ઇકોનોમી / બજેટ પહેલા ફટાફટ કરી લો ખરીદી, નહીં તો મોંઘી થવા જઈ રહી છે આ 35 ચીજવસ્તુ

• નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે સામાન્ય બજેટ
• નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ રજુ કરશે
• 35થી વધુ વસ્તુઓ પર ઈમ્પોર્ટ ડ્યૂટી વધી શકે છે

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે સામાન્ય બજેટ રજૂ કરશે. જેમાં અનેક પ્રકારના સામાન પર ઈમ્પોર્ટ ડ્યુટી વધારવાની જાહેરાત થઈ શકે છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર 35થી વધુ વસ્તુઓ પર ઈમ્પોર્ટ ડ્યૂટી વધી શકે છે. વિવિધ મંત્રાલયો પાસેથી મળેલા ઈનપુટ્સના આધારે સરકારે આવા માલસામાનની યાદી તૈયાર કરી છે. જેમાં પ્રાઈવેટ જેટ, હેલિકોપ્ટર, મોંઘી ઈલેક્ટ્રોનિક્સ વસ્તુઓ, પ્લાસ્ટિકની વસ્તુઓ, જ્વેલરી, હાઈ-ગ્લોસ પેપર અને વિટામિન્સનો સમાવેશ થાય છે. આયાત ઘટાડવા અને દેશમાં આ વસ્તુઓના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તેના પર આયાત ડ્યુટી વધારવામાં આવી રહી છે. સરકાર માને છે કે આનાથી તેના આત્મનિર્ભર ભારત મિશનને મજબૂતી મળશે. ગત વર્ષે પણ સરકારે બજેટમાં ઘણી વસ્તુઓ પર આયાત ડ્યુટી વધારવાની જાહેરાત કરી હતી.

સરકારની શું છે વિચારણા?
ડિસેમ્બરમાં, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલયે વિવિધ મંત્રાલયોને એવી વસ્તુઓની સૂચિ તૈયાર કરવા કહ્યું હતું જે આવશ્યકતા હેઠળ આવતી નથી. સરકાર આ લિસ્ટમાં સામેલ સામાન પર ટેરિફ વધારીને તેમની આયાત ઘટાડવા માંગે છે. દેશની ચાલુ ખાતાની ખાધ એટલે કે CAD સપ્ટેમ્બરમાં પૂરા થયેલા ત્રિમાસિક ગાળામાં નવ વર્ષની ટોચે પહોંચી છે. સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટરમાં તે જીડીપીના 4.4 ટકા હતો, જે અગાઉના ક્વાર્ટરમાં 2.2 ટકા હતો. વૈશ્વિક કોમોડિટીના ભાવમાં ઘટાડાથી CAD અંગેની કેટલીક ચિંતાઓ હળવી થઈ છે, પરંતુ સરકાર તેમાં કોઈ કસર છોડી રહી નથી.

સરકારની લાંબા ગાળાની યોજના
ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) એ ચેતવણી આપી છે કે વિશ્વના એક તૃતીયાંશ દેશો આ વર્ષે મંદીમાં આવી શકે છે. આમાં અમેરિકા ઉપરાંત યુરોપના અનેક દેશોનો સમાવેશ થાય છે. આ મંદી ભારતને પણ અસર કરી શકે છે કારણ કે વિકસિત દેશોમાં મંદીના કારણે ભારતની નિકાસ પર દબાણ આવવાની શક્યતા છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આગામી નાણાકીય વર્ષમાં ચાલુ ખાતાની ખાધ જીડીપીના 3.2-3.4 ટકા રહી શકે છે. ICRAના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ અદિતિ નાયરના મતે નિકાસ કરતાં સ્થાનિક માંગ વધુ રહેશે. તેથી, વેપારી વેપાર ખાધ દર મહિને $25 બિલિયન થઈ શકે છે, જે GDPના 3.2-3.4 ટકા છે.

આયાત ડ્યુટીમાં વધારો
સૂત્રોનું કહેવું છે કે આયાત ડ્યુટીમાં વધારો એ સરકારની લાંબા ગાળાની યોજનાનો એક ભાગ છે. સરકાર સ્થાનિક સ્તરે આ વસ્તુઓના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માંગે છે. સરકારે 2014માં મેક ઈન ઈન્ડિયા પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યો હતો અને ત્યારથી ઘણી વસ્તુઓની આયાત પર ટેક્સ વધારવામાં આવ્યો છે. ગયા વર્ષના બજેટમાં ઈમિટેશન જ્વેલરી, છત્રી અને ઈયરફોન પર ઈમ્પોર્ટ ડ્યૂટી વધારવામાં આવી હતી. તે પહેલા સોના પરની આયાત જકાત વધારવામાં આવી હતી.