જાણવા જેવું / આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રુડ ઓઈલ સસ્તુ, તો ભારતમાં 5 ગણી વધુ કિંમત કેમ?, જાણો કેમ વધી રહ્યા છે પેટ્રોલ- ડીઝલના ભાવ

• આંતરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેની કિંમત ઘણી ઓછી છે ભારતમાં વધારે
• કાચા તેલ બ્રેંટ ક્રુડ 63.57 ડોલર પ્રતિ બેરલની આસપાસ 
•  આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રુડ ઓઈલની કિંમત 13 ટકા ઘટવા છતા ભારતમાં ઘણી વધારે કિંમતો 

આંતરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેની કિંમત ઘણી ઓછી છે ભારતમાં વધારે

જ્યારે આંતરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેની કિંમત ઘણી ઓછી છે. ત્યારે ભારતીય એક લીટર કાચા તેલની સરખામણીએ પેટ્રોલના 4 ગણા ભાવ ચૂકવી રહ્યા છે. જો કે તેલ પર કેટલાક તેલ ઓછા થઈ જાય તો આ ત્રાસથી બચી શકાય છે. 

કાચા તેલ બ્રેંટ ક્રુડ 63.57 ડોલર પ્રતિ બેરલની આસપાસ 

આજે કાચા તેલ બ્રેંટ ક્રુડ 63.57 ડોલર પ્રતિ બેરલની આસપાસ છે અને દિલ્હીમાં પેટ્રોલ 89 રુ પ્રતિ લિટરને પાર છે. જ્યારે યુપીએના બીજા કાર્યકાળમાં 2009થી લઈને 2014 સુધી ક્રુડની કિંમતમાં 70થી 110 ડોલર પ્રતિ બેરલ સુધી હતી. ત્યારે પણ પેટ્રોલની કિંમત 55થી 80રુ.ની વચ્ચે હતી. કેમ કે ટેક્સનું ભારણ ઓછું હતુ.

 આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રુડ ઓઈલની કિંમત 13 ટકા ઘટવા છતા ભારતમાં ઘણી વધારે કિંમતો 

ઉલ્લેખનીય છે કે પેટ્રોલ- ડીઝલની રિટેલ કિંમત આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલની કિંમતો સાથે જોડાયેલી છે. જો ત્યાં કિંમત ઘટે તો રિટેલમાં ભાવ ઓછા થવા જોઈએ. જોકે મોટા ભાગે એવું નથી થતુ. જેથી તેનાથી ઉલટુ આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રુડ ઓઈલની કિંમત 13 ટકા ઘટવા છતા ભારતમાં ઘણી વધારે કિંમતો છે.

 ગ્રાહકને પેટ્રોલ ભરવા માટે ક્રુડ ઓઈલની કિંમતની સરખામણીએ 5 ગણી ચૂકવવા પડ્યા

જાન્યુઆરી 2020માં લોકડાઉનની પહેલા ક્રુડ ઓઈલ 29 રુ પ્રતિ લીટર હતી. પરંતુ ગ્રાહકોને 78 રુપિયા ચૂકવ્યા. એક ભારતીય ગ્રાહકને પેટ્રોલ ભરવા માટે ક્રુડ ઓઈલની કિંમત (15.60 રુ.પ્રતિ લીટર)ની સરખામણીએ 5 ગણી (72.93 રુ. પ્રતિ લીટર) ચૂકવવા પડ્યા.

ક્રુડ ઓઈલની કિંમતો ઘટ્યા બાદ સરકાર નવા ટેક્સ લગાવી દે છે

લોકડાઉનમાં ઢીલ બાદ આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં ક્રુડ ઓઈલની કિંમત 25 રુ. પ્રતિ લીટર હતી. પરંતુ ગ્રાહકોને 87.57 રુ. પ્રતિ લીટર પડ્યુ. એવું એટલા માટે કે ક્રુડ ઓઈલની કિંમતો ઘટ્યા બાદ સરકાર નવા ટેક્સ લગાવી દે છે.  5 મે 2020માં ક્રુડ ઓઈલના ભાવ 28.84 રુ. પ્રતિ લીટરથી 14.75 રુ. પ્રતિ લીટર થયા. પણ સરકારે પેટ્રોલ પર રિકોર્ડ 10 રુ. પ્રતિ લીટર અને ડીઝલ પર 13 રુ. પ્રતિ લીટર હિસાબે એક્સાઈઝ ડ્યૂટી લગાવી. જેનાથી સરકારને 1.6 લાખ કરોડનું રાજસ્વ મળ્યું. કોરોના કાળ દરમિયાન પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એક્સાઈઝ ડ્યૂટીના રુપે 2019ની સરખામણીએ રિકોર્ડ 48 ટકા વધારે ટેક્સ  વસૂલ્યો છે.

આ રીતે વધારે કિંમત ચૂકવે છે ગ્રાહક

ઉલ્લેખનીય છે કે જે પેટ્રોલની કિંમત 30 રુપિયા છે. તેના પર એક્સાઈઝ ડ્યૂટી,  ડીલર કમિશન અને અન્ય વસ્તુઓ જોડ્યા બાદ તેના ભાવ 86-87 રુ. પહોચી જાય છે. નોંધનીય છે કે રિફાઈનરિઓ ક્રુડ ઓઈલને 29.34 રુપિયા પ્રતિ લીટરમાં ખરીદે છે. ઓએમસી ડીલરથી 29.71 રુ. અને કેન્દ્ર એક્સાઈઝ ડ્યૂટી રુપમાં 32.98 રુપિયા લે છે. આ બાદ આના પર ડીલર ત્યારે 3.69 રુપિયા કમિશન જોડે છે. આ બાદ રાજ્યના વેટ અથવા વેચાણ કર 19.92 રુપિયા જોડે છે અને અંતમાં ગ્રાહકોની પાસે પેટ્રોલ પંપ પર પ્રતિ લીટર 86 રુપિયામાં પહોંચે છે.