- ટામેટાંનો ભારતીય ભોજનમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગ થાય છે
- ટામેટાના સેવનથી થાય છે કેટલાક ફાયદા અને ગેરફાયદા
- ટામેટાં વિટામિન સી, વિટામિન એ, પોટેશિયમથી ભરપૂર
ગોળાકાર, ચળકતા લાલ રંગ અને તીખા સ્વાદવાળા ટામેટાંનો ભારતીય ભોજનમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગ થાય છે. કોઈપણ વાનગી તેના વિના અધૂરી છે. ભલે તે ટુકડાઓમાં કાપીને શાકભાજીમાં ઉમેરવામાં આવે અથવા તૈયાર પ્યુરી અને મસાલામાં ઉપયોગમાં લેવાય, ટામેટાં પણ આ વાનગીઓમાં સ્વાદની સાથે રંગ ઉમેરવાનું કામ કરે છે. ભલે ટામેટાંનો ઉપયોગ શાકભાજી તરીકે કરવામાં આવે છે, પરંતુ તે વાસ્તવમાં ફળોના પરિવારમાંથી આવે છે, જેની અંદર ઘણા ફાયદા છુપાયેલા છે. તમે પણ ટામેટાં ખાવાના ઘણા ફાયદા સાંભળ્યા હશે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેના કેટલાક ગેરફાયદા પણ છે. આવો જાણીએ ટામેટા ખાવાના શું નુકસાન છે અને કયા લોકોએ તેનાથી દૂર રહેવું જોઈએ.
ટામેટાંના ફાયદા શું છે?
ટામેટાં વિટામિન સી, વિટામિન એ, પોટેશિયમ, ફાઈબર અને પ્રોટીનના ફાયદાઓથી ભરપૂર છે. આ લાલ સાઇટ્રિક ફળમાં ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો છે, જેમ કે દ્રષ્ટિ સુધારવી, ડાયાબિટીસની જટિલતાઓને ઓછી કરવી, સૂર્યના નુકસાન સામે રક્ષણ કરવું અને પ્રોસ્ટેટ કેન્સરનું જોખમ ઘટાડવું. જો કે, આ ફાયદાઓ સાથે, ટામેટાંના કેટલાક ગેરફાયદા પણ છે, જેના વિશે તમારે જાણવું જ જોઇએ.
ટામેટાં વિશે સૌથી સામાન્ય માન્યતા એ છે કે તે કિડનીમાં પથરીનું કારણ બની શકે છે. ચાલો તેના વિશે વિગતવાર જાણીએ.
શા માટે ટામેટા કિડનીની પથરી સાથે જોડાયેલ છે?
કિડનીની પથરીના ઘણા પ્રકાર છે અને તેમાં સૌથી સામાન્ય કેલ્શિયમ સ્ટોન છે. આ પથરી આપણી કિડનીમાં મોટી માત્રામાં કેલ્શિયમ ઓક્સાલેટના સંચયને કારણે બને છે. ઓક્સાલેટ એ કુદરતી રીતે બનતો પદાર્થ છે જે વિવિધ શાકભાજી અને ફળોમાં જોવા મળે છે. આ સિવાય આપણું લીવર પણ દરરોજ ચોક્કસ માત્રામાં કેલ્શિયમ ઉત્પન્ન કરે છે. આપણાં હાડકાં અને સ્નાયુઓ લોહીમાંથી કેલ્શિયમ શોષી લે છે. પરંતુ જ્યારે લોહીમાં આ પોષક તત્ત્વો વધારે હોય છે, ત્યારે તે મૂત્રમાં વિસર્જન કરવા માટે કિડનીમાં જાય છે. ઘણી વખત કિડની શરીરમાંથી વધારાનું કેલ્શિયમ દૂર કરવામાં અસમર્થ હોય છે. જે ધીમે ધીમે એકઠું થાય છે અને પથરીનું રૂપ ધારણ કરે છે. ટામેટાંમાં ઓક્સાલેટનું પ્રમાણ વધુ હોવાથી ટામેટાં કિડનીની પથરી સાથે સંકળાયેલા છે.
FAC શું છે?
જો તમે તમારા આહારમાં ટામેટાંનો સમાવેશ કરવાનું પસંદ કરો છો, તો આ પૌરાણિક કથા તમને આમ કરવાથી અટકાવશે નહીં. ટામેટાંમાં ઓક્સાલેટ હોય છે, પરંતુ તેનું પ્રમાણ ખૂબ જ ઓછું હોય છે અને તે કિડનીમાં પથરીની રચના તરફ દોરી જતું નથી. 100 ગ્રામ ટામેટામાં માત્ર 5 ગ્રામ ઓક્સાલેટ હોય છે. જો ટામેટાં આટલા હાનિકારક હોત તો કિડનીની પથરીથી પીડિત લોકોને તેનું સેવન સંપૂર્ણપણે બંધ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે. જો તમે સ્વસ્થ છો અને તમને કિડનીની કોઈ સમસ્યા નથી, તો ટામેટાં ખાઓ. જો કે, ધ્યાનમાં રાખો કે જો તમે કિડની સંબંધિત કોઈ સમસ્યાથી પીડાતા હોવ તો તમારે તમારા ઓક્સાલેટ્સનું સેવન મર્યાદિત કરવું જોઈએ. પાલક, કઠોળ, બીટરૂટમાં પણ ઓક્સાલેટનું પ્રમાણ વધુ હોય છે.
શું ટામેટાના બીજથી કિડનીમાં પથરી થઈ શકે છે?
ટામેટાંનું મુખ્ય એન્ટીઑકિસડન્ટ લાઇકોપીન તરીકે ઓળખાય છે. તે ઓક્સિડેટીવ તણાવ ઘટાડવા માટે જરૂરી છે. ઓક્સિડેટીવ તણાવ વિવિધ પરિસ્થિતિઓને કારણે થઈ શકે છે. જેમાં ડાયાબિટીસ, સ્થૂળતા, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, પ્રદૂષણ, ઈન્ફેક્શન અને કિડનીની બળતરાનો સમાવેશ થાય છે. પરિસ્થિતિ ગમે તે હોય જો કિડનીને અસર થાય છે તો તે ઓક્સિડેટીવ તણાવને કારણે છે. આ સ્થિતિઓ અન્ય ઘણા અવયવોને અસર કરી શકે છે, પરંતુ કિડનીને સૌથી વધુ અસર થાય છે કારણ કે લાઇકોપીન પેશાબ અને જનનાંગના પેશીઓમાં કેન્દ્રિત હોય છે. જો કે ટામેટાં સ્વાસ્થ્યપ્રદ છે, હાનિકારક નથી. પરંતુ તમામ દર્દીઓની પરિસ્થિતિ સમાન નથી. જો નિષ્ણાંતોનું માનીએ તો ટામેટાં કિડની માટે હાનિકારક નથી, બલ્કે તેનું પોષણ મૂલ્ય વ્યક્તિના એકંદર સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણું ફાયદાકારક છે. તેમ છતાં ટામેટાં કેટલાક કિસ્સાઓમાં નુકસાનકારક હોઈ શકે છે.
કોણે ટામેટાં ન ખાવા જોઈએ?
- કિડની સ્ટોનથી પીડિત લોકોએ તેને ન ખાવું જોઈએ.
- સાંધાના દુખાવાથી પીડાતા લોકોએ ટામેટાંથી દૂર રહેવું જોઈએ.
- ડાયેરિયામાં ટામેટા ન ખાવા જોઈએ.
- જો કોઈ વ્યક્તિને એલર્જી હોય તો તેણે ટામેટાંથી દૂર રહેવું જોઈએ.
અસ્વીકરણ: લેખમાં આપવામાં આવેલી ટીપ્સ ફક્ત સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે અને તેને વ્યાવસાયિક તબીબી સલાહ તરીકે લેવી જોઈએ નહીં. જો તમને કોઈ પ્રશ્નો અથવા ચિંતાઓ હોય તો તરત જ તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
