તમારા કામનું / ડબલ મળશે પેન્શન! હટી જશે 15000ની લિમિટ? જાણો શું છે EPS પર નવી અપડેટ

• વધી શકે છે તમારૂ પેન્શન 
• જાણો કઈ રીતે 
• જુઓ સંપૂર્ણ કેલક્યુલેશન 

એમ્પ્લોઈ પેન્શન સ્કીમ (EPS) હેઠળ રોકાણ પર લાગેલા કેપને જલ્દી જ હટાવવામાં આવી શકે છે. તેને લઈને હવે સુપ્રીમ કોર્ટનમાં સુનાવણી થઈ રહી છે. જણાવવામાં આવી રહ્યું છે કે જલ્દી જ તેના પર નિર્ણય કરવામાં આવી શકે છે. પરંતુ આ સુનાવણી અને તેના મામલે તમારે શું લેવા દેવા છે અને તેની તમારા જીવન પર શું અસર પડશે આવો સમજીએ...

શું છે EPS મર્યાદા હટાવવાનો મામલો? 
મહત્તમ પેન્શન યોગ્ય વેતન 15,000 રૂપિયા પ્રતિ મહીના સુધી મર્યાદીત છે. એટલે કે પેન્શનનું કેલક્યુલેશન 15,000 રૂપિયા પર જ થશે. આ મર્યાદાને હટાવવાને લઈને મામલો કોર્ટમાં છે. 

સુપ્રીમ કોર્ટે જણાવ્યું કે ગયા વર્ષે 12 ઓગસ્ટે ભારત સંઘ અને કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠનની તરફથી દાખલ અરજીના એ બેચની સુનાવણી સ્થગિત કરી દેવામાં આવી હતી. જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે કર્મચારીઓના પેન્શનને 15,000 રૂપિયા સુધી મર્યાદીત ન રાખવામાં આવે. આ મામલાની સુનાવણી કોર્ટમાં ચાલી રહી છે. 

હાલ શું છે EPSને લઈને નિયમ?
જ્યારે આપણે નોકરી કરવાનું શરૂ કરીએ છીએ અને EPFના સદસ્ય બનીએ છીએ તો તે સમયે આપણે EPSના પણ સદસ્ય બની જઈએ છીએ. કર્મચારી પોતાની સેલેરીના 12% ભાગ EPFમાં આપે છે. તેટલી જ રકમ તેની કંપનીની તરફથી આપવામાં આવે છે. પરંતુ તેમાંથી એક ભાગ 8.33 ટકા EPSમાં જાય છે. જેમ કે અમે ઉપર જણાવ્યું કે હાલ પેન્શન યોગ્ય વેતન મહત્તમ 15 હજાર રૂપિયા જ છે. એટલે કે દર મહિને પેન્શનનો ભાગ વધુમાં વધુ (15,000 ના 8.33%) 1250 રૂપિયા થાય છે. 

હવે કર્મચારી રિટાયર થાય છે ત્યારે પણ પેન્શનની ગણતરી કરવા માટે મહત્તમ વેતન 15000 રૂપિયા માનવામાં આવે છે. આ હિસાબથી એક કર્મચારી EPS હેઠળ વધુમાં વધુ પેન્શન 7,500 રૂપિયા જ મેળવી શકે છે. 

આ રીતે થાય છે પેન્શનની કેલક્યુલેશન 
એક વખત જરૂર ધ્યાન આપો કે જો તમારૂ EPSમાં યોગદાન 1 સપ્ટેમ્બર, 2014 પહેલા શરૂ થયું છે તે તમારા માટે પેન્શન યોગદાન માટે મંથલી સેલેરીની મહત્તમ મર્યાદા 6500 રૂપિયા હશે. 1 સપ્ટેમ્બર 2014 બાદ જો તમે EPS સાથે જોડાયેલા છો તો વધુમાં વધુ સેલેરીની સીમા 15,000 થશે. હવે જોઈએ કે પેન્શનની કેલક્યુલેશન કઈ રીતે થાય છે. 

EPS કેલક્યુલેશનની ફોર્મુલા 
મંથલી પેન્શન = (પેન્શન યોગ્ય સેલેરી x EPS યોગદાનના વર્ષ)/ 70. અહીં માની લો કે કર્મચારીએ 1 સપ્ટેમ્બર, 2014 બાદ EPSમાં યોગદાન શરૂ કર્યું છે તો પેન્શન યોગદાન 15,000 રૂપિયા પર રહેશે. માની લો કે 30 વર્ષ સુધી નોકરી કરી તો 

મંથલી પેન્શન = 15,000X30/70 = 6428 रुपये

મહત્તમ અને ન્યૂનતમ પેન્શન 
એક વાત યાદ રાખો કે કર્મચારીની 6 મહિનાની અથવા તેનાથી વધારેની સર્વિસને 1 વર્ષ માનવામાં આવશે અને તેનાથી ઓછી થઈ તો તેની ગણતરી નહીં થાય. મતલબ કે જો કર્મચારીએ 14 વર્ષ 7 મહિના કામ કર્યું છે તો તેને 15 વર્ષ માનવામાં આવશે. પરંતુ 14 વર્ષ 5 મહિના કામ કર્યું છે તો ફક્ત 14 વર્ષની જ સર્વિસ કાઉન્ટ કરવામાં આવશે.   EPSના હેઠળ મિનિમમ પેન્શનની રકમ 1000 રૂપિયા પ્રતિ મહિના હોય છે. જ્યારે મહત્તમ પેન્શન 7500 રૂપિયા હોય છે. 

8,571 રૂપિયા મળશે પેન્શન 
જો 15 હજારની લિમિટ હટી જાય છે અને તમારી બેસિક સેલેરી 20 હજાર રૂપિયા છે તો તમારી ફોર્મુલાના હિસાબથી જે પેન્શન મળશે તે આ હશે, (20,000 X 30)/70 = 8,571 રૂપિયા.