કિડની શરીરનો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અંગે છે. કિડની શરીરનો કચરો યૂરિન વાટે બહાર કાઢવાનું કામ કરે છે. સાથે જ લોહીનું શુદ્ધિકરણ કરવામાં, શરીરમાં ખનિજ-ક્ષારોનું નિયમન કરવામાં, શરીરમાં પ્રવાહીની માત્રાનું નિયમન કરવામાં, લોહીમાંનાં રક્તકણોના ઉત્પાદનમાં પણ કિડની મદદ કરે છે.
ઓળખો લક્ષણો
આજકાલ કિડનીના રોગો ખૂબ જ ઝડપથી વધી રહ્યાં છે. મોટા ભાગના લોકોને કિડની ડેમેજ થઈ રહી છે. 50 ટકાથી વધુ કિડની ડેમેજ થઈ જાય એ પછી દર્દી તેની ટ્રીટમેન્ટ શરૂ કરે છે. આવું ન થાય એ માટે કેટલાંક ખૂબ જ પ્રાથમિક લક્ષણો વિશે પહેલાં જ જાણી લેવું જરૂરી છે. તમે જાતે જ શરીરમાં થતાં કેટલાક ફેરફારને ઓળખીને તમને કિડનીની સમસ્યા થવાની શક્યતા કેટલી છે તે જાણી શકો છો.
કિડની ખરાબ થવાના શરૂઆતનાલક્ષણો
યૂરિનની માત્રામાં વધઘટ થવી
તમે રોજ જેટલું પાણી પીતાં હો અને યૂરિન માટે જતા હો એમાં અચાનક જ ખૂબ ઘટાડો અથવા તો ખૂબ વધારો થઈ જાય તો ચેતવું. કિડનીની તકલીફમાં રાતના સમયે વારંવાર પેશાબ કરવા ઊઠવું પડે છે. યૂરિનમાં ફીણ કે બબલ્સ વધુ થતાં હોય અને ખૂબ પીળાશ દેખાતી હોય તો બેદરકારી કર્યા વિના ડોક્ટરને બતાવવું.
પેટમાં ગરબડ અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
ભૂખ ન લાગે, પેટમાં ગરબડ રહ્યાં કરે, વારંવાર ઉબકા-ઊલટી થાય, શ્વાસ લેવામાં અવરોધ અનુભવાય અને ફેફસાંમાં ફ્લુઇડનું પ્રમાણ વધી જાય, જેવા લક્ષણોમાંથી કોઈ એક પણ લક્ષણ દેખાતું હોય તો યૂરિનનું ચેક-અપ કરાવી લેવું જોઈએ. જેથી કિડનીમાં કોઈ ખરાબી છે કે નહીં તે વહેલાં જાણી શકાય અને તેની સારવાર કરાવી શકાય
થાક લાગવો
જે લોકોને હમેશાં થાક લાગતો હોય, કારણ વિના વજન ઘટી રહ્યું હોય હીમોગ્લોબિન ઘટવા લાગે તો તરત ધ્યાન આપજો. કિડની ડેમેજ થાય તો રક્તકણો પેદા થવામાં ગરબડ થાય છે અને એને કારણે લોહીની ઓક્સિજન વહન કરવાની ક્ષમતા ઘટવાથી નબળાઈ અનુભવાય છે અને થાક લાગે છે.
માથાનો દુખાવો થવો
બોડીમાં રક્તકણો ઘટવાને કારણે બ્રેનને પણ ઓક્સિજન ઓછો પડતો હોવાથી માથું દુખે, વિચારવાની ક્ષમતામાં ઘટાડો થઈ જાય કે એકાગ્રતા જાળવવામાં મુશ્કેલી પડે જેવાં લક્ષણો દેખાવા લાગે છે. રાતના સમયે મસલ્સ પેઈન થાય અને સૂવામાં તકલીફ પડી શકે છે. આ લક્ષણો દેખાય તો ડોક્ટરની સલાહ લેવી.
શરીરમાં સોજા આવવા
કિડનીનું કામ શરીરમાં પ્રવાહીનું સંતુલન જાળવવાનું છે. જ્યારે એના કાર્યોમાં ગરબડ પેદા થાય એટલે શરીરમાં પાણી ભરાય અને સોજા આવવા લાગે. ખાસ કરીને પગની ઘૂંટીની આસપાસ, પગમાં અને ચહેરા પર પાણી ભરાવાને કારણે એ ભાગ ફૂલી જાય છે. આ લક્ષણો દર્શાવે છે કે કિડની શરીરમાંના વધારાને પાણીને બહાર કાઢવામાં નિષ્ફળ જઈ રહી છે અને કિડનીના રોગ થવાનો ખતરો રહે છે.
કિડનીના રોગથી બચવાનાં ઉપાય
પૂરતા પ્રમાણમાં પ્રવાહી લેવું. રોજ 10થી 12 ગ્લાસ પાણી પીવું.
બ્લડશુગરને કાબૂમાં રાખવું.
બ્લડપ્રેશર નિયમિત ચેક કરવું અને જરૂર પ્રમાણે દવા લઈને કાબૂમાં રાખવું.
પૌષ્ટિક આહાર લેવો તથા વજન કાબૂમાં રાખો. નિયમિત કસરત કરવી.