મોંઘવારી / જેનો તમે ડગલેને પગલે ઉપયોગ કરો છો તેના પર સરકારે ગયા વર્ષે 48 ટકા સુધી ઍક્સાઈઝ ડ્યુટી વધારી

• મોદી સરકારના શાસનમાં ઍક્સાઈઝ ડયુટી 48 ટકા વધી
• સામાન્ય માણસને સીધા સ્પર્શે છે સરકારના આ નિર્ણયો 
• કોરોના મહામારીમાં સરકારની ટેક્સ આવક ઘટી ગઈ 

જો કે આ બધાની વચ્ચે એક વિચારવા જેવી બાબત એ છે કે આ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન પેટ્રોલ ડીઝલ પરની એકસાઇઝ ડ્યુટી 48 ટકા જેટલી વધારી નંખાઈ છે, કન્ટ્રોલર જનરલ ઓફ એકાઉન્ટ્સના ડેટા અનુસાર વર્ષ 2020માં એપ્રિલથી નવેમ્બરના સુધીના સમયમાં 1,96,342 કરોડ રૂપિયાની આવક પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરના એકસાઇઝ કલેક્શનથી થઇ છે જ્યારે કે 2019 માં તે માત્ર 1,32,899 લાખ કરોડ રૂપિયા જેટલી જ હતી. 

ડીઝલના વપરાશમાં 10 મિલિયન ટનનો ઘટાડો નોંધાયો  

જો કે આ બધાની વચ્ચે એક એ વાત પણ સમજવા જેવી છે કે ડીઝલ જે હાલમાં દેશમાં સૌથી વધુ માત્રામાં વપરાતું ફ્યુલ અથવા બળતણ છે ની ખપત તે ગત વર્ષની તુલનાએ 10 મિલિયન ટન ઓછી થઇ છે, 2019 ના વર્ષના એપ્રિલથી નવેમ્બર વચ્ચે ટાઈમ પિરિયડમાં ડીઝલનો વપરાશ 55.4 મિલિયન ટન જેટલો હતો જે વર્ષ 2020ના એપ્રિલથી નવેમ્બરના પિરિયડ દરમિયાન ઘટીને 44.9 મિલિયન ટન જેટલો ઘટી ગયો છે, તો પણ એકસાઇઝની આવક વધી છે.

પેટ્રોલનો વપરાશ પણ ગત વર્ષના આ જ સમયગાળા દરમિયાન 20.4 ટન જેટલો હતો જે ઘટીને 17.4 મિલિયન ટન જેટલો થઇ ગયો છે. કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા જે જીએસટી લાગૂ કરવામાં આવ્યું હતું તેમાં હજુ સુધી પેટ્રોલ ડીઝલ અને ગેસને સમાવવામાં નથી આવ્યા. પેટ્રોલ અને ડીઝલ ઉપર સેન્ટ્રલ ગવર્નમેન્ટ એકસાઇઝ ડ્યૂટી વસૂલે છે અને રાજ્ય સરકારોને વેટની આવક મળે છે. 

ક્રૂડ ઓઇલની આંતરરાષ્ટ્રીય કિંમતો છેલ્લા બે દાયકાના તળિયે 

ક્રૂડ ઓઇલની આંતરરાષ્ટ્રીય કિંમતો છેલ્લા બે દાયકાની સૌથી ઓછી સપાટીએ હતી, તેનો લાભ લેવા માટે સરકાર દ્વારા પેટ્રોલ પર 13 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 16 પ્રતિ લીટર જેટલો એકસાઇઝ ડ્યૂટીનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. દિલ્હીમાં હાલમાં પેટ્રોલ 84.70 રૂ.પ્રતિ લીટર અને ડીઝલ 74.88 રૂપિયા પ્રતિ લીટરની કિંમત જેટલો થઇ ચૂક્યો છે. 

અત્યાર સુધીમાં સરકાર પેટ્રોલ પર 32.98 અને ડીઝલમાં 31.83 રૂપિયા જેટલી એકસાઇઝ ડ્યુટી વધારવામાં આવી છે. એપ્રિલ 2019 થી માર્ચ 2020 એટલે કે નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન એકસાઇઝ ડ્યુટીની કુલ આવક 2,39,599 લાખ કરોડ રૂપિયા જેટલી રહી છે. એક અનુમાન પ્રમાણે જો કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારો પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એકસાઈઝ અને વેટ લેવાનું બંધ કરી દે તો તેમની કિંમત આશરે 27 રૂપિયા પ્રતિ લીટર થઇ જાય.