્થિક ફાયદાથી અમેરિકા ચિંતિત

એસ-400 જમીનથી હવામાં હુમલો કરનાર રશિયાની સૌથી આધુનિક મિસાઈલ પ્રણાલી છે. જેના કારણે અમેરિકા બેબાકળું બન્યું હતું અને તેના નિવેદન પરથી લાગી રહ્યું છે કે અમેરિકાની નારાજગી હજુ સુધી સમાપ્ત નથી થઇ. દક્ષીણ અને મધ્ય એશિયાના મામલાની ઉપ સહાયક વિદેશ મંત્રી એલિસ વેલ્સે એક થીંકટેંકને કહ્યું કે CAATS સંસદ માટે એક પ્રાથમિકતા છે જ્યાં સૈન્ય સાધનોના વેચાણથી રશિયાને થનાર આર્થિક ફાયદાને જોતા ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે.'

હજુ સુધી ભારતનો મુદ્દો CAATS થી હટ્યો નથી 

નોંધનીય છે કે CAATS એ અમેરિકાનો કડક કાયદો છે જે હેઠળ અમેરિકાએ રશિયા પર અમુક પ્રતિબંધો લગાવેલા છે. હવે તે હેઠળ જ ભારત સામે કાર્યવાહીની ચીમકી ઉગારવામાં આવી છે.  CAATSના કાયદા મુજબ અમેરિકા એવા દેશો પર કાર્યવાહી કરશે જે રશિયાથી રક્ષા સામાન ખરીદે છે. વેલ્સને જ્યારે ભારત વિશે સાવલા કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેમણે કહ્યું કે CAATS માટે તે હજુ એક મુદ્દો અને વિચારથી હટ્યો નથી.   

જોકે તેમણે ભારત અને અમેરિકાનાં દ્વિપક્ષીય કારોબાર પર વિશે પણ જાણકારી આપી તથા ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને તેનો શ્રેય આપતાં કહ્યું અમે રક્ષા કારોબારમાં ખૂબ પ્રગતિ જોઈ છે, ભારતને સશસ્ત્ર માનવરરહિત વાહન જેવા આધુનિક સાધનો માટે શ્રેય ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને જ જાય છે.