1953માં કોરિયન યુદ્ધ સમાપ્ત થયા બાદ ઉત્તર કોરિયા, ચીન અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (યુએન) વચ્ચેની સમજૂતી થયા બાદ ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’નું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ઝોન 250 કિલોમીટર લાંબો અને લગભગ ચાર કિલોમીટર પહોળો છે. અહીં ભારે હથિયારો પર પ્રતિબંધ સહિતના આ છે આકરા નિયમો ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’ અંદર ભારે હથિયારો પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ છે. સેનાની ટુકડીઓ તહેનાત કરવાની છૂટ છે, પણ તે મિલિટરી ડીમાર્કેશન લાઈન (એમડીએલ)ને પાર કરવી જોઈએ નહીં તે આકરી શરત છે.
અમેરિકાનાં રાષ્ટ્રપ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને ઉત્તર કોરિયાના તાનાશાહ કિમ જોંગ ઉનની મુલાકાત ડીએમઝેડ એટલે કે ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’માં થઈ હતી. આ પૃથ્વી પરનું સૌથી ખતરનાક સ્થળ ગણાય છે. ડીએમઝેડ ઉત્તર કોરિયાને વિભાજિત કરનારો અસૈન્યકૃત વિસ્તાર છે. આ વિસ્તારમાં બંને તરફ બંને દેશની સેનાઓની તહેનાતી સતત રહે છે. બંને દેશ વચ્ચે બફર ઝોન તરીકે કામ કરવા માટે કોરિયન આર્મિસ્ટિસ સમજૂતીની જોગવાઈઓ દ્વારા આ ઝોન બનાવવામાં આવ્યો છે.
1953માં કોરિયન યુદ્ધ સમાપ્ત થયા બાદ ઉત્તર કોરિયા, ચીન અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (યુએન) વચ્ચેની સમજૂતી થયા બાદ ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’નું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ઝોન 250 કિલોમીટર લાંબો અને લગભગ ચાર કિલોમીટર પહોળો છે. અહીં ભારે હથિયારો પર પ્રતિબંધ સહિતના આ છે આકરા નિયમો ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’ અંદર ભારે હથિયારો પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ છે. સેનાની ટુકડીઓ તહેનાત કરવાની છૂટ છે, પણ તે મિલિટરી ડીમાર્કેશન લાઈન (એમડીએલ)ને પાર કરવી જોઈએ નહીં તે આકરી શરત છે.
બંને તરફથી એક હજારથી વધુ લોકોને કોઈ પણ સમયે આ ક્ષેત્રની અંદર રહેવાની મંજૂરી આપવામાં આવતી નથી. આ સમગ્ર ઝોન ખીણોથી પણ ઘેરાયેલો છે. ડીએમઝેડમાં બંને તરફ સતત રહે છે સેના તહેનાત ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’ની બંને તરફ સેનાની સતત તહેનાતી રહે છે. આ વિસ્તારમાં કાંટાળા તાર લગાવવામાં આવ્યા છે એટલું જ નહીં પણ ત્યાં બારુદી સુરંગ પણ બિછાવવામાં આવી છે.
બાજ નજર રાખવા માટે અદ્યતન કેમેરા લગાવવામાં આવ્યા છે અને 24 કલાક બંને તરફ સેનાની ટેન્ક પણ તહેનાત રહે છે. ઝોનની અંદર એક ગામ પણ આવેલું છે, આવે છે લાખો પ્રવાસીઓ ડીએમઝેડની અંદર એક સંયુક્ત સુરક્ષા ક્ષેત્ર છે, જેને પનમુનજોમ પણ કહેવાય છે. આ હકીકતમાં એક ગામ છે. દર વર્ષે હજારો લોકો આ ક્ષેત્રનાં પ્રવાસે આવે છે.
આ એક માત્ર જગ્યા છે, જ્યાં બંને દેશના સૈનિકો ફક્ત થોડા ફૂટના અંતરે જ આમનેસામને તહેનાત હોય છે. અહીં આવતા પર્યટકોને સંયુક્ત રાષ્ટ્રની સત્તાવાળા સંમેલન કક્ષના માધ્યમથી ઉત્તર કોરિયાના ક્ષેત્રમાં અધિકૃત રીતે પ્રવેશ કરવાની છૂટ પણ મળે છે. 2017માં એક લાખ કરતાં પણ વધુ પ્રવાસીઓએ જોઈન્ટ સિક્યોરિટી એરિયા (જેએસએ)ની મુલાકાત લીધી હતી.
સૌથી ખતરનાક કેમ છે આ સ્થળ?
1976માં સ્પષ્ટ દ્રશ્ય જોવા માટે ચિનારના વૃક્ષ કાપી રહેવા બે અમેરિકન સૈનિકોની ઉત્તર કોરિયાના સૈનિકોએ ગોળી મારીને હત્યા કરી હતી. અમેરિકાએ એ સમયથી ‘ડીમિલિટરાઈઝ્ડ ઝોન’ને પૃથ્વી પરની સૌથી ખતરનાક જગ્યા ગણાવી છે. 2002માં ઉત્તર કોરિયાનાં પ્રવાસે ગયેલા અમેરિકાનાં તત્કાલિન પ્રમુખ જ્યૉર્જ ડબલ્યુ. બુશે આ સ્થળને ‘અનિષ્ટોનું ધામ’ ગણાવ્યું હતું.