વર્લ્ડ બેંકે હ્યુમન કેપિટલ ઇંડેક્સમાં ભારતનો 116મો રેન્કિંગ કરી છે. ભારતનો 174 દેશોનો રેન્કિંગમાં આ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. જો કે ભારતના સ્કોરમાં 2018ની સરખામણીમાં થોડી વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. વર્લ્ડ બેંકે હ્યૂમન કેપિટલ ઇંડેક્સ મુજબ ભારતનો સ્કોર 0.49 છે જ્યારે 2018માં આ સ્કોર 0.44 હતો.
આ પહેલા 2019માં વર્લ્ડ બેંક તરફથી જાહેર કરાયેલા રિપોર્ટમાં ભારતનો 157 દેશોમાં 115મો રેન્ક હતો. ત્યાર બાદ કેન્દ્ર સરકારે વર્લ્ડ બેંકના ઇંડેકસ પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. કેન્દ્ર સરકારે જણાવ્યું હતું કે વર્લ્ડ બેંકે દેશમાં ગરીબોને સંકટમાંથી બહાર નીકાળવાની નીતિની અવગણના કરી છે.
આ આધાર પર આપવામાં આવી રેન્કિંગ
વિશ્વ બેંકે 2020 હ્યૂમન કેપિટલ ઇંડેક્સમાં 174 દેશની શિક્ષા અને આરોગ્યનો ડેટા લીધો છે. આ 174 દેશની કુલ 98 ટકા વસ્તી છે. કોરોના પહેલા એટલે કે માર્ચ 2020 સુદી આ હ્યૂમન કેપિટલ ઇંડેક્સમાં બાળકોને આપવામાં આવતી શિક્ષા અને આરોગ્યની સુવિધા પર મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. હ્યૂમન કેપિટલ ઇંડેક્સ મુજબ સૌથી વધારે દેશએ સ્થિર ઉન્નતિ કરી છે, જ્યારે લો-ઇનકમ દેશોએ મોટી છલાંગ મારી છે.
ગત વર્ષે ભારતની મુશ્કેલીઓ પર પૂછવા પર વર્લ્ડ બેંકે હ્યૂમન ડેવલપમેંટના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ રોબર્ટા ગાટીએ પત્રકારોને જણાવ્યું કે તેમની ટીમે તેમની ક્વોલિટી સુધારવા માટે દેશો સાથે કામ કર્યું છે કે જેના કારણે સારો ઇંડેક્સ બનાવામાં આવી શકે. રોબાટા ગાડીએ આગળ કહ્યું કે આ ઇંડેક્સ કન્વરસેશન ઓપનર છે જે અમે પોતાના ક્લાઇંટ દેશો સાથે તે અંગે ચર્ચા કરી છે. રોબોટા ગાડીએ કહ્યું અમે અમારા કેટલાંક ક્લાઇંટ દેશો સાથે સીધી કામ કર્યું છે જેથી ઇંડેક્સનો ઉપયોગ મેજરમેંટને સુધાવા માટે કરવામાં આવી શકે અને ભારત તેમાંથી એક દેશ છે.
કોરોનાના કારણે ગરીબી અને ડિસ્ટ્રેસમાં વધારો થયો
તેના આધાર પર ભારત સરકાર હ્યૂમન કેપિટલને મદદ કરવા માટે ડાયમેંશનની પ્રાથમિકતા પર વિચાર કરી શકે છે. તેમણે આગળ કહ્યું કે વર્લ્ડ બેંક ભારતની ઓથોરિટીની સાથે ગરીબ લોકોની આજીવિકામાં મદદ કરી રહ્યું છે, જે સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. આ દરમિયાન વર્લ્ડ બેંકના અધ્યક્ષ ડેવિડ માલપાસે કહ્યું કે કોરોનાવાયરસે વિશ્વભરમાં કહેર વર્તાવ્યો છે. આ કારણે ગરીબી અને ડિસ્ટ્રેસમાં સૌથી વધુ વધારો થયો છે.
રોજગારમાં અંદાજે 12 ટકા જેટલો ઘટાડો થયોઃ વર્લ્ડ બેંક
આ મહામારીમાં લોકોને પ્રોટેક્ટ કરવા માટે અમે દેશોની સાથે કામ કરી રહ્યાં છે. માલપાસે આગળ કહ્યું કે વિકાસશીલ દેશો પર કોરોનાવાયરસનો સૌથી વધુ પ્રભાવ થયો છે. વર્લ્ડ બેંક અનુસાર આ દરમિયાન રોજગારમાં અંદાજે 12 ટકા જેટલો ઘટાડો થયો છે.