કોરોના સંકટ / ભારતમાં નવા પ્રોજેક્ટ્સની જાહેરાત જૂન ક્વાર્ટરમાં 16 વર્ષમાં સૌથી ઓછી નોંધાઈ

ભારતમાં ખાનગી રોકાણોમાં પહેલેથી ઓટ આવેલ હતી જેમાં હવે આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ ઘટી જતા તેમાં વધુ વિપરિત અસર થઇ છે. સરકારી રોકાણ યોજનાઓમાં પણ આ ક્વાર્ટરમાં કડાકો નોંધાયો છે. આ ઘટાડામાં રાજ્ય સરકારોનો ઘટાડો તો અતિશય ચિંતાજનક છે જે તેમને રોજબરોજના ખર્ચ પણ નથી પોસાઈ રહ્યા. 

રાજ્ય સરકારોએ 1995થી અત્યારના ક્વાર્ટરમાં સૌથી ઓછું રોકાણ કર્યું

રાજ્ય સરકારોએ ફક્ત 973 કરોડના નવા રોકાણોની જાહેરાત કરી છે જે CMIEએ 1995માં ડેટા રેકોર્ડ કરવાની શરૂઆત કરી ત્યાર પછીનું સૌથી ઓછું છે. નોંધનીય છે કે પબ્લિક અને પ્રાઇવેટ સેક્ટર કંપનીઓએ આ ક્વાર્ટરમાં 56087 કરોડના નવા પ્રોજેક્ટ્સની જાહેરાત કરી છે જે જૂન 2004 જેટલા ઓછા છે. નવા પ્રોજેક્ટનું વેલ્યુએશન ગયા વર્ષ કરતા અડધું થઇ ગયું છે જયારે માર્ચ ક્વાર્ટર કરતા 83% ઓછું થઇ ગયું છે.

કન્સ્ટ્ર્કશન સેક્ટરમાં કડાકો

દેશમાં પ્રાઇવેટ કોર્પોરેટ સેક્ટરમાં અને કેન્દ્ર સરકારના કેપિટલ એક્સપેનડિચર એટલે કે આર્થિક ખર્ચમાં 25-25% જેટલો ઘટાડો નોંધાયો છે. તમામ સેક્ટરમાં નવા પ્રોજેક્ટની જાહેરાત ઘટી છે જેમાં ખાસ કરીને કન્સ્ટ્ર્કશન સેક્ટરમાં 93% ઘટાડો નોંધાયો છે.

કોરોનાને કારણે સર્જાયેલી અવ્યવસ્થાના પગલે પ્રોજેક્ટ્સ વેરવિખેર

દેશમાં મોટી સંખ્યામાં પ્રોજેક્ટ ઠપ્પ થઇ રહ્યા છે જેની પાછળનું મુખ્ય કારણ ફંડનો અભાવ છે. આ ઉપરાંત કાચા માલની અછત પણ મોટું પરિબળ છે. કોરોનાને કારણે સર્જાયેલી અવ્યવસ્થાના પગલે પ્રોજેક્ટ વેરવિખેર થઇ ગયા છે જયારે કેટલાક પ્રોજેક્ટ કુદરતી આપત્તિને કારણે અટકી પડ્યા છે. દેશમાં અનલોક શરુ થવાના પગલે આર્થિક હિલચાલ ધીમે ધીમે વધી રહી છે જેથી  કેપિટલ એક્સપેનડિચર એટલે કે આર્થિક ખર્ચમાં વધારો થશે તેમ માનવામાં આવી રહ્યું છે. 

રોકાણ કરતા બચત કરવાનો આગ્રહ રાખે છે કંપનીઓ

જ્યાં સુધી વિશ્વમાં મહામારી કાબૂમાં નહીં આવે ત્યાં સુધી રોકાણકારો તણાવમાં રહેશે. ઘણી કંપનીઓ રોજબરોજના ખર્ચ માટે પણ મુશ્કેલી અનુભવી રહી છે અને હાલ રોકાણ કરવાની કોઈ ઈચ્છા ધરાવતા નથી. અત્યારે કંપનીઓ જ્યાં સુધી માંગ સામાન્ય ન થાય ત્યાં સુધી અન્ય રોકાણ કરતા પોતાની મૂડી બચાવવાની વધુ યોજના ધરાવે છે.