WWW: ત્રણ દાયકા પહેલાં ઓક્સફર્ડના વિદ્યાર્થીઓએ કરેલી શોધે દુનિયા બદલી નાખી આજે ઇન્ટરનેટનું કેટલું મહત્ત્વ છે તે કોઇને સમજાવવાની જરૂર નથી. આજે દુનિયાભરના અબજો લોકો ર૪ કલાક ઓનલાઇન રહે છે. છેલ્લા એક દાયકામાં સ્માર્ટફોન ઉપરાંત સ્માર્ટ ડિવાઇસે લોકોની જિંદગી બદલી નાખી છે. તેના પાયામાં વેબસાઇટ અને તેને ચલાવતા પ્રોટોકેલ WWW એટલે કે વર્લ્ડ વાઇડ વેબનો મોટો ફાળો છે. તેની શોધને આજે ત્રણ દાયકા વીતી ગયા છે. તેના જનક એવા ટિમ બર્નર્સ લી આજે ૬૪ વર્ષના છે. ટિમ અત્યારે પણ કાર્યરત છે અને વર્લ્ડ વાઇડ વેબ કોન્સોર્ટિયમ (W3C)ના ડાયરેકટર છે. ટિમ વર્લ્ડ વાઇડ વેબ ફાઉન્ડેશનના પણ ડાયરેકટર છે. તે ૧૯૮૯નું વર્ષ હતું.
છેલ્લા એક દાયકામાં સ્માર્ટફોન ઉપરાંત સ્માર્ટ ડિવાઇસે લોકોની જિંદગી બદલી નાખી છે
વેબસાઇટ અને તેને ચલાવતા પ્રોટોકેલ WWW એટલે કે વર્લ્ડ વાઇડ વેબનો મોટો ફાળો છે
યુરોપિયન ઓર્ગેનાઇઝેશન ફોર ન્યૂક્લિયર રિસર્ચમાં એક ૩પ વર્ષના યુવકે સંશોધનકાર તરીકે કામ શરૂ કર્યું
યુરોપિયન ઓર્ગેનાઇઝેશન ફોર ન્યૂક્લિયર રિસર્ચમાં એક ૩પ વર્ષના યુવકે સંશોધનકાર તરીકે કામ શરૂ કર્યું
યુરોપિયન ઓર્ગેનાઇઝેશન ફોર ન્યૂક્લિયર રિસર્ચમાં એક ૩પ વર્ષના યુવકે સંશોધનકાર તરીકે કામ શરૂ કર્યું. આ સંસ્થા સર્ન તરીકે ઓળખાય છે. તેનું કામ એક કમ્પ્યૂટર સિસ્ટમની માહિતી બીજા કમ્પ્યૂટરને મોકલવાનું હતું. આ કામગીરી દરમિયાન તેણે એવી રીત પર વિચાર કર્યો કે જેમાં તમામ માહિતી એક જ જગ્યાએ આવી જાય. તેના પર આ યુવકે 'ઇન્ફર્મેશન મેનેજમેન્ટ-એ પ્રપોઝલ' નામનું રિસર્ચ પેપર તૈયાર કર્યું. પ્રથમ વેબ બ્રાઉઝર તેનું પહેલું પગથિયું હતું. તેના પગલે www એટલે કે વર્લ્ડ વાઇડ વેબનો જન્મ થયો. આ યુવાન તેનો જનક ગણાય છે. તેનું નામ ટિમ બર્નર્સ લી છે. ટિમનો જન્મ ૮ જૂન, ૧૯પપના રોજ ઇંગ્લેન્ડમાં થયો હતો. ટિમે ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીની ક્વીન્સ કોલેજમાં અભ્યાસ કર્યો. ઓક્સફર્ડમાં અભ્યાસ કરતી વખતે ટિમ એક મિત્ર સાથે હેકિંગ કરતાં પકડાયો હતો. આ પછી કોલેજે ટીમના કમ્પ્યૂટર ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
૧૯૮૯માં જન્મેલા 'વર્લ્ડ વાઇડ વેબ' ની તૈયારી ઘણા સમય પહેલાં શરૂ થઈ હતી
એક વિદ્યાર્થી તરીકે ટિમ માટે આ ખોટું હતું, પરંતુ ટિમે તેની આ સ્કિલનો પોતાની રીતે લાભ લીધો હતો. તેણે ટેલિવિઝન, મોટોરોલાના માઇક્રોપ્રોસેસર અને સોલ્ડરિંગથી પોતાનું કમ્પ્યૂટર બનાવી દીધું. એક રીતે ૧૯૮૯માં જન્મેલા 'વર્લ્ડ વાઇડ વેબ' ની તૈયારી ઘણા સમય પહેલાં શરૂ થઈ હતી. ૧૯૮૦માં જી નિવા સ્થિત સર્નની ઓફિસમાં કામ કરતી વખતે ટિમે સૌથી પહેલાં હાઇપરટેક્સ્ટના આધારે ગ્લોબલ સિસ્ટમની કલ્પના રજૂ કરી હતી, જેની મદદથી વ્યકિત ગમે ત્યાંથી માહિતી શેર કરી શકે. આ પછી ૧૯૮૯માં ટિમે 'ઇન્ફર્મેશન મેનેજમેન્ટ-એ પ્રપોઝલ' નામનું રિસર્ચ પેપર લખ્યું, જેમાં તેમણે હાઈપરટેક્સ્ટ અને ઇન્ટરનેટને એકસાથે જોડ્યાં. તેનાથી સર્નની કોમ્યુનિકેશન સિસ્ટમને વધુ અસરકારક બનાવવામાં મદદ મળી, પરંતુ ટિમે વિચાર્યું કે આ સિસ્ટમનો ઉપયોગ આખા વિશ્વમાં થઈ શકે છે. ૧૯૯૦માં તેમણે હાઇપરટેક્સ્ટ દ્વારા વિવિધ પ્રકારના વેબ સેન્ટરમાંથી માહિતીને જોડવાની અને એક્સેસ કરવાની રીત રજૂ કરી. ૧૯૯૧માં તેમણે વિશ્વની પ્રથમ વેબસાઇટ http://info.cern.ch શરૂ કરી. તેના પર વર્લ્ડ વાઇડ વેબ કોન્સેપ્ટ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપવામાં આવી હતી, જેથી કોઇ પણ વ્યકિત તેની પોતાની વેબસાઇટ શરૂ કરી શકતી હતી. િટમ બર્નર્સ લીને HTML, URL, HTTP જેવી ટેકનિકનો પાયો નાખવાનું શ્રેય પણ આપવામાં આવે છે.
ટિમને દસ કરતાં વધારે માનદ ડોક્ટરેટની ડિગ્રી પણ મળી છે
૧૯૯૪માં ટિમે વિશ્વની સૌથી ટોચની ગણાતી મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેક્નોલોજીમાં વર્લ્ડ વાઇડ વેબ કોન્સોર્ટિયમ (ડબ્લ્યુ 3સી)ની સ્થાપના કરી. આ એક વર્લ્ડ વાઇડ વેબ માટે કામ કરતું ઇન્ટરનેશનલ સ્ટાન્ડર્ડ ઓર્ગેનાઇઝેશન છે. વેબની દેખરેખ રાખવા અને તેને આગળ ધપાવવા માટે તેની સ્થાપના ટિમ બર્નર્સ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ શોધ બદલ ટિમને સરની ઉપાધિ સહિત અનેક એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં ર૦૧૩માં એન્જિનિયરિંગ માટેનો પહેલો ક્વીન એલિઝાબેથ એવોર્ડ અને ર૦૦૪માં અપાયેલું નાઈટહૂડનું બિરુદ ખૂબ જ વિશેષ છે. ટિમને દસ કરતાં વધારે માનદ ડોક્ટરેટની ડિગ્રી પણ મળી છે. ટિમે ર૦૦૯માં 'વર્લ્ડ વાઇડ વેબ ફાઉન્ડેશન'ની સ્થાપના કરી હતી. તે શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં પણ અનેક કામ કરે છે. વિખ્યાત 'ટાઇમ ' મેગેઝીને વીસમી સદીના મહત્ત્વપૂર્ણ લોકોની સૂચિમાં ટિમનો પણ સમાવેશ કર્યો હતો.